18 thg 1, 2023

Vui Đi… Vui Đi… Thơ Mỹ Trinh, Firenze, Italia; Lời bình Ngân Triều

Vui Đi… Vui Đi…
Tôi thường vui với niềm vui ít ỏi,
Không cần nhiều vừa đủ nụ cười xinh.
Không đòi hỏi bao nhiêu là kiểu cách,
Yêu làm sao đơn giản một chữ tình.
*
Vui bạn nhé đời vốn là ngắn ngủi,
Chấp nhất chi cho buồn tủi khổ đau.
Được và mất chuyện thường tình thế sự,
Có hay không chẳng giữ được đời đời.
*
Những đau buồn xin tất cả ra khơi,
Theo gió cuốn theo sóng cuồng bách biến.
Sừng sững mình tôi xin còn ở lại,
Trả vuông tròn ân nợ cõi thiêng liêng.
Mỹ Trinh
*
Lời bình, Ngân Triều:
 
Có thể nói:
Vui đi…Vui đi…là một nhận thức về lẽ đời: nhận thức về cái đủ, mà biết đủ tức là có hạnh phúc vì hạnh phúc đang luôn luôn hiện hữu xung quanh chúng ta, như một câu nói chí lý: Le bonheur est toujours autour de nous. Biết đủ như bài ca dao “Cái quạt mo”. Thằng Bờm thỏa lòng đổi ngang cái quạt mo của nó với một nắm xôi. Qua bốn câu đầu, chúng ta nghe tác giả tâm sự về điều đó:
Tôi thường vui với niềm vui ít ỏi,
Không cần nhiều vừa đủ nụ cười xinh,
Không đòi hỏi bao nhiêu là kiểu cách,
Yêu làm sao đơn giản một chữ tình.
Thứ nhất là thường vui, cho dẫu niềm vui đó đến với tôi không lớn.
Thứ hai là không cần nhiều, chỉ vừa đủ, [1] không cần số lượng.
Thứ ba là giản dị, (simple), không cần kiểu cách của hình thức. Và cuối cùng là ao ước một tình yêu đơn giản mà trong ngữ cảnh nầy có thể suy diễn là một tình yêu chân thực (honnête), thủy chung, (éternel).
 
Bốn câu thơ tiếp theo là lời khuyên đúc kết từ kinh nghiệm riêng tư:
Vui bạn nhé đời vốn là ngắn ngủi,
Chấp nhất chi cho buồn tủi khổ đau.
Được và mất chuyện thường tình thế sự,
Có hay không chẳng giữ được đời đời.
Hãy vui đi! Hãy bao dung, tha thứ, vì cuộc đời nầy vốn ngắn ngủi. Tha thứ cho lòng mình nhẹ nhàng thanh thản, bình an. Ở đời, thất bại, thành công là chuyện thường tình. Có hay không có của cải, sự việc đâu có thể mãi vậy đâu! “Mấy ai giàu ba họ, mấy ai khó ba đời”. Tiền bạc là vật ngoại thân, khi chết có sử dụng dưới âm phủ được chăng?
 
Bốn câu kết như một lời mong ước và thái độ cam phận trả nợ trần
Những đau buồn xin tất cả ra khơi,
Theo gió cuốn theo sóng cuồng bách biến.
Sừng sững mình tôi xin còn ở lại,
Trả vuông tròn ân nợ cõi thiêng liêng.
Mong ước cho những đau buồn tan biến trong sóng cuồng, gió cuốn, bách biến, là những đau buồn nhờ nó, được rũ sạch sành sanh.
 
Hình ảnh cái tôi cam phận thật là cao lớn, hiên ngang, oai phong như thách thức sự đời. Ta không trốn chạy, ta không rền rĩ than van [2] mà ta sẵn sàng đón nhận tất cả những xoay vần của số phận trên những bước ta đi một cách chủ động, đường hoàng. Thái độ chủ quan đó, rất khác với thái độ liều lĩnh trong mờ mịt của Kiều ngày xưa:
Cũng liều nhắm mắt đưa chân,
Mà xem con tạo xoay vần đến đâu.
ĐTTT, Nguyễn Du, câu 1115-1116.
 
Tiếng thơ của Mỹ Trinh, qua bài nầy, đậm nhạt và réo rắt thành sầu. Phải chăng là sự đúc kết kinh nghiệm từng trải của một chặng đời dâu bể, đa đoan. Hiểu điều nầy, người mến mộ thơ, sẽ cảm nhận nhiều hơn, qua suối nguồn thơ Mỹ Trinh. ֎ Thân mến, Ngân Triều
***
Ghi chú:
[1] Tri túc, tiện túc, đãi túc, hà thời túc,
Tri nhàn, tiện nhàn, đãi nhàn, hà thời nhàn.
知足便足;待足何時足,
知閒便閒,待閒何時閒.
“Biết đủ là đủ, đợi cho đủ thì bao giờ mới đủ;
Biết nhàn là nhàn, đợi cho nhàn thì bao giờ mới nhàn”.
Chữ Nhàn, Bài 1, Nguyễn Công Trứ, 阮公著, (1778 – 1858)
[2] Gémir, pleurer, prier, est également lâche.
- Fais énergiquement ta longue et lourde tâche
- Dans la voie où le Sort a voulu t'appeler,
- Puis après, comme moi, souffre et meurs sans parler.
La mort du loup, Alfred de Vigny (1797-1863)
“Kêu gào, khóc lóc, van xin,
Đồ hèn một duột, lòn trôn, đất bùn.
-Tử sinh gắng sức vẫy vùng,
-Để xem Số phận cuối cùng đến đâu.
Noi gương rực rỡ ngàn sau,
-Cắn răng chết lặng, đớn đau, kiêu hùng”. (Ngân Triều dịch)
*
Ảnh minh họa từ Google
 
Mời Xem :
 

Ru Tôi Ru Anh Thơ Hoàng Oanh; Lời bình Ngân Triều

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét