Những câu chuyện cổ tích hình thành tinh thần chiến đấu như thế nào

The Conversation

Những câu chuyện cổ tích hình thành tinh thần chiến đấu như thế nào: Trẻ em Ukraine nghe những câu chuyện trước khi đi ngủ về những anh hùng cô thế, trong khi trẻ em Nga nghe những câu chuyện về thành công kỳ diệu

Andy Van: theo Mia Bloom, Giáo sư và thành viên tại Chương trình An ninh mạng -  và Sophia Moskalenko, Nghiên cứu viên về Tâm lý Xã hội, Đại học tiểu Bang Georgia

Thứ 6, ngày 25 tháng 3 năm 2022,

Khi bắt đầu cuộc xâm lăng của Nga, hầu như không ai ở phương Tây mong đợi rằng Ukraine sẽ có thể đưa ra bất kỳ hình thức phản đối nghiêm trọng nào đối với hành động xâm lăng vô cớ của họ.

Người ta đã viết nhiều về việc các nhà lãnh đạo, bao gồm cả các đồng minh, đã đánh giá thấp khả năng lãnh đạo của Volodymyr Zelenskyy. Nhưng ngoài việc tính toán sai cách một diễn viên hài có thể hóa thân thành nhân vật giống Winston Churchill, những đánh giá về quân sự đối với quân đội Ukraine cũng không có lợi.

Vài tuần sau cuộc chiến, rõ ràng là nhiều người đã đánh giá quá cao ý chí và khả năng chiến đấu của quân đội Nga cũng như ý chí của quân đội Ukraine trong việc chống lại một đối thủ vượt trội về số lượng, trang thiết bị ưu thế.

Điều gì có thể giải thích cho cách mà cuộc chiến Ukraine đã diễn ra, trái ngược với dự đoán của các nhà chuyên môn?

Chúng tôi tin rằng một yếu tố làm nền tảng cho hiệu suất bất ngờ của quân đội mỗi quốc gia có thể bắt nguồn từ sự khác biệt văn hóa giữa người Nga và người Ukraine. Những khác biệt đó được vun đắp một phần qua những câu chuyện cổ tích thời thơ ấu của họ.

Một trong số chúng tôi, Sophia Moskalenko, là một chuyên gia về tâm lý của những câu chuyện cổ tích. Người khác, Mia Bloom, nghiên cứu việc vận động trẻ em vào chủ nghĩa cực đoan bạo lực - tại sao và cách trẻ em chuyển sang bạo lực. Chúng ta biết sức mạnh của văn học dân gian trong việc hình thành thế giới quan của trẻ em và cuối cùng là của người lớn mà chúng trở thành.

Anh hùng dưới cơ so với tư duy phép thuật

Văn học dân gian rất quan trọng để hiểu được những câu chuyện kể về văn hóa của con người - những dòng câu chuyện mô tả điều gì đó độc đáo đối với lịch sử và con người của nền văn hóa đó. Chúng giúp xác định bản sắc văn hóa và, theo những cách tinh tế, định hình các lựa chọn trong tương lai. Những câu chuyện chính mà trẻ em Ukraine lớn lên - vốn đóng vai trò là chữ viết văn hóa truyền thống - hoàn toàn khác với những câu chuyện mà trẻ em Nga tiếp thu.

Những câu chuyện truyền thống trước khi đi ngủ của Ukraina, chẳng hạn như “Kotygoroshko”, “Kyrylo Kozhumyaka” và “Ivasyk Telesyk”, tất cả đều miêu tả những nhân vật kiên cường kiên trì chống lại những khó khăn không thể vượt qua. Vòng cung nhân vật đưa họ vượt qua những thử thách, thử thách ý chí của họ và biến họ từ dễ bị tổn thương thành chiến thắng.

Những câu chuyện cổ tích này tuân theo một cốt truyện nổi tiếng về người anh hùng cô thế  - một công thức được sử dụng trong nhiều thập niên trong các cuốn sách bán chạy nhất như “Harry Potter” và các bộ phim nổi tiếng của Hollywood như “Chiến tranh giữa các vì sao”.

Trong những câu chuyện trước khi đi ngủ của trẻ em Ukraine, các nhân vật chính thường bắt đầu như những anh hùng không có khả phi thường nhưng có lòng dũng cảm, sự thông minh và gan dạ đã giúp họ thành công trước những điều bất trắc.

Ngược lại, những câu chuyện của trẻ em Nga thường xoay quanh nhân vật trung tâm tên là Ivan Durak - Ivan ngốc nghếch. Anh ấy là anh trai thứ ba, kém hơn các anh trai của mình, một trong số họ thường thông minh, người còn lại trung bình. Khi nhân vật chính không được gọi một cách rõ ràng là “ngu ngốc”, anh ta được miêu tả là người lười biếng, nằm ườn trên giường cả ngày trong khi các anh trai của anh ta làm việc chăm chỉ.

Trong các câu chuyện cổ tích của Nga như “By the Pike’s Wish”, “Princess Frog” và “Sivka Burka”, nhân vật chính cuối cùng đã chiếm ưu thế. Tuy nhiên, anh ta không chiến thắng nhờ những đức tính của chính mình, mà nhờ sự can thiệp của một sinh vật huyền bí - một con cá, một con ếch, một con ngựa - thực hiện tất cả những công việc khó khăn trong khi nhân vật chính tuyên bố công lao.

Những câu chuyện dân gian Nga này dường như gợi ý rằng công thức để thành công không phải là quá thông minh hoặc làm việc quá chăm chỉ như hai người anh cả, mà là ngồi chặt chẽ với hy vọng rằng phép thuật sẽ giải quyết mọi việc.

Đối mặt với thách thức lớn nhất

Hầu hết người lớn không đi loanh quanh để nghĩ về những câu chuyện cổ tích mà họ đã nghe khi còn nhỏ. Tuy nhiên, những câu chuyện ban đầu này, được trải nghiệm qua lăng kính của những cảm xúc thời thơ ấu, sẽ hình thành sự hiểu biết của chúng ta về thế giới. Chúng quyết định các hành động của chúng ta, đặc biệt là trong thời kỳ khủng hoảng.

Những câu chuyện cổ tích chuẩn bị cho chúng ta nhận ra những anh hùng và nhân vật phản diện ngoài đời thực, tình yêu và sự phản bội, thiện và ác. Chúng hướng dẫn hành động của chúng khi chúng điều hướng các phân cách này.

Sự khác biệt trong văn hóa dân gian truyền thống của Nga và Ukraine có thể phần nào giải thích sự khác biệt giữa các màn trình diễn của quân đội Nga và Ukraine.

Khi đối mặt với thử thách lớn nhất trong cuộc đời của họ, những người trong quân đội Nga đã không thể hiện tốt và thể hiện tinh thần kém. Ngược lại, người Ukraine đã vượt qua thử thách một cách ngoạn mục, chuyển mình nhờ sự gan dạ và quyết tâm từ kẻ yếu thế trở thành người hùng có thể thành công trước mọi khó khăn.

Bài viết này được đăng lại từ The Conversation, một trang tin tức phi lợi nhuận chuyên chia sẻ ý tưởng từ các chuyên gia học thuật. Nó được viết bởi: Mia Bloom, Georgia State University và Sophia Moskalenko, Georgia State University.

 Andy Van