Ngứa - BS Ðặng Trần Hào

Gan là tạng lớn thứ hai trong cơ thể (da là cơ phận lớn nhất), nằm ở bên phải cơ thể và bên trên bụng và phía dưới hạ sườn phải, lên tới vùng thượng vị, nặng khoảng 4 pounds.

BS Ðặng Trần Hào

Ngoài ra gan còn là một trong những tạng có nhiệm vụ thanh lọc rất quan trọng nhằm giúp đào thải các chất cặn bã độc hại ra ngoài cơ thể, để bảo vệ sức khỏe của con người. Nhiệm vụ chính của gan là tẩy độc. Gan sẽ trung hòa tất cả những độc tố trong máu và di chuyển chúng xuống thận. Thận, ruột non và ruột già thanh lọc một lần nữa. Thanh đi ngược lên phế trở lại, còn trọc thì tống ra ngoài theo đường tiểu tiện và đại tiện. Gan còn chế biến tất cả những đổ ăn chúng ta ăn vào và chuyển hóa thành những dưỡng chất cần yếu để cơ thể chúng ta sẵn sàng hấp thụ.
Vì gan có nhiệm vụ giải độc và giải quyết những thực phẩm ăn vào hàng ngày có độc chất: chất bảo quản thực phẩm, hóa chất còn sót lại trong thịt do kỹ nghệ nuôi gia súc, làm tăng trưởng nhanh hơn để kiếm lời. Những chất này gọi chung là tan trong chất béo, hay còn gọi là hợp chất (lipid-soluble). Gan là một trong những tạng có tế bào, có màng hòa tan được chất béo này.
Thường người ta không để ý đến lá gan nhiều, bởi vì lá gan không trực tiếp nối với dây thần kinh. Vào lúc mà chúng ta cảm thấy có điều gì không ổn định với tạng này, thì hầu như lúc đó gan đã bị hủy hoại tới 75%. Lúc sự hư hoại đã xuyên qua lớp ngoài của lá gan và chạm tới những dây thần kinh, thì cảm giác đau đớn mới nhận được. Ðó là những triệu chứng báo động như: viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
Gan là một tạng rất quan trọng nên chúng ta cần phải thanh lọc, và tẩy rửa giúp cho nó có khả năng làm đúng chức năng của nó.
Nếu gan chúng ta mạnh, sẽ làm việc rất hữu hiệu, có khả năng tái tạo những tế bào mới để thay thế những tế bào bị hư hỏng vì vậy sức khỏe của chúng ta phụ thuộc vào gan.
Ngứa do nhiều nguyên nhân gây ra, có thể do bệnh vẩy nến, ung thư gan, xơ gan, viêm gan A, B, C, D,...
Trong bài này chúng ta chỉ tìm hiểu và chữa trị bệnh ngứa do: phong, xuất hiện theo mùa đột ngột, hay ăn phải những thức ăn có độc chất, ảnh hưởng tới lá gan, làm gan không thanh lọc hết được mà sinh ra ngứa khó chịu tứ chi và thân thể.
Theo kinh nghiệm lâm sàng về Ðông dược và châm cứu, ngứa thường do gan không thanh lọc được những độc chất và những nọc độc của những con tôm, cua, sò, hến. Chúng sống trong những vùng nước bị ô nhiễm. Một khi chúng ta ăn phải những sinh vật có nọc độc này và gan không thanh lọc được thì chúng ta bị ngứa, gãi nổi thành dề đỏ từng phần cơ thể, hay cùng mình tùy theo độc nhiều hay ít. Ngứa đến rồi đi, nếu bị nhẹ, đôi khi ngứa liên miên từ ngày nọ qua ngày kia làm cuộc sống chúng ta rất là khó chịu. Ðôi khi chúng ta chỉ ăn một chút thôi là bị ngứa lại ngay, nhưng đôi khi chúng ta ăn nhiều mà không sao.
Lý do không phải con tôm hay cua nào cũng bị độc cả. Chỉ khi nào chúng ta ăn phải những sinh vật có nọc độc mới gây ra chúng ta ngứa. Và nọc độc đó nằm lì trong máu của chúng ta, vì gan chúng ta không thanh lọc và thải nó ra ngoài được.
Ðây không phải là một loại vi trùng, nên thử nghiệm không thể tìm ra được. Nếu chúng ta tiếp tục dùng steroid để chữa trị, chỉ cầm chừng và không hết hẳn được, và nếu chúng ta lợi dụng chất này nhiều sẽ làm hệ miễn nhiễm của chúng ta suy yếu, và chúng ta sẽ dễ bị thụ nhiều bệnh khác do phản ứng phụ của thuốc.
Chủ trị: Dưỡng gan, trừ độc.
Liên Kiều Bại Ðộc thang
Liên kiều 3 chỉ
Kim ngân hoa 3 grs
Bồ công anh 3 grs
Thuyền thoái 3 grs
Ðịa phủ tử 3grs
Xa tiền tử 3 grs
Nhân trần 3 grs
Câu kỷ tử 3 grs
Bạch hoa xà thiên thảo 6 grs
Bán chỉ liên 3 grs
Cam thảo 1 grs
Thêm:
-Liên kiều, kim ngân hoa, thuyền thoái, bạch hoa xà thiên thảo, bán chỉ liên: Giải độc, trừ sưng, viêm và mụn.
-Bồ công anh, địa phụ tử, câu kỷ tử, nhân trần: Dưỡng gan.
-Xa tiền tử: Dưỡng gan và thông điều thủy đạo.
-Cam thảo: Phối hợp các vị thuốc trừ viêm.
Ngứa do phong:
Ngoại phong và nội phong, còn gọi là gan phong nổi động mà gây ra ngứa. Thường ngứa ở vùng trên như đầu mặt, cổ, vai tay,...
Chủ trị: Dưỡng gan, bình phong
Dùng bài Liên Kiều Bại Ðộc thang
Thêm:
-Phòng phong, chi tử, bạch thược: trừ phong, thanh nhiệt và bình gan phong.
Ngứa do ăn phải những con bò vá, có phong, kèm theo hóa chất do sự nuôi gia súc cũng gây ra ngứa.
Chủ trị: Dưỡng gan, trừ phong và độc.
Dùng bài Liên Kiều Bại Ðộc thang.
Thêm:
-Phòng phong: trừ phong.

-Xà xàng tử, câu kỷ tử, sơn thù du: Dưỡng gan, trừ độc.
Ngứa còn do thấp thường ngứa ở háng, bẹn, rốn; quí bà do âm suy, gây ra hư hỏa, làm cửa mình khô và ngứa, khó chịu, đưa tới lạnh cảm
Chủ trị: Bổ âm, thanh hỏa, trừ độc.
Lục Vị Ðịa Hoàng thang
Phục linh 3 chỉ
Sơn thù du 3 grs
Mẫu đơn bì 3grs
Trạch tả 3 grs
Hoài sơn 3 grs
Thục địa 4 chỉ
Lục vị địa hoàng thang: Bổ huyết, thanh nhiệt, trừ thấp, sinh tân.
Thêm:

-Liên kiều, kim ngân hoa, bồ công anh, Bạch hoa xà thiên thảo, bán chỉ liên: Tiêu độc, trừ ngứa.
-Xa tiền tử, xá xàng tử, hoàng bá, độc hoạt: Tiêu thấp, thông điều thủy đạo.
Ngứa do thấp nhiệt bốc lên đầu:
Bệnh này cũng thường do âm suy và tí khí suy, ăn uống nhiều chất phải những đồ ăn nhiều hóa chất và độc chất, thêm nội phong, gây ra ngứa trên đầu. Có những mụn nhỏ và nếu tì khí suy nhiều, không kiện toàn tiêu hóa, gây ra thấp có khí tóc rụng từng mạng, trơ cả da đầu và ngứa đầu:
Chủ trị: Bổ âm, bổ tì, thanh nhiệt, tiêu viêm, trừ thấp.
Dùng bài Lục Vị Ðịa Hoàng thang.
Thêm:
-Quế bì: Dẫn hỏa qui nguyên, nghĩa là đưa hỏa xuống dưới chân.
-Phục linh, bạch truật, đảng sâm: Bổ tì khí giúp kiện toàn tiêu hóa.
-Liên kiều, kim ngân hoa, bồ công anh: Tiêu viêm và dộc.
-Hoàng liên: Thanh nhiệt ở vùng đầu
-Khương hoạt, tần giao, tục đoạn: Tiêu thấp.
( Người Việt )