Mời đọc bài giải thích của SG Nguyễn Phương dưới đây :
Đặc điểm hóa trang mặt trong Hát bội
Hóa trang mặt của nhân vật hát bội không dùng nghệ thuật “Tả Chân” mà chỉ dùng nghệ thuật “Tượng Trưng”.
Người diễn viên hát bội, ngoài khả năng ca, xướng, vũ đạo, diễn xuất đúng theo nghệ thuật hát bội, còn phải biết tự hóa trang nét mặt của nhân vật tuồng mà mình thủ diễn.
Phẩm liệu dùng để hóa trang có son, phấn, lọ, ngân (một loại bột màu đỏ pha vàng) với các dụng cụ tăm, móng (móng làm bằng gỗ, đẽo dài độ hai tất, một đầu bằng ngón tay cái, múc sâu như một cái muỗng, đầu kia bào dẹp như mái dầm, dùng để trét phấn, ngân làm nền da mặt và vẽ các nét lọ). Ngoài ra, phải có một số cọ nhỏ hoặc bút lông. Bằng cả hai bàn tay điêu luyện, người diễn viên sử dụng các dụng cụ để tạo những đường nét trên mặt mình như những họa sĩ tài ba.
Nhờ những gương mặt được hóa trang, khán giả biết ngay tâm lý, tính cách của nhân vật khi mới vừa thấy diễn viên bước ra sân khấu.
Trước hết, màu nền của da mặt nói lên tính khí, tính chất xã hội, sắc thái tâm lý của nhân vật:
- Màu đỏ son hay đỏ ngân: người anh hùng trung trinh tiết liệt: các nhân vật Quan Công, Cao Hoài Đức, Địch Thanh.
- Màu trắng mốc: kẻ gian thần dua nịnh (Bang Hồng, Đổng Trác, Tào Tháo).
- Màu đen: Người chất phác, bộc trực, nóng nảy nhưng ngay thẳng và chân thực (Trương Phi, Trịnh Ân, Uất Trì Cung)
- Màu xám nhợt: người tuổi tác, kẻ bần dân (lão tiều, lão chài).
- Màu xanh: người mưu mô xảo quyệt (Ngô Tôn Quyền, Cáp Tô Văn).
- Màu xanh chàm: tướng núi, người miền biển (Vương Bá Đương, Đơn Hùng Tín)
Vẽ vòng quanh mắt cũng có nhiều loại:
- Mắt tròng xéo: kép võ còn trẻ, con nhà tướng.
- Tròng trứng: võ tướng.
- Tròng táo: tướng đứng tuổi.
- Tròng lõa: tướng đứng tuổi.
- Mặt vẽ nhiều nét rằn ri: người hung ác, tướng cướp, yêu đạo.
- Trên trán có vẽ thêm một con mắt: người có huệ nhãn, nhìn xa biết rộng, thông thiên đạt lý (Thái Sư Văn Trọng)
- Trên trán vẽ vòng tròn trắng đỏ chia đôi là âm dương (nhật nguyệt) người thông giao trời đất, soi rọi những ức oan của mọi người (Bao Công).
Ngoài ra, các nhân vật nguyên là cầm thú thành người, nét mặt vẽ theo cầm thú: (mặt khỉ) Tôn Ngộ Không, Hầu Anh; (mặt rùa) Các tả đạo bang môn Dư Hồng, (mặt chim) Lý Nguyên Bá, Tiết Quỳ.
Chân mày cũng mang tính cách nhân vật:
- Mày tầm, lưỡi mác: khách trượng phu, người anh hùng.
- Mày đoản (ngắn, gãy khúc): kẻ gian xảo, trí trá.
- Mày rô: kẻ nịnh thần.
- Mày lửa (có viền đỏ): người nóng tính.
Hàm râu cũng biểu lộ tính cách:
- Râu ba chòm, năm chòm (đen, bạc, dài, suôn đuột): người quí phái, đôn hậu, trầm tĩnh.
- Râu đen xoắn: người nóng tính, dữ dằn.
- Râu cắt (đen, đỏ): người có tính dễ dãi, hay đùa cợt.
- Râu liên tu đen: kẻ gian nịnh.
- Râu liên tu bạc: lão tướng anh hùng.
- Râu liên tu đỏ: tướng phản phúc, yêu đạo, phù thủy.
- Râu ngắn ba chòm: dân thường, lão tiều, lão chài.
- Râu chuột (ngúc ngoắt khi nói chuyện): kẻ bộp chộp.
- Râu dê: các vai hề
Người xem hát nhìn nét hóa trang mặt của nhân vật sẽ hiểu một cách khái quát về tính cách của nhân vật tuồng
FB. Đức Phantran 🌻🌻🌻🌻🌹
Xem Thêm :Đôi dòng tâm sự - Sọan Giả Nguyễn Phương
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét