Bài 1 :
Thuật ý kiêm trình hữu nhân Mai Sơn Phủ
Hồ Xuân Hương
Bản chữ Hán, Ngân Triều soạn
述意兼呈友人枚山甫
花飄飄，
木蕭蕭，
我夢鄉情各寂寥，
可感是春宵。
*
鹿呦呦，
鴈嗷嗷，
歡草相期在一朝，
不盡我心描。
*
江潑潑，
水活活，
我思君懷相契闊，
淚痕沾夏葛。
*
詩屑屑，
心切切，
濃淡寸情須兩達，
也憑君筆發。
*
風昂昂，
月茫茫，
風月令空客斷腸，
何處是騰王？
雲蒼蒼，
水泱泱，
雲水那堪望一場，
一場遙望觸懷忙。
*
日祈祈，
夜遲遲，
日夜偏懷旅思悲，
思悲應莫誤佳期。
*
風扉扉，
雨霏霏，
風雨頻催彩筆揮，
筆揮都是付情兒。
*
君有心，
我有心，
夢魂相戀柳花陰。
詩同吟，
月同斟，
一字愁分離，
何人煖半衾。
莫彈離曲怨知音，
直須棄置此瑤琴。
高山流水晚相尋，
應不恨吟歎古今。
*
君何期，
我何期，
施亭來得兩栖遲。
茗頻披，
筆頻揮，
一場都筆舌，
何處是情兒？
好憑心上各相知，
也應交錯此緣綈，
芳心誓不負佳期。
***
Bài Thuật ý khiêm trình hữu nhân Mai Sơn Phủ , viết theo điệu Giang Nam, Hồ Xuân Hương viết trong đêm xuân 1799, nàng nhớ lại buổi hẹn cùng Mai Sơn trên bờ sông Hồng,
sông bát ngát nước chảy xiết,
chàng và nàng khăng khít,
nàng cảm động lệ rơi ướt áo,
nàng yêu thương thắm thiết
và mong người yêu cùng viết thành thơ để trao nhau những nỗi lòng yêu đương,
mà lời không nói được hết ý.
Đêm trăng thanh, gió mát
nhớ thương chàng đứt ruột,
đâu là gác Đằng Vương,
nhìn mây xanh xanh,
nước trôi một hướng,
mang bao niềm thương nhớ.
Hẹn chàng lần gặp mặt tới,
chàng ơi đừng quên ngày hẹn,
sao em thấy ngày qua thật chậm.
Đêm cũng qua thật chậm ri rì,
từ sáng đến tối em nhớ chàng lòng buồn lắm.
Trong mưa bay bay,
gió bay bay,
em cất bút viết thơ gửi đến chàng.
Đôi ta cùng ngâm thơ,
cùng uống rượu dưới trăng,
từ lúc chàng về nửa lòng chàng có ấm gối chăn.
Nếu chàng có đem đàn ra gảy,
chớ gảy bài buồn xa nhau oán người tri âm,
non cao nước chảy biết đâu mà tìm,
đừng đàn bài hận chuyện xưa nay.
Chàng ơi, đôi ta hò hẹn,
ước mơ nhiều,
nhưng sao gặp nhau lại quên hết cả,
không biết nói nắng câu gì ?
Trà thường pha,
bút vẫn viết,
em và chàng cùng giống nhau,
cùng uống trà ,
cùng ngâm thơ
mà chàng đâu có ở xa em lắm,
chàng đã hiểu lòng em,
hãy về thưa cha mẹ cậy mai mối cưới em,
cho tình ta không phụ lời hẹn hò.
*
Nhất Uyên Phiên âm:
Thuật ý khiêm trình hữu nhân Mai Sơn Phủ
Hoa phiêu phiêu,
Mộc tiêu tiêu,
Ngã mộng hương tình các tịch liêu,
Khả cảm thị xuân tiêu.
*
Lộc ao ao,
Nhạn ngao ngao,
Hoan thảo tương kỳ tài nhất triêu.
Bất tận ngã tâm miêu?
*
Giang bát bát,
Thủy hoạt hoạt,
Ngã tư quân hoài tương khế khoát.
Lệ ngân chiêm hạ sát!
*
Thi tiết tiết,
Tâm thiết thiết,
Nồng đạm thốn tình tu lưỡng đạt.
Dã ưng quân bút phát!
*
Phong ngang ngang,
Nguyệt mang mang,
Phong nguyệt phong không khách đoạn trường.
Hà xứ thị Đằng Vương?
*
Vân thương thương,
Thủy ương ương.
Vân thủy na kham vọng nhất trường,
Nhất trường dao vọng xúc hoài mang.
*
Nhật kì kì,
Dạ trì trì
Nhật dạ thiên hoài lữ tứ bi.
Tứ bi ưng mạc ngộ giai kỳ.
*
Phong phi phi
Vũ phi phi,
Phong vũ tần thôi thái bút huy,
Bút huy đô thị phó tình nhi.
*
Quân hữu tâm,
Ngã hữu tâm,
Mộng hồn tương luyến liễu hoa âm.
*
Thi đồng ngâm,
Tửu đồng châm,
Nhất tự sầu phân ly,
Hà nhân noãn bán khâm.
*
Mạc đàn ly khúc oán tri âm.
Trực tu khí tri thử dao cầm
Cao sơn lưu thủy vãn tương tầm,
Ưng bất hận ngâm thán cổ kim
*
Quân hà kỳ,
Ngã hà kỳ.
Lữ đình lai đắc lưỡng tê trì?
*
Minh tần phi,
Bút tần huy
Nhất trường đô bút thiệt,
Hà xứ thị tình nhi?
*
Hảo băng tâm thượng khách tương tri?
Dã ưng giao thac thử duyên đề.
Phương tâm thệ bất phụ giai kỳ…
*
Nhất Uyên diễn thơ:
Kể ý mình trình bạn Mai Sơn Phủ
Hoa bay bay,
Cây thầm thì,
Vắng lặng hồn ta mộng tình si,
Đêm xuân nhớ lắm khi.
*
Nai xôn xao,
Nhạn lao chao,
Vui sướng hẹn nhau một sáng nào,
Tả hết được tình sao ?
*
Sông bát ngát,
Nước chảy xiết
Lòng em cùng lòng chàng khắn khít
Lệ rơi trên áo thấm ướt !
*
Thơ tha thiết,
Lòng da diết,
Nồng nhạt lòng em, chàng đã biết.
Chàng ơi cất bút viết !
*
Gió thênh thang,
Trăng mênh mang,
Trăng gió xui ai luống đoạn trường,
Nào đâu gác Đằng Vương ?
*
Mây thương thương,
Nước vương vương,
Mây nước trôi đâu chỉ một đường,
Một đường xa khuất vọng hoài thương.
*
Ngày rì rì,
Đêm trì trì,
Sáng tối chạnh buồn lữ khách si,
Nhớ thương đừng lỡ hẹn sai kỳ.
*
Gió bay bay
Mưa bay bay,
Mưa gió dục lòng cất bút say,
Bút say gửi đến khách tình nhi.
*
Chàng có lòng,
Thiếp có lòng,
Mộng hồn lưu luyến bóng hoa lồng.
*
Thơ cùng ngâm,
Rượu cùng châm
Tự lúc buồn ly biệt,
Nửa lòng ai ấm chăn.
*
Chớ đàn ly khúc oán tri âm
Đành xem như hết tiếng dao cầm.
Cao sơn lưu thủy biết đâu tìm
Chớ có buồn than hận cổ kim.
*
Chàng hẹn chi,
Thiếp hẹn chi
Đôi ta sao nỡ nói năng gì ,?
*
Trà thường pha,
Bút nở hoa.
Đâu chẳng ngâm chẳng uống,
Mà chàng ở đâu xa ?
*
Nay chi chàng vẫn biết tình ta.?
Thì trao chỉ thắm cậy trăng già,
Lòng thơm không phụ hẹn hò xưa.
*
Bài từ theo điệu Ức Giang Nam.
Tham khảo: Bản sao từ bản chép tay của Nguyễn Văn Hoàn, do Nguyễn Xuân Diện cung cấp .
Thơ chữ Hán Lưu Hương ký, Hồ Xuân Hưong ,Nhất Uyên phiên âm và dịch thơ.
*
Điển tích:
Đằng Vưong Các: 騰王閤 ,Vương Bột, 王 勃 sang thăm cha làm Thứ sử Giao Châu. Đến Mã Dương, trong bữa tiệc do Đô đóc Diêm Bá Dư trấn nhiệm Hồng Châu khoản đãi tân khách và mở hội thơ thử tài nhân sĩ bốn phương. Vưong Bột viết bài Đằng Vương Các, chiếm giải quán quân vượt hẳn bài của Ngô Tử Chương con rễ Diêm Đô đốc, bài phú có hai câu tuyệt bút:
Lạc hà dữ cô vụ tề phi,
thu thủy cộng trường thiên nhất sắc.
洛 霞 與 鶩齊飛
秋 水共長天 一 色
Dịch:
Rán chiều xuống cùng cánh cò đơn chiếc đều bay.
Làn nước thu với nền trời trải dài một sắc.
Vương Bột thăm cha trở về thì bị đắm thuyền trên biển Nam Hải chết năm 21 tuổi.
Dao cầm: 瑤琴đàn quý;
Cao sơn lưu thủy: 高山流水, khúc nhạc diễn tả núi cao nước chảy trên sông Lý Giang vùng Quế Lâm, tỉnh Quảng Tây, tranh thủy mặc non nước vẽ vùng này: Quế lâm cảnh đẹp nhất trần gian, theo người Trung Quốc, tôi có đi qua vùng này năm 2009 nhưng thấy non núi không đẹp bằng Chùa Hương, hay Hoa Lư, Bích Động, Hạ Long.
*
Bản dịch của Đào Thái Tôn
Gửi bởi Vanachi ngày 27/04/2006 08:32
Hoa xiêu xiêu
Cây xiêu xiêu
Giấc mộng tình quê thảy tịch liêu
Đêm xuân cảm khái nhiều.
*
Hươu ao ao
Nhạn ngao ngao
Vui sướng hẹn nhau một sớm nào
Tả hết được tình sao!
*
Sông bát ngát
Nước ào ạt
Ý thiếp lòng chàng cũng vu khoát
Lệ rơi thêm mặn chát.
*
Thơ da diết
Lòng thê thiết
Đậm nhạt tấc lòng ai thấu hết
Liệu bút chàng tả xiết?
*
Mây lang thang
Trăng mênh mang
Trăng gió xui ai luống đoạn tràng
Đâu là gác Đằng Vương?
*
Mây tơ vương
Nước như sương
Mây nước trôi đâu chỉ một đường
Một đường xa khuất rộn lòng thương
*
Ngày chậm rì
Đêm chậm rì
Sáng tối chạnh buồn lữ khách si
Nhớ thương đừng lỡ hẹn, sai kì.
*
Mưa trôi đi
Gió trôi đi
Mưa gió giục hoài cất bút thi (thơ)
Viết thi gửi tới khách "tình si"
*
Chàng có tâm
Thiếp có tâm
Mồng hồn lưu luyến bóng hoa râm
Thơ cùng ngâm
Rượu cùng trăng
Tự lúc buồn chia biệt
Ai người ấm nửa chăng?
Chớ đàn li khúc oán tri âm,
Đành xem như hết tiếng dao cầm
Hẹn nhau nơi non nước muộn mằn!
Chớ buồn mà than thở cổ câm(kim).
*
Chàng hẹn gì
Ta hẹn gì
Hai ta đều muộn, nói mà chi
*
Trà mà chi
Bút mà chi
Cũng là thiên lí cả
Ai là kẻ tình nhi
Hiểu nhau trong dạ khó khăn gì
Hãy nên trao gửi mối duyên đi
Lòng son ai nỡ phụ giai kì.
*
Ngân Triều diễn thơ:
Hoa bay, cây lá rì rào
Tương tư đêm vắng, xiết bao mộng tình.
*
Nhạn bay, nai chạy linh đinh,
Sướng vui lần hẹn, dứt tình được sao?
*
Kìa sông, nước chảy xôn xao,
Lệ rơi đẫm áo, lòng nao nao lòng.
*
Thiết tha thơ ngỏ mặn nồng,
Hồi âm, xin hãy tỏ lòng vương mang.
*
Gió lồng, trăng sáng, muôn phương,
Gió trăng nhớ gác Đằng Vương đoạn trường.
*
Nào mây, nào nước đùn thương,
Nước mây trôi mất, còn đường đê mê.
*
Ngày đêm trì trệ não nề,
Một phương trót hẹn, hẹn về chớ sai.
*
Mưa bay quyến gió bay bay,
Gió mưa chờ đọc bút say tình nồng.
*
Đã đành chung một tấm lòng,
Mộng tình khắn khít, hoa lồng bóng trăng.
*
Nào rượu rót, nào thơ ngâm,
Nửa buồn ly biệt, nửa chăn lạnh rồi.
*
Chớ đàn giai khúc chia phôi,
Chớ buồn than hận thế thời cổ kim.
Tri âm lưu thủy khó tầm.
Hãy nghe như tiếng dao cầm lâm ly.
*
Một lời đã hẹn ngày đi,
Nói năng nỡ nói năng gì cách xa.
*
Trà pha bút cũng nở hoa,
Không ngâm, chẳng uống, lòng da diết lòng.
Tiếng lòng nay đã nói sòng,
Hãy đưa chỉ thắm cậy trông trăng thề.
Lòng thơm nào phụ tình quê.
Ngân Triều
*
*
Nguồn: Mối tình của Hồ Xuân Hương và Mai Sơn Phủ của TSPhạm Trọng Chánh.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét