25 thg 10, 2022

‘Lý thuyết thay thế vĩ đại’ là gì và nó đã kích thích bạo lực vì kỳ thị chủng tộc ra sao? (VTMP )

Người dịch: Minh Phượng

NEW YORK (AP) – Tư tưởng phân biệt chủng tộc xâm nhập từ internet vào dòng chính đang được điều tra như một yếu tố thúc đẩy vụ xả súng tại một siêu thị khiến 10 người thiệt mạng ở Buffalo, New York. Hầu hết các nạn nhân là người da đen.

Các ý tưởng từ “lý thuyết thay thế vĩ đại” tràn ngập sự kỳ thị chủng tộc được đăng lên mạng xã hội bởi chính hung thủ người da trắng, 18 tuổi, trong vụ thảm sát ngày thứ Bảy. Các nhà chức trách vẫn đang truy xét để khẳng định điều này.

Chắc chắn, sự phân biệt chủng tộc của kẻ giết người không là điều phải nghi ngờ gì nữa.

‘Lý thuyết thay thế vĩ đại’ là gì?

Nói một cách đơn giản, thuyết “Thay Thế” nói rằng có một âm mưu nhằm giảm bớt ảnh hưởng của người da trắng.

Những kẻ tin vào thuyết này cho rằng mục tiêu này đang được thực hiện bằng cả việc nhập cư của những người da màu vào các xã hội đang được lãnh đạo bởi người da trắng, cũng như bởi vì người da trắng có tỷ lệ sinh sản thấp hơn các dân số khác.

Những người theo thuyết âm mưu và vô cùng kỳ thị tin rằng người Do Thái đứng sau kế hoạch thay thế này: Những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng trong buổi tuần hành gây tử thương tại Charlottesville, Virginia, vào năm 2017 đã hô to “các người sẽ không thay thế chúng tôi!” và “Người Do Thái sẽ không thay thế chúng tôi!”

Mark Pitcavage, nhà nghiên cứu kỳ cựu của “Trung tâm Liên đoàn Chống phỉ báng bởi Chủ nghĩa cực đoan” cho biết một quan điểm khá phổ thông ở Hoa Kỳ cho rằng “đảng Dân chủ đang khuyến khích việc nhập cư từ Nam Mỹ khiến họ có thêm nhiều cử tri cùng chí hướng để thay thế những người Mỹ “truyền thống”.

Report this ad

Nguồn gốc của thuyết âm mưu này là gì?

Chủ nghĩa phân biệt chủng tộc đã có từ bao lâu? Nói chung, gốc rễ của “lý thuyết” này đã ngấm sâu vào hệ thống xã hội Hoa Kỳ từ lâu đời. Ở Hoa Kỳ, ta có thể thấy những biện pháp mạnh mẽ được đặt ra để cố sức đe dọa và ngăn cản người Da đen bỏ phiếu – hoặc, theo quan điểm của phe chống người da màu, là sự “thay thế” các cử tri da trắng tại các cuộc bầu cử – kể từ thời kỳ Tái thiết bên HK, sau khi Tu chính án thứ 15 nói rõ là việc bỏ phiếu không thể bị hạn chế vì lý do chủng tộc.

Hiện nay, hầu hết các chuyên gia đã đồng lòng, nêu rõ hai quyển sách có ảnh hưởng về “lý thuyết” này.

Quyển thứ nhất là “The Turner Diaries”, một tiểu thuyết của William Luther Pierce, phát hành năm 1978, viết dưới bút hiệu Andrew Macdonald, kể về cuộc cách mạng dùng bạo lực ở Hoa Kỳ bằng một cuộc chiến chủng tộc, dẫn đến việc triệt tiêu những người da màu (vàng nâu, đen, đỏ).

Kurt Braddock, một giáo sư Đại học Hoa Kỳ và nhà nghiên cứu tại trung tâm Nghiên cứu về sự Phân Cực và Chủ nghĩa Cực đoan đã bảo: “FBI gọi đó là “kinh thánh về quyền phân biệt chủng tộc!”.

Kế đó, Renaud Camus, một nhà văn người Pháp, đã xuất bản một quyển sách năm 2011 để cáo buộc rằng châu Âu đang bị xâm chiếm bởi những người nhập cư da đen và da nâu từ Phi châu. Tựa quyển sách này là “Le Grand Remplacement,” và từ đó cái tên gọi là “Sự Thay Thế” (của người da trắng bởi người da màu) được ra đời.

Ai là tín đồ của lý thuyết này?

Đối với một số tín đồ cực đoan, những kẻ giết người hàng loạt theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng (tại trại hè Na Uy vào năm 2011, tại hai ngôi nhà thờ Hồi giáo ở Christchurch, New Zealand, năm 2019, tại nhà thờ đạo Do Thái ở Pittsburgh vào năm 2018, và một nhà thờ của người Da đen ở Charleston, Nam Carolina, vào năm 2015) được xem như là những vị thánh, Pitcavage nói.

Ông nói: “Những người theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng muốn tăng gia tốc”, họ tin rằng những thay đổi xã hội ít ỏi, từ từ, sẽ không đạt được nhiều kết quả, vì vậy lựa chọn duy nhất là phải phá hủy xã hội.

Bài viết chửi bới hằn học, tấn công người da màu của tên sát thủ bằng súng ở Buffalo và cung cách tàn sát cho thấy hắn đã nghiên cứu kỹ lưỡng về tên giết người bên Christchurch – đặc biệt là việc cố tình phát hình trực tuyến việc nã súng của hắn. Theo ảnh chụp rất rõ từ chương trình phát sóng Buffalo, hắn đã ghi số 14 trên khẩu súng của mình, con số(theo Pitcavage), được viết tắt cho khẩu hiệu của chủ nghĩa thượng tôn da trắng gồm 14 mẫu tự (white supremacy).

Tờ tuyên bố công khai về “Sự Thay Thế Vĩ Đại” của kẻ giết hơn 50 tín đồ Hồi Giáo da màu tại nhà thờ Christchurch đã được lan truyền rộng rãi trên mạng. Nếu thông điệp của tên da trắng từng nã súng, giết 10 người da đen ở một ngôi chợ bên Buffalo được xem là chứng cớ trung thực, thì nó cũng được xem là sự tuyên truyền về lý thuyết “Thay Thế” và “giải pháp” của Renaud Camus tới một số lượng khán giả đông đảo.

Lý thuyết đó có sự chấp nhận rộng rãi trong xã hội hay không?

Tuy các hình thức kỳ thị chủng tộc hết sức thâm sâu, ác độc bị đa số người dân bài bác, các chuyên gia vẫn lo ngại về những quan điểm cực đoan hiện nay có khuynh huớng trở thành chủ đạo.

Trong một cuộc thăm dò được công bố vào tuần trước, The Associated Press và Trung tâm Nghiên cứu Các vấn đề Công cộng của NORC cho thấy khoảng 1 trong 3 người Mỹ tin rằng có một “thế lực” (ngầm nói đảng DC) đang được thi hành để thay thế những người Mỹ được sinh ra ở Mỹ bằng những người nhập cư, để (đảng DC) có lợi thế hơn trong các cuộc bầu cử.

Thường thì những người tin theo lý thuyết “thay thế vĩ đại” trò chuyện, trao đổi, kết nối qua các trực tuyến có mật mã. Họ thuờng rất cẩn thận. Họ biết họ đang bị theo dõi.

Braddock nói: “Họ rất thông minh. “Họ không công khai kêu gọi những người theo họ tích trữ, hay chuẩn bị vũ trang”.

Ai đang truyền rao chủ thuyết này?

Đáng nói nhất là Tucker Carlson, bình luận viên nổi tiếng nhất của Fox News, người luôn nhồi nhét, cố sức lập đi lập lại những quan điểm sai lầm, và “lý thuyết thay thế” vô căn cứ, dễ dàng được tin theo bởi người da trắng, những kẻ đang sợ, và lo lắng về việc mất quyền lực, chỗ đứng trong chính trị và xã hội của họ.

Tucker từng tuyên bố trong một chương trình trên đài của anh ta năm ngoái: “Tôi biết rằng cánh tả và tất cả những người canh giữ thông tin trên Twitter sẽ nhảy cẫng, điên lên, nếu bạn dùng thuật ngữ ‘thay thế’, nếu bạn bảo rằng Đảng Dân chủ đang cố gắng thay thế khu vực bầu cử hiện tại, các cử tri hiện đang bỏ phiếu, bằng những người mới, dễ sai khiến hơn, những cử tri đến từ các nước chậm tiến” và “họ nổi điên lên, vì đó thực sự, là những gì đang xảy ra, nên chúng ta hãy cứ nói như vậy. Đúng là phải nói như vậy đó!”

Một nghiên cứu hơn 5 năm về chương trình của Carlson bởi tờ báo tên tuổi “The New York Times” đã cho thấy Carlson từng lớn tiếng vu cáo (cả 400 lần) các chính trị gia đảng Dân chủ và những người khác đang cố gắng thúc đẩy việc “thay thế”, để giảm tỷ lệ số lượng cử tri da trắng qua việc nhập cư của dân da màu.

Fox News luôn bảo vệ người dẫn chương trình số một này, và nói rằng Carlson đã từng tuyên bố nhiều lần là “không ủng hộ” các loại bạo lực chính trị!

Sự quan tâm của nhiều chính trị gia Đảng Cộng hòa đối với điều mà họ cho là những “lỗ hổng” trên biên giới phía Nam Hoa Kỳ , được hiểu ngầm rằng đó là sự đồng lòng, đồng ý với quan điểm của những người da trắng đang lo sợ bị “thay thế”.

Năm ngoái, Ủy ban vận động tranh cử của Chủ tịch Đảng Cộng hòa tại Hạ viện Elise Stefanik đã bị chỉ trích vì một quảng cáo nói rằng “các đảng viên Đảng Dân chủ cấp tiến” đang lập cho một “cuộc nổi dậy vĩnh viễn về bầu cử ” qua việc ân xá cho những người nhập cư không có giấy tờ, và rằng thì là những người sẽ giúp cho nhóm cấp tiến có được số đông vĩnh viễn trong chính quyền liên bang. Stefanik đại diện cho một quận ở New York.

Pitcavage tỏ ý lo về ngại về những thông điệp mà Carlson và khán giả trung thành của Carlson(Fox) đang gửi đi: “những thông điệp đó (như viên thuốc bọc đường) đã thực sự giới thiệu ‘lý thuyết thay thế vĩ đại’ đến những khán giả bảo thủ một cách dễ hiểu, dễ chấp nhận hơn”.

Nguồn: What is ‘great replacement theory’ and how does it fuel racist violence?

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét