26 thg 2, 2017

ESTATE SALE - Phan (Từ Góc của Phan)


Hi mi qua M, ln đu thy tm bng ghi là cm góc đường, tôi đoán là mt hình thc bán bt đ cũ trong nhà. Như bày bán Garage thì gi là Garage Sale; bày bán sân sau nhà thì gi làYard Sale; dn nhà thì người ta bán bt nhng th không tin đem theo vi bng cm là Moving Sale, còn Estate Sale… chc cũng tương t. T dn là v phi tra t đin, nhưng ri tôi quên luôn! Nh li nhng ngày mi đến M, ra đường thy ch gì không hiu thì c nh lòng v tra t đin, nhưng bao gi cũng quên nhiu hơn là nh.
Cho ti mt hôm tình c nghe cô bn M làm chung k chuyn, tôi mi hiu chính xác Estate Sale là bán sch gia tài. C k là v chng c mua được b bàn ăn thuc loi đt tin, còn rt mi, nhưng vi giá ch mt phn mười giá tr thc ca b bàn ăn đó. Theo cô y cho biết, b bàn ăn tr giá năm ngàn đng, dù nó ch còn mi được tám mươi phn trăm, nên có phi mua vi giá mt, hai ngàn đng, cô y cũng đng ý mua. Vy mà v chng cô y mua được vi giá ch năm trăm đng, t mt căn nhà treo bng Estate Sale. Cô y phi ghi xung giy ngày, gi và đa ch ca căn nhà đó. Ri thông báo cho chng cô ta biết trước my ngày đ đến đúng hôm đó, hai v chng phi dy sm mà đi xếp hàng. Khi lt được vào ngôi nhà Estate Sale, cô nhanh chóng quyết đnh, nhưng phi k là may mn nên cô đã mua được b bàn ăn thuc loi đt tin vi giá quá r.
Trò chuyn thêm vi cô bn, tôi mi hiu ra Estate Sale là bán toàn b đ đc trong nhà: t ly tách mung chén, đến qun áo, giường ng, t trà, b th; ti c tranh, tượng, đ k nim… Nhưng giá bán ca Estate Sale không r như Garage Sale, Yard Sale, hay Moving Sale vì không phi là đ tha trong nhà. Lý do bán hết các th trong nhà vì ch nhà phi vô vin dưỡng lão chng hn; nhng người già neo đơn y không có thân nhân đ có th cho li, nên h bán hết, bán sch, vi giá cao hơn bán đ cũ, đ tha ca Garage Sale, Yard Sale, hay Moving Sale…
Và người M đi Estate Sale như đi hi ch, nht là Estate Sale nhng khu nhà giàu. Ngay t sáng sm thiên h đã xếp hàng ghi tên, xe đu dài hai ba blocks đường. Ti gi m ca, người ta tranh nhau mua. Sau đó bưng bê nườm nượp, náo nc như được chia ca.
Câu chuyn v Estate Sale như mt hiu biết thêm v đi sng M trong đu óc mi ti đnh cư ca tôi. Ri thi gian và cuc sng cá nhân, gia đình quay cung theo cơm áo go tin nên ch nh gì ti Estate Sale na.
Cho ti mt sáng cui thu, đã by gi nhưng mt tri còn chưa ló dng. Không gian yên ng ti ch nghe mi tiếng đng h tích tc trên tường. Ngoài ca s, sương còn ph ngn đi sau nhà m o màu lá vàng phai. Không gian đp nhưng bun quá, nht là cái lnh đã len li v, đu trên nhng ngón tay cm giác điêu tàn.
Tôi đi thay qun áo đ lên đường, đi giúp mt ông bn già. Hôm nay ng bán Estate Sale. Tuy hn chín gi nhưng tôi đi sm đ có thi gian ngi ung vi ông bình trà. Bi đêm qua thao thc v ông, tôi nghĩ sau hôm nay, có th là ln cui tôi gp ông trong đi. Nh li, tôi quen biết ông chng năm, by năm trước, dp tôi phng vn Cu Thiếu tướng Đ Kế Giai Trung tâm sinh hot cao niên trong thành ph. Ba đó, chính ông đã đến bt tay tôi trước, hi tôi có phi là Phan mà ông thường đc đó không? Tôi có cm tình ngay vi mt người ln tui, hin lành, đôn hu. Tình thân chưa có nhưng lòng cm mến thì nhiu, tôi cho ông s đin thoi đ tiếp tc nói chuyn vào dp khác bi tôi đang bn vi cuc phng vn…
Ri tình thân ny n sau nhng ln ông mi tôi đi ung cà phê, rt thnh thong, nhưng ông thc s có hin din trong tôi như mt người bn mà tôi thường t trách là ít thăm hi ông, hay mi ông đi ung ly cà phê. Giao tiếp vi người già ch mt ít thi gian mà được li rt nhiu v kiến thc và kinh nghim sng. Biết thế, nhưng khi có thi gian rnh thì tôi vn đi chơi vi bn tr nhiu hơn; Ch khi cn hi, là cn ti người già thì tôi mi nh ti ông, gi ông, mi ông đi ung ly cà phê… đ hi. Tôi là mt con người hin đi qua cách tìm thông tin là biết hi ai; và ông bn già là người thuc thế h cũ qua vic sn sàng cho không kiến thc, kinh nghim tích lũy c đi. S cho và nhn co giãn theo tui đi thì tôi co ông giãn. Đó là ý nghĩ hôm tri mi chm thu, tôi gi ông, mi ông đi ung ly cà phê vào mt sáng cui tun. Hôm đó, tôi không có gì đ hi ông mà ch là bng nh ti mt người bn mà qu thi gian ca người đó không còn nhiu nên tôi dành thi gian rnh ri có được cho ông.
Hôm đó ông nói vi tôi là, “…anh cũng đã già.” Tôi tin nhn xét ca ông vì tôi đã va t chi bn bè trang la r nhau đi nông tri ca mt người bn t sáng sm đ h mt con dê và nhu ti chiu. Chc chn là mt cuc vui, nhưng ri cuc vui nào cũng tàn. Bn bè chưa già thì còn dp khác đ gp. Nhưng ông bn già hiu ht như gió thu, hôm tình c gp nhau ngoài ch, lòng tôi bt an sau khi chia tay…
Hôm đu thu đó, hi thăm ra mi biết, v ông đã qua đi hi hè. Ông không cho tôi biết vì bà đi thăm con gái vi cháu ngoi bên Cali, b đt qy và mt luôn bên y. Ông mun đưa bà v Dallas đ lo ma chay vì bà đã sng Dallas my chc năm. Nhưng người con trai ông sng Dallas thì li mun em gái lo ma chay cho m luôn bên Cali cho tin. Cái lý ca anh ta đưa ra là chết M thì lo ma chay đâu cũng ch là cái nhà quàn như nhau…
Tôi ch quen biết ông như mt người viết và mt đc gi, chưa bao gi tôi ung vi ông mt ly bia vì ông không rượu bia, không thuc lá. Nhưng hôm đu thu đó, ông t tay mượn điếu thuc lá đang cháy d trên tay tôi; ông hút mt hơi thuc tht sâu, ri tr li tôi. Tôi s ông sc, nhưng ông không sc như tôi s. Ông nh khói chm rãi, và chìm vào tâm s, “Tôi chưa bao gi nói vi anh, cũng không nghĩ ti chuyn nói vi ai. Nhưng ni bun trong tâm khm tôi ln dn như mm bnh ung thư ti hi bc phát. Tôi biết là trước sau gì cũng chết, tôi không s chết, ch bun lòng người làm cha mà không biết dy con mình…”
“…V chng tôi ch có hai người con. Lo được cho thng ln ăn hc ti ra đi hc không phi n tin hc đng nào. Nó đi làm, lãnh lương ct riêng vào trương mc nhà băng ca nó. Ngày ngày vn v nhà ăn, , cha m lo. Nó cho đó là li sng M, và nó chn cách sng y.
"Cha m đng tc mch vào thu nhp ca con cái". Nhưng khi nó mun ly v thì nó chn li sng ca người Vit là dù sng đâu trên đa cu thì chuyn cưới hi ca con cái, cha m người Vit cũng đng ra lo cho con.
Thế là v chng tôi lo cưới v cho con trai. Tôi không ly gì làm bun lòng vì cha m tôi cũng đi cưới v cho tôi khi xưa. Nhưng ri con tôi mun mua nhà. Nó trình bày vi v chng tôi, nó mua nhà trăm rưỡi, cn mượn nhà băng mt trăm ngàn, nếu tr trong ba mươi năm thì tng s tin nó phi tr cho nhà băng lên ti ba trăm ngàn. Nghĩa là mt trăm ngàn vn vi hai trăm ngàn tin li trong ba mươi năm. Nó mun cha m giúp đ cho nó mượn mt trăm ngàn, đ nó tr dt căn nhà ngay khi mua, không phi tr tin li cho nhà băng. Nếu nó phi tr ra s tin ba trăm ngàn trong ba mươi năm, thì mười năm cho mt trăm ngàn. Nó s tr cho cha m mt trăm ngàn trong mười năm là kh năng có th.
Tôi bt đu tht vng v con trai tôi. Vì gom hết tin 401-K ca cha m thì đ mt trăm ngàn cho nó mượn. V chng đã v hưu thì tin già gói gém cũng đ sng, nhưng tin đâu lo cho con em nó còn trong đi hc đ khi mượn n hc như nó? Tôi suy nghĩ nhiu đêm, đng nào cũng mt con ri! Đó là cái giá phi tr cho mưu cu tương lai ca con cái. Tôi đưa nó đến M ch t nó đâu đi mt mình được. Tôi sinh ra nó, ch nó đâu t xut hin trên đi này được… Nhưng tôi tht bi trong chuyn dy nó sng đùm bc vi người thân. Tôi có li đã đ nó hp th li sng ích k ca x s này. Đng nào tôi cũng mt con ri. Nếu đng ý cho nó mượn mt trăm ngàn không tin li là tôi đã thng thn nhìn nhn mình thua cuc; không bao gi dy được con quay li li sng đùm bc nhau ca người Vit mình na. Nhưng t chi nó… thì tôi mt luôn v! Vì m nào ch thương con, thương càng mù quáng tình mu t càng lên ngôi.
Nó tr li cho tôi câu hi, ‘tin đâu đ lo cho em nó?’ ‘Thì ba m ly tin con tr hàng tháng đ lo cho nó.’ Tôi đnh hi câu hi quan trng nht theo kinh nghim ca tôi là, ‘Nhưng con có chc là con s tr cho ba m hàng tháng. Hay tr vài tháng… ri quên luôn?’
Tôi thương v tôi nên đã làm điu tôi biết trước nhưng vn làm là tôi cho con trai tôi mượn mt trăm ngàn. V tôi mt tinh thn nhiu năm sau đó vì đúng là nó không tr. Nhưng chúng tôi được tri pht cho li đa con gái mun màng. Nó là ngun an i, nim vui còn li cho v chng tôi. Lúc nào nó cũng vui v nói là ba m chết ri thì tài sn cũng đ li cho anh em con thôi. Thì anh Hai cn trước thì anh Hai ly trước. Ba m đng có gin anh Hai na, ch tn hao sc kho cho ba m thôi. Còn con, n hc thì ai đi hc M mà không n. Chng con ra trường thì con tr. Ba m đng lo na…
Con bé lc quan nói sao làm vy. V sau, nó ly chng bên Cali nên v Cali sng. V tôi mun bán nhà, dn v Cali vi con gái thì thng con trai không cho đi vì bà ni phi Dallas đ trông con cho v chng nó đi làm…
Đến cái chết đt ngt ca m nó. Tôi mun đưa bà y v Dallas đ lo ma chay vì bà y sng đây đã như là quê hương. Nó ngi tn kém nên lý l bt dung tình vi c cha m. Tôi không bun sao được anh…”
Ôi, cái hôm đu thu đó! Nh li sao mà bun. Và ti sao li có hôm nay, tôi đến giúp ông bn bán Estate Sale, bán hết gia tài mt ln đ giã bit. Bui chiu cuc đi như không gian thu tràn ngp lá vàng bay, nhng ny n mùa xuân, khoe sc h, thu úa, đông v… Người ta có sng ti trăm tui thì mùa thu th mt trăm ca cuc đi cũng phi ri b ngôi nhà không cn bt đèn gia na đêm cũng biết li đi ti nơi mun ti; bán b c cái thìa khuy ly cà phê mi sáng đã không th nh ni nó có trong nhà t bao gi mà người gia ch ch nh chc là khuy ly cà phê bng cái thìa khác s không ngon; bc tranh mua garage sale có vài đng bc hi mi qua M, nhưng không có nó trên tường nhà thì c tưởng mình đang chơi nhà bn, hay nhà bà con ch không phi nhà mình; đến tiếng cái đng h nhà mình cũng khác hn tiếng đng h nhà khác mà ch có mình phân bit được… li còn nm đt quê hương trên bàn th, hi ra đi mình mang theo đ nh đường v. Nhưng nó nm im lng đã bn mươi năm. Bây gi người đem nó đi còn gi li nm xương quê người thì nm đt quê hương y tr thành oan nghit. Cho không ai ly, bán chng ai mua, mà ném qua ca s thì hóa ra mình đã biến thành thú vt.
Tôi a nước mt trên tay lái, làm sao ông bn tôi có th sng sau hôm nay khi chính tay tôi bán hết nhng gì đã gn bó vi ông c đi. Tôi, chính tôi, đã tiếp tay thn chết sm bt ông ri b thói quen và k nim; ri ri b ti người thân; cui cùng là ri b cuc đi… Nhưng nh li tâm s đu thu ca ông, ông đi d đám tang ca v ông bên Cali như người quen biết cũ, my chc năm v chng còn li cái trng không trong lòng già; con trai ông đi d đám tang ca m dng dưng đến mc đường v, anh ta nhc ông trên phi cơ là ba phi làm di chúc căn nhà li cho con, vì ba đi đt ngt như má thì chính ph ly nhà…
Tôi nghĩ chc anh ta không ch mun ly căn nhà đã tr hết mà mun ly luôn c phn bo him nhân th ca cha nên mi chc gin ông đúng thi đim tinh thn và th lc ca ông suy kit nht sau my ngày đám tang bên Cali. Tôi biết anh ta, có gp mt vì Dallas đâu có my nhà hàng ca người Vit. Nhưng chưa chào hi anh bao gi đ ct gi bí mt cho cha anh – là bn tôi. Anh là ai trong gia đình ln ca anh, gia đình nh ca anh, trong xã hi anh đang sng… tôi không quan tâm ti đa v hay tên tui ca anh đa phương. Tôi ch biết là tôi đã có li vi mt người không có li gì vi tôi là anh. Tôi đã đng ý vi con gái ca ông bn, dù ch nghe ông k, “…con còn phi đi làm và lo lng cho gia đình con. Con không th chăm sóc cho ba mi ngày như má. Nhưng má mt ri thì ba không th mt mình. Ba có chuyn gì, không ai biết, không ai hay… làm sao con yên tâm. Con xin ba giao hết nhà ca cho anh Hai… mun làm gì làm bên Dallas. Ba v Cali vi con. Ba phi vin dưỡng lão vì con không th và không có thi gian đ lo cho ba như má. Nhưng vài hôm con s có thi gian ghé thăm ba mt, hai tiếng đng h; con nu được gì ngon, con đem vô cho ba ăn… ba có chuyn gì, người chăm sóc cho ba s báo ngay cho con, con vô ngay vi ba…”
Tôi có tào lao lm không khi khi không lên tiếng v chuyn nhà người khác? Tôi nói vi ông hôm đu thu, “Chia bun vi ông v s mt mát người thân nht ca ông mà tôi không biết, cho dù ông có cho hay thì tôi chc cũng không có điu kin bay qua Cali đ viếng tang ca bà. Thôi thì ngày nào còn sng hãy tính chuyn đi cho xong đ êm xuôi khi ra đi. Ông bà đã giúp con trai không phi n tin hc. Tôi tính nhanh là đã cho anh ta năm chc ngàn. Ông bà cho mượn mt trăm ngàn mua nhà – và không hoàn li. Vy là ông bà đã cho con trai mt trăm năm chc ngàn. Nên bây gi ông bán căn nhà đã tr hết mà ông đang , cũng c mt trăm năm chc ngàn. S tin đó cho hết con gái, là công bng vi con cái.
