Bhutan – Quốc gia đầu tiên trên thế giới nói không với thuốc lá
Vương quốc Bhutan xinh đẹp! (Ảnh: infotourism.net)
Câu hỏi đầu tiên bật ra là: Làm thế nào Bhutan có thể quản lý được lệnh cấm hút thuốc lá trên toàn quốc?
Việc can thiệp vào một vấn đề có vẻ như
cá nhân này luôn luôn khó khăn, nhất là khi ngành công nghiệp này có thể
mang lại những khoản lợi nhuận khổng lồ và khả năng đem lại một khối
lượng công việc lớn cho người dân. Khó có thể cấm người dân hút thuốc
trong khi ngành công nghiệp sản xuất thuốc lá nội địa vẫn được duy trì.
Nhưng đánh thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế VAT ở mức cao với thuốc lá lại
có thể tạo khe hở cho việc buôn lậu phát triển. Khi mức thuế áp dụng
với thuốc lá ở các nước khác thấp hơn, thuốc lá ngoại có thể tràn vào
qua đường tiểu ngạch, gây tổn thất cho các doanh nghiệp trong nước.
Ở Bhutan, 60% diện tích là rừng bao phủ. (Ảnh: columbia.edu)
Thế nhưng, tại Bhutan, kể từ ngày
17/12/2014, việc hút thuốc lá tại công cộng hoặc bán thuốc lá là hành vi
bất hợp pháp. Người vi phạm bị phạt tiền 232 USD – tương đương hơn hai
tháng lương ở Bhutan.
Vậy làm thế nào Bhutan có thể quản lý được lệnh cấm hút thuốc trên toàn quốc?
Thực tế, điều này hoàn toàn không xa lạ
với những ai đã từng đọc hay nghe về vương quốc Himalaya này. Trong nề
nếp đời sống nổi tiếng của quốc gia Bhutan, thì sự ra đời của quy định
cấm hút thuốc chỉ là vấn đề thời gian.
Không bạo lực, không trộm cướp, 60% diện
tích là rừng bao phủ, 1/4 lãnh thổ là công viên quốc gia…, bất cứ một
khóa học marketing quốc tế nào cũng đều cho rằng một đất nước nghèo khó
nhưng đẹp tuyệt vời như Bhutan nên đón khách du lịch với đôi tay mở và
đếm đô-la. Tuy nhiên, từ năm 1974, Bhutan mới mở cửa đón khách du lịch.
Nhưng số lượng khách du lịch tự do bị hạn chế, chỉ khoảng 20
người/ngày. Chi phí du lịch duy trì ở mức tối thiểu 200 USD cho một ngày
lưu trú cho tour trọn gói do một công ty du lịch Bhutan thu xếp. Mức
phí khá cao này cho phép đảm bảo cả 2 mục tiêu: lợi nhuận và bảo tồn.
Ở Bhutan, Phật giáo là quốc giáo. (Ảnh: himalayanworkshops.com)
Phật giáo là quốc giáo. Truyền hình và
Internet chỉ đến vào năm 1999. Thimphu là thủ đô duy nhất trên thế giới
không có đèn giao thông. Túi nylon bị cấm sử dụng. Chặt một cây phải
trồng bù ba cây. Chỉ số Tổng hạnh phúc quốc dân (GNH) thay thế chỉ số
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) từ năm 1971… Tất cả những điều này đã biến
Bhutan trở thành miền đất Shangri-la có thực. Mọi người nói dãy Himalaya
ngăn sự tấn công của làn sóng toàn cầu hóa ở các nước đang phát triển
vào Bhutan, nhưng có lẽ chính những nền tảng đạo đức, theo một cách nào
đó, hòa hợp đặc biệt với tự nhiên, mới là nhân tố gìn giữ sắc thái nơi
đây.
“Đây là một đất nước đã nâng những điều trái ngược lên thành một đặc điểm quốc gia”
– Eric Weiner, tác giả của cuốn sách Địa lý học của Bliss (2008)
Thuốc lá không được trồng ở Bhutan. Chỉ
có khoảng 1% dân số hút thuốc, theo Bộ Y tế (trong khi quan sát viên
nước ngoài tin rằng con số thực tế là 3-4%), trên tổng số dân 700.000
người (2011). Đó là một thị trường rất nhỏ, và đòi hỏi một chi phí lớn
để nhập khẩu hàng hóa. Tất cả những yếu tố đó đã làm giảm lãi suất trong
việc kinh doanh thuốc lá.
Biển báo cấm hút thuốc ở Bhutan. (Ảnh: bhutanomics.com)
Quốc hội
Bhutan dự định sẽ bổ sung thêm một vài điều cho lệnh cấm hút thuốc
lá. Ví dụ, người nước ngoài vẫn có thể hút thuốc và nhập khẩu thuốc lá
(nhưng nếu có hành vi mua bán, họ sẽ bị buộc tội buôn lậu). Về lý
thuyết, người dân Bhutan được phép hút thuốc trong nhà riêng và thậm chí
có thể tích trữ một lượng nhỏ của thuốc lá để “sử dụng cá nhân”, với
200% thuế hải quan và thuế VAT.
Như vậy, một cách nhẹ nhàng và cương
quyết, Bhutan đánh dấu khả năng kiểm soát một hoạt động xã hội tiêu cực
này từ hành vi cá nhân. Không khuyến khích thói quen hút thuốc của người
dân và không công nghiệp thuốc lá.
Không bạo lực, không trộm cướp, 60% diện tích là rừng bao phủ, 1/4 lãnh thổ là công viên quốc gia…
Các quan chức Bhutan nói rằng, bằng cách
cấm thuốc lá, họ hy vọng sẽ thiết lập một kiểu mẫu cho phần còn lại của
thế giới. Ireland gần đây đã cấm hút thuốc lá ở nơi công cộng, mặc dù
việc bán thuốc lá vẫn là hợp pháp. Các nước châu Âu khác, chẳng hạn như
Na Uy, được ban hành lệnh cấm hút thuốc lá ít nghiêm ngặt. Cuối tháng 4
vừa qua, Thống đốc David Ige của bang Hawaii cho biết ông đang suy nghĩ
về việc đưa các dự luật nâng tuổi hút thuốc lá lên 21 thành luật, bao
gồm từ việc mua các sản phẩm thuốc lá hoặc sử dụng chúng ở những nơi
công cộng. Nếu điều này được thông qua, Hawaii sẽ là bang đầu tiên của
Mỹ nâng tuổi hút thuốc lá đến 21.
Vua Bhutan thứ 5 cùng hoàng hậu gặp gỡ mọi tầng lớp nhân dân. (Ảnh: internet)Vua Bhutan thứ 5 cùng hoàng hậu gặp gỡ mọi tầng lớp nhân dân. (Ảnh: internet).(daikynguyen.com)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét