Radio FM974 - Melbourne
Chuyện Thế Giới Trong Tuần
Thứ Hai 05/02/2018
Dandong, cái thành phố, dường như quanh năm lạnh giá và mù sương như bụi khói của Trung cộng, nằm bên này bờ sông Yalu, con sông chia đôi ranh giới Trung cộng Bắc hàn, mấy lúc gần đây xem ra không còn những ngày “phồn hoa đô hội” như trước nữa. Trong nhiều thập niên, Dandong là một nơi buôn bán sầm uất chính yếu, đã giúp mang lại một số tiền khá lớn cho nhà cầm quyền Bắc hàn dựa vào bối cảnh kinh tế đang lên của Trung cộng, nhưng hiện nay, đang trên đà suy sụp khi có sự chế tài của thế giới, nhất là từ Mỹ, vì các chương trình leo thang sản xuất vũ khí nguyên tử của Kim Jong- Un, trước áp lực của thế giới, Trung cộng miễn cưỡng đành phải đồng ý xiết lại, chận đứng một số nguồn cung cấp tiền bạc cho chế độ Bình Nhưỡng.
Gặp gỡ những người buôn bán, chủ tiệm quán cửa hàng và người dân sống tại Dandong có liên hệ tới Bắc hàn, người ta nhận ra sự lo âu thấy rõ trên từng người một về tương lai của hiện tình kinh tế ở nơi này, hầu hết đều kết luận là, sự chế tài mới đây nhất của LHQ đối với Bắc hàn có thể là một “cú đánh chết người” cho công việc làm ăn buôn bán trong vùng này, vốn đã bị nhiều thiệt hại từ trước, nhưng không ai dám nói ra vì sợ sẽ bị rắc rối với nhà cầm quyền nhất là về các vấn đề có liên quan tới sự bang giao giữa Trung cộng và Bắc hàn và đặc biệt là hậu quả của sự chế tài và cấm vận.
Khi nói chuyện với ông Liao, một thương gia hút thuốc khá nhiều ở Dandong, phóng viên ngoại quốc được yêu cầu, không dùng tên thật của ông, ông cho biết, công việc lúc đầu là ông nhập cảng than đá từ Bắc hàn nhưng rồi Trung cộng cấm không cho nhập cảng than đá kể từ năm ngoái, đầu tháng 9, Trung cộng ngưng không cho tàu Bắc hàn chở than đá tới nữa để thi hành lệnh chế tài mà LHQ biểu quyết hồi tháng 8. Do đó ông Liao xoay qua chuyện buôn bán các thứ hàng tiêu dùng khác nhưng cũng thất bại, khoáng sản, đồ biển và rau củ căn bản cũng đều bị cấm đoán toàn bộ. Ông Liao kể ra một danh sách, liệt kê các loại hàng, bao gồm những nguồn thu nhập lợi tức chính cho Bắc hàn bị ảnh hưởng bởi ba lần chế tài khác nhau trong năm 2017, đứng trên các loại hàng bị cấm, kể luôn cả những gì làm ra từ công nhân Bắc hàn, làm việc ở ngoại quốc có dính líu tới các công ty Bắc hàn. Một người đàn bà trung niên, buôn bán với Bắc hàn hơn một thập niên qua, buồn xo cho biết, bà đang tính phải bỏ việc và phải cho công nhân nghỉ vài ngày tới đây.
Những dãy phố đầy tiệm buôn, vốn rầm rập ồn ào người mua Bắc hàn ra vào qua lại trước đây giờ gần như vắng tanh, liên tiếp nhiều ngày trong tuần qua, khác hẳn hoàn toàn với những lần phóng viên báo chí ngoại quốc tới Dandong vào hai năm trước. Khu được nhiều người biết tới là “đường Koryo”, tên của một vương triều cai trị bán đảo Triều Tiên thời trung cỗ, không lâu trước đây, người Bắc hàn chen nhau không lọt, mua mua bán bán, họ mua tất cả những gì ở đó có để mang về bán lại lấy lời nhưng hôm nay, theo lời người chủ của một cửa tiệm trên đường, rầu rĩ nhìn ra con phố hoang vắng, lắc đầu, những người Bắc hàn biến mất không thể tưởng tượng được. Một người dân Trung cộng sống ở Dandong, có quen biết nhiều với vài nhân viên thương mại của tòa đại sứ Bắc hàn nói rằng, hiện tại công việc của họ không có gì để làm vì mọi công ty làm ăn mà họ đại diện đã buộc phải đóng cửa trở về Bình Nhưỡng hết rồi, cho nên lúc này, đám nhân viên Bắc hàn, tối ngày cứ ngồi ì trong các nhà hàng, đánh bài, ăn uống nhậu nhẹt cho qua ngày.
Trung cộng là nước có giao dịch thương mại mạnh nhất và chính yếu của Bắc hàn, từ lâu Trung cộng đã bị Mỹ và các chính phủ khác chỉ trích nặng nề vì không thật sự cứng rắn thi hành biện pháp chế tài cấm vận của LHQ biểu quyết đối với chế độ Bình Nhưỡng, điều có thể giải thích lý do tại sao không khó hiểu lắm, chế độ cộng sản Trung cộng luôn luôn xem Bắc hàn là vùng trái độn chiến lược quan trọng để đương đầu với sự hiện diện của sức mạnh quân sự Mỹ ở Đại hàn và Nhật bản, Bắc kinh lo sợ, nếu cắt đứt mọi liên hệ kinh tế với nước này, sẽ dẫn đến nguy cơ làm Bắc hàn sụp đổ, sự sụp đổ này có thể sẽ dẫn tới một tình trạng khủng hoảng tỵ nạn tại biên giới của Trung cộng, ngay cả một bán đảo Triều tiên thống nhất dưới chế độ dân chủ Đại Hàn, thân Mỹ cầm quyền. Thật sự mấy lúc gần đây Bắc kinh cũng đã tỏ thái dộ giận dữ với Kim Jong – Un không ít khi ông này tiếp tục cho thử nghiệm bom nguyên tử và hỏa tiển liên lục địa, vì họ xem chương trình chế tạo vũ khí của Bắc hàn là một đe dọa lớn cho sự ổn định an ninh trong vùng và gây ảnh hưởng xấu cho sức khỏe người dân Trung cộng hiện sống tại các vùng gần biên giới của hai nước.
Việc mua bán hàng hóa giữa Trung cộng và Bắc hàn đã giảm xuống hơn 50% trong tháng 12 năm ngoái và nó có chiều hướng tiếp tục giảm nữa nhưng người ta không tin lắm các con số thống kê do Bắc kinh đưa ra như việc xuất cảng dầu hỏa cho Bắc hàn, Trung cộng không đưa ra con số về số lượng mà họ đã bán trong thời gian nhiều năm trước, ngay cả người ta thừa biết dầu vẫn bơm đi từ các ống dẫn dầu xuyên qua biên giới. Trung cộng cũng chưa cho ngăn chận hoàn toàn chuyện buôn lậu dọc theo đường biên giới dài gần 2 ngàn cây số với Bắc hàn, người ta tin rằng Bình Nhưỡng hưởng lợi không ít qua vụ này, vào tháng 9 năm nay, thực phẩm đồ biển của Bắc hàn được thấy bày bán công khai trên đường phố của Hunchun, một thành phố khác của Trung cộng ở cạnh biên giới.
Tại Dandong, gần hết các cửa hàng, tiệm quán đều đóng cửa, nhưng có ít nhất một cái nhà hàng có liên hệ với Bình Nhưỡng vẫn còn mở cửa, khách từ trong đó ra cho biết chỉ nhận trả tiền bằng tiền mặt, một số ngân hàng Trung cộng đã không còn giao dịch với khách hàng Bắc hàn, cho nên nếu nhận qua thẻ tín dụng có thể bị chính quyền truy ra được. Nguyên một vùng phía bắc Trung cộng, kể cả tỉnh Liaoning, nơi có thành phố Dandong đang ở lưng chừng của thời kỳ khủng hoảng chuyển tiếp, những ngành kỹ nghệ nặng như sản xuất thép chẳng hạn, đã bị ảnh hưởng nặng nề trong mấy năm gần đây, nợ nhiều hơn số thu, chính quyền Bắc kinh đang cho hàng trăm ngàn công nhân nghỉ việc, một trong các ngân hàng chuyên cho vay tiền ở Dandong, Ngân hàng Dandong được nêu tên trong cái danh sách chế tài tài chánh của Mỹ, không khá gì hơn, công ty điều hành hải cảng của Dandong đã vỡ nợ vào cuối năm ngoái.
Cũng có một số người buôn bán có một vài ý kiến khác về chuyện họ sẽ bày bán cái gì cho hết năm nay, ông Liao thì có vẻ bi quan, “không có gì để làm hơn nữa, công ty của ông chắc không còn kéo dài được bao lâu”, người khác thì hy vọng rằng, “tình hình chắc sẽ cải thiện hơn do từ kết quả của sự bàn thảo giữa hai bên Bắc và Nam hàn và kỳ thế vận hội mùa đông ở Đại hàn”. Nhiều nhà quan sát thời cuộc cho biết Trung cộng, trong quá khứ, đã có nhiều lần chế tài cấm vận Bắc hàn từng giai đoạn nhằm cảnh cáo Bình Nhưỡng nhưng rồi ngưng không tiếp tục nữa. Những người thường trú ở Dandong, có liên hệ với các nhân viên ngoại giao Bắc hàn nhận thấy lần cấm vận này xem ra đáng ngại hơn bất cứ cái gì mà họ chưa từng thấy trước đây, nhưng họ cố nhẩn nại trong tư thế “chờ và xem cái gì sẽ tới”, và với họ, có lẽ mọi việc sẽ trở lại bình thường nếu cuộc bàn thảo hai bên Nam Bắc tiến hành tốt đẹp.
Xem ra đó là câu trả lời chung chung của hầu hết người dân sống tại Dandong nhưng khi được hỏi về sự khủng hoảng chính trị hiện tại ở bán đảo Triều Tiên, ai thật sự là kẻ thù của ai, ai chịu trách nhiệm nhiều nhất, Trump, Kim Jong Un hay Xi, không ai chịu trả lời, nhưng có một người đàn ông buột miệng “tôi muốn nói...” chưa dứt câu đã bị bà vợ chận ngang không cho tiếp tục, bà nhìn ông ta một cách nghiêm nghị “ông điên rồi hả”, rồi nói vừa đủ nghe “không có gì để nói hết”.
Thuyên Huy
Monday 05.02.2018
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét