Năm
1905, khi đang hoạt động ở Nhật Bản thì Phan Bội Châu và Tăng Bạt Hổ rủ
nhau lên Tokyo để tìm một người bạn Trung Quốc có tên Ân Thừa Hiến.
Khi xuống
tàu hỏa, Phan Bội Châu liền gọi một người phu xe và đưa cho anh ta tấm
danh thiếp của Ân Thừa Hiến để nhờ tìm địa
chỉ. Người phu xe này không biết chữ Hán, nên đã đề nghị Phan Bội Châu
đợi, để mình tìm một người phu xe khác biết chữ Hán để có thể giúp đỡ.
Cuối
cùng, người phu xe biết chữ Hán cũng xuất hiện và đã đưa Phan Bội Châu -
Tăng Bạt Hổ đến địa chỉ của Ân Thừa Hiến. Nhưng khi xe đến Chấn Võ Học
Hiệu
- nơi tá túc của Ân Thừa Hiến thì mới vỡ lẽ, người bạn Trung Quốc này
đã chuyển đi nơi khác, và không ai biết "nơi khác" cụ thể ở đâu.
Nghĩ
ngợi một lúc, người phu xe liền nói với hai vị khách Việt Nam: "Xin các
ngài cứ chờ tôi một chút, tôi sẽ đi tìm địa chỉ mới của Ân Thừa Hiến
rồi quay
lại đón 2 ngài".
Hai
vị khách Việt Nam đứng chờ từ 2 giờ chiều, đến 3 giờ, rồi 4 giờ chiều
vẫn không thấy người phu xe quay lại, liền nghĩ: Tokyo rộng thế này,
biết tìm
Ân Thừa Hiến ở đâu. Nhưng đến 5 giờ chiều thì người phu xe bất ngờ quay
lại và cho biết đã tìm được nơi cần tìm.
Thế
là người phu xe đưa hai vị khách Việt đi thêm 1 tiếng nữa đến một lữ
quán có treo biển "Thanh quốc Vân nam lưu học sinh Ân Thừa Hiến". Tất cả
cho thấy
người phu xe Nhật Bản đã tận tuỵ với công việc của mình như thế nào.
Nhưng chưa hết, khi Phan Bội Châu hỏi tiền công thì người phu xe nói một con số khiến cụ Phan giật mình: "2 hào 5 xu".
Thấy
số tiền quá rẻ, Phan Bội Châu rút ra một đồng bạc để trả nhưng người
phu xe kiên quyết từ chối với lý do: "Theo quy định thì từ nhà ga Tokyo
đến lữ
quán này, giá chỉ là 2 hào 5 xu thôi. Thêm nữa, hai ông vì văn minh
nước Nhật mà đến đây, chúng tôi hoan nghênh các ông, chứ không hoan
nghênh tiền bạc của các ông. Nếu các ông cho tôi tiền xe vượt quá quy
định thì không khác gì coi thường, khinh bạc người
Nhật Bản chúng tôi".
Đây
là một câu chuyện có thật, được viết lại trong tác phẩm "Tự Phán" nổi
tiếng của Phan Bội Châu. Khi kể lại câu chuyện này, đặc biệt là tâm
trạng của
mình khi hỏi giá tiền người phu xe Nhật Bản, Phan Bội Châu cho biết:
"Sợ nó cũng một nết như phu xe nước mình thì e cũng khốn nạn với vấn đề
đòi tiền".
Và
sau khi bày tỏ sự cảm thán trước một người phu xe Nhật Bản giàu lòng tự
trọng thì Phan Bội Châu đã thốt lên: "Chao ôi! Trí thức, trình độ dân
nước ta
xem với tên phu xe Nhật Bản chẳng đáng chết thẹn lắm hay sao".
Phan Đăng
Hoa Huỳnh chuyển
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét