Với 400.000 dân,
Qashqai là bộ lạc du mục cuối cùng ở Iran, vẫn đang cố gắng gìn giữ
những nét truyền thống như chăn thả gia súc, làm len thủ công.
Từng là một phần của các dân tộc Turk định cư ở Trung Á trong suốt thế
kỷ 11 và 12, người Qashqai có thói quen sống du mục trên những sa mạc
khắc nghiệt phía tây nam Iran hàng trăm năm.
Vợ chồng Ghazal và Tarkkenaz đã sống nửa năm ở ngôi làng Koohmare
Sorkhi, cách Shiraz chừng 50 km.
Cũng như rất nhiều người Qashqai, họ không chấp nhận từ bỏ lối sống truyền thống của mình mà tiếp tục sống như cha ông trong hàng trăm năm qua.
Cũng như rất nhiều người Qashqai, họ không chấp nhận từ bỏ lối sống truyền thống của mình mà tiếp tục sống như cha ông trong hàng trăm năm qua.
Suốt 30 năm dạy tiếng Ba Tư (Farsi) cho trẻ em trong bộ lạc, Ghazal tin
rằng công việc này rất quan trọng để giữ gìn bản sắc và sự độc lập của
Qashqai. Nhưng việc tìm giáo viên có thể di cư cùng bọn trẻ rất khó. Hơn
nữa, ít người di cư được đào tạo, còn những người đến từ thành phố hay
các làng mạc khác thì lại không quen lối sống của họ.
Chính sách đồng hóa trong vài thập kỷ gần đây đã đẩy rất nhiều người
Qashqai phải định cư ở các thành phố và làng mạc. Trong khi đó, các
trung tâm đô thị phát triển lại đang xâm lấn vào khu vực chăn nuôi của
họ. Tuy nhiên, lối sống du mục đã tạo nên tình đoàn kết mạnh mẽ trong bộ
lạc.
Madina, dì của Ghazal, đã mất chồng vài năm trước nhưng bà luôn được
gia đình hỗ trợ. Hiện nay, Madina vẫn di cư cùng họ xuyên Iran và bà
nhận ra rằng không thể từ bỏ lối sống này.
Người Qashqai không thể sống nếu thiếu gia súc bởi chúng là điều kiện
cơ bản giúp họ tồn tại. Bộ lạc này lấy sữa dê để uống, làm phomat và lấy
thịt để ăn hàng ngày, nhưng họ cũng bán dê con để mua các vật phẩm
thiết yếu khác. Tuy nhiên, càng ngày càng nhiều người Qashqai từ bỏ nông trại để đến sống ở thị thành.
Trong hình, một thành viên nhỏ của đàn gia súc vừa chào đời.
Người Qashqai cũng rất nổi tiếng với sản phẩm thủ công mỹ nghệ, đặc
biệt là thảm và các sản phẩm len có tên "Shiraz". Len sản xuất ở vùng
núi và thung lũng gần Shiraz mềm mại, màu đẹp hơn len từ các vùng khác
thuộc Iran. Ngày nay, Tarkkenaz và những phụ nữ trong gia đình bà vẫn
còn sản xuất các sản phẩm len truyền thống, bán cho nhiều thương nhân
thường xuyên đến.
Các thanh niên Qashqai thường cảm thấy bị kẹt giữa mong muốn tiếp cận
lối sống hiện đại với sự duy trì bản sắc dân tộc. Trong hình là Mohammed
Reza (bên trái) cùng bạn bè.
Là con trai út của Ghazal và Tarkkenaz, sắp hoàn thành nghĩa vụ quân
sự, Reza muốn học ngành cơ khí để mở nhà xe. Trong khi anh trai của Reza
đã chuyển qua thị trấn khác để mở hàng tạp hóa. Vì thế, vợ chồng Ghazal
gặp khó khăn trong việc thuê người chăm sóc đàn gia súc của họ.
Người Qashqai vẫn tận dụng các dịp lễ hội để tụ họp với nhau và phô diễn các điệu nhảy truyền thống của dân tộc mình.
Mặc dù vẫn giữ nguyên những phong tục cưới hỏi và ma chay theo Hồi
giáo, rất ít người Qashqai tuân thủ những lễ nghi cầu nguyện thường ngày
và trong tháng Ramadan của người Hồi. Phong cách sống du mục cho phép
họ giữ gìn bản sắc bộ lạc.
Trong hình là Azal, anh trai của Ghazal với chiếc mũ truyền thống Qashqai.
Mỹ Phượng (theo CNN)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét