CÂU CHUYỆN TRÊN XE LỬA

Nguyễn Đạt  (Từ Tạp Chí DA MÀU)

Hàng ghế năm người ngồi: hai ghế bên phải, hai ghế bên trái, ghế phụ ở giữa. Tôi ngồi bên phải, sát cửa kính hông tàu. Ngắm nhìn rừng cây đều đặn, thẳng lối ngang dọc, cứ đều đặn thẳng lối ngang dọc mà xô chạy trở lui. Con tàu lao tới nhanh chừng nào, rừng xô chạy trở lui nhanh chừng ấy. Dậy trong ký ức mấy dòng thơ trong bài “Câu Chuyện Trên Xe Lửa” của nhà thơ họ Đỗ: …Chuyến tàu này sẽ tới đâu? / Không biết / Khi chết đi định sẽ làm gì? / Không biết / Yêu tôi chăng? / Không biết ….
Người ngồi bên trạc tuổi tôi, trầm lặng. Người kế tiếp trẻ hơn, nhúc nhích mãi trên ghế phụ. Hai người bên trái nói chuyện, người áo thun, người sơ-mi sặc sỡ, cả hai cũng trẻ như người ngồi ghế phụ. Gương mặt người vận sơ-mi sặc sỡ rất hiền, lại ngơ ngơ, tôi có cảm tình hơn người áo thun, tuy người áo thun chẳng khó ưa gì.
Người áo thun: “Chuyện đó ổn rồi chứ?” “Ổn, ổn chứ… Ổn tức ổn định. Ổn định mới biếng lười được. Biếng lười là tuyệt vời, Breton bảo vậy.” Người áo thun ngập ngừng, hỏi: “Breton là ai?”“Breton là Breton chứ là ai. André Breton, chủ soái chủ nghĩa siêu thực. Cả thế giới biết mà anh không biết.” Người áo thun cười nhẹ, nói: “Chắc ông phịa quá. Ông Breton chủ soái gì mà lại bảo biếng lười là tuyệt vời, kỳ cục vậy.” Gương mặt người vận sơ-mi sặc sỡ mếu máo như sắp khóc, năn nỉ: “Tôi xin thề, Breton mà không nói vậy, con tàu này sẽ ra khỏi đường ray.”
Đúng là người này bị bệnh tâm thần, lúc thoạt nhìn tôi đã biết. Thấy thương cảm quá. Người ngồi ghế phụ đứng lên, trỏ ngón tay vào mặt người này: “Ông thề con tàu này trật đường ray hả?” Tôi vội can thiệp: “Thôi bỏ qua, anh ta tâm thần mà.” Người ngồi ghế phụ lập tức ngồi xuống, quay sang tôi: “Mày là đồng bọn thằng này?” Người ngồi bên tôi bây giờ mới lên tiếng, nói nhỏ bên tai tôi: “Đừng chấp hắn. Hắn mới trốn trại tâm thần được mấy bữa. Chàng kia thì bình thường. Mọt sách ấy mà.”
Hóa ra tôi lầm, người ngồi ghế phụ này mới tâm thần. Còn tôi có giấy chứng điên của Trại Thần Kinh Tâm Lý – Tổng Y Viện Cộng Hòa từ khuya rồi. 
Từ-khi-giã-biệt-con-đường. 
 Mùa-điên-phía-trước-chiến-trường-phía-sau.
 D’Après Bùi Giáng.