Ông v Cali sng vi đ ngh ca con gái là hoàn toàn hp lý. S tin bo him nhân th ca v ông, gi con gái đ lo cho ba nhng ngày cui đi ba, lo c hu s cho ba. Tha thiếu gì thì tôi tin là con gái ông không tính toán vi ông. Còn phn bo him nhân th ca ông thì di chúc li cho con gái. Nhưng ch nh cô ta qun lý s tin đó đ v sau chia đu cho hết cháu ni, cháu ngoi ca ông bà. C đa nào vô đi hc thì được nhn mt khon tin do ông bà đ li cho con cháu ăn hc. Tôi biết, vi đà lm phát và trượt giá nước M thì s tin hc bng min hoàn li cho con cháu s không nhiu, nhưng rt có ý nghĩa v mt tinh thn vi đi th ba ca gia đình ông trên nước M…”
Câu chuyn đu thu mi đó mà đã cui thu ri! Ông bn tôi đúng là người đ lượng như tôi đã tin ông như thế! Ông giao căn nhà cho con dâu đ cho mướn kiếm thêm tin ch cho cháu ni ông được sng sung túc hơn. Ông di chúc li căn nhà cho con dâu ca ông ch không bán. Giy t xác quyết là tài sn riêng ca con dâu, “đ nh… v chng con xy ra chuyn bt trc gì sau khi ba mt. Thì ba m ch giúp được con mt ch đ nuôi my đa cháu ni ca ba m. Cm ơn con.”
Ông cho hết con gái khon tin bo him nhân th ca my. Ông nghe tôi v khon tin bo him nhân th ca ông. Ông ch còn gi li hàng hà k nim trong tng đ vt mà tôi đang bán ra cho nhng người không quen biết. Thế nên mt ông lc thn trông theo tng k nim vĩnh bit ông ln cui khi ra ca mt mái m gia đình đã ti hi kết.
Bui sáng mt ngày cui thu mà tôi s không bao gi quên hình nh mt người đàn ông bit x lúc cui đi, tay khép li cánh ca nhà mình ln cui, bình thn nói vi v, “thôi, mình đi nghe em…” là di nh ca bà mà ông kp nách đ khoá ca ra đi...
Ngoài đường, nhng trang trí cho ngày l Halloween đã lên đèn dc li đi. Tôi nhìn ông th b ra xe mà thy mt kiếp người đến vi cuc đi cách nay tám mươi năm, ch có tiếng khóc là gia tài thì hôm nay là món cui cùng Estate Sale. Bi ông trm ngâm bui sáng, th dài bui trưa, ri ngn l bui chiu theo tng k nim vĩnh bit ông ra đi. Nhưng cui ngày ông li mm cười vi di nh v lúc khoá ca, cái nháy mt tinh nghch ca ông vi di nh bà là bng chng ông đến vi cuc đi này bng mt tiếng khóc, nhưng khi ra đi ông đã đem theo mt người tình. Tôi nhìn theo ông y tan vào thế gii ma qu và màn đêm ph v. Nhìn li mình sau mt ngày tiếp tay thn chết, nách tôi kp chai rượu thn chết thưởng cho tôi nhưng quân sĩ ca thn chết đã giao ln vào nhà mt người không ung rượu nên phi nm ch ti Estate Sale ca ông bn.
Ti Estate Sale ca tôi, cũng là kinh doanh t vn mt tiếng khóc chào đi, tôi s kp nách mang theo được gì lúc ra đi? Ch biết chai rượu thường nhưng đ lâu năm cũng ngon như nước cam tuyn… t đu tiên mng ti phin mun sau. Đâu đó là thơ Bùi Giáng. Nên, ung xong ly rượu cùng nhau/ hn rng mãi mãi quên nhau muôn đi… Khi hiu được thơ Bùi Giáng thì cuc đi coi như đã tàn thu. Còn bn?
Phan

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét