Chuyện Thế Giới Trong Tuần
Thứ Hai 30/09/2019
0
Cả hai đêm, vợ chồng ông Shukri Shehab không ngủ, vì đứa cháu gái khóc suốt đêm không ngừng, nó cần có thuốc uống nhưng không làm sao tìm ra được. Shebab sống tại Rukban, một trại tạm cư không chính thức dành cho người lánh nạn Syrian mất nhà mất cửa, trong vùng được quân đội Hoa kỳ bảo vệ phía nam Syria, cách một trại đóng quân của họ chừng mười lăm mười sáu cây số.
Hơn 1200 ngày, gia đình ông Shehab đã sống trong căn lều vải dựng lên tại trại tạm trú dọc theo dãy sa mạc nóng bức ở biên giới Syria và Jordan, chỗ mà những người hoạt động cứu trợ gọi là “cái tam giác tử thần”, cái tam giác mà LHQ cho biết ở đó mọi thứ khốn cùng, tuyệt vọng và không phải là chỗ cho trẻ con. Trong nhiều năm qua, người lánh nạn Syrian sống ở trại Rukban nhờ vào sự nhân nhượng qua lại của các quốc gia có quyền thế và những trò chơi chính trị, bỏ mặc họ sống trong thiếu thốn rách rưới vì không nhận được sự cứu trợ nhân đạo và không có đường yên bình trở lại quê nhà và trong hơn năm tháng qua, chính quyền Syrian đã ngăn chận mọi ngả đường vào trại, những ngả đường phải đi ngang qua các vùng họ kiểm soát, không ai không bên nào chịu trách nhiệm về hậu quả này. Một viên chức của bộ ngoại giao Hoa Kỳ, nói với báo chí là, Hoa Thịnh Đốn tìm mọi cách khả dĩ làm được để đưa đồ cứu trợ tới Rukban nhưng cho tới giờ, Hoa Kỳ chưa trực tiếp cung cấp những thứ này cho hàng chục ngàn người tỵ nạn trong trại, mặc dù Hoa Kỳ đã bảo vệ vùng này từ năm 2016.
Hoa Kỳ đổ lỗi cho chính quyền Syrian và đồng minh Nga của họ, Damacus từ khước những yêu cầu cho chuyên chở đồ cứu trợ đến trại Rukban từ tháng hai, thay vào đó Damacus muốn vậy để làm áp lực cho người tỵ nạn trở về các vùng do họ kiểm soát. Tại Syria, đồ cứu trợ được chuyển tới hoặc là thông qua biên giới với sự đồng ý của các nước láng giềng hay qua LHQ và những tổ chức thiện nguyện nhân đạo khác có văn phòng ở Damacus, nhưng Jordan đã ngưng cho đưa đồ cứu trợ ngang qua biên giới họ nhiều năm trước đây, để chính quyền Syrian đơn phương có quyền quyết định về việc chấp thuận cho các đoàn xe vận tãi chở hàng của LHQ được ngang qua, tới trại Rukban hay không. Với chuyện này ai cũng nhận thấy Hoa Kỳ, ít nhiều gì thì cũng là thủ phạm, nhưng không phải chỉ có một mình Hoa Kỳ, tuy nhiên trong tình trạng mà Hoa Kỳ đang chiếm giữ một vùng đất của Syria, nói không có trách nhiệm là điều mà giới quan sát thời cuộc khó đồng ý. Hầu hết người tỵ nạn tại trại Rukban là những người trốn chạy quân khủng bố ISIS, quân của chính quyền Damacus hay cả hai vì cuộc chiến hai bên gây ra, nhiều người hy vọng sẽ vào được đất Jordan nhưng quốc gia này đã từ chối cho phép họ nhập cư từ năm 2016, do đó họ chịu trận sống tại đây, một vùng mênh mông giữa sa mạc khô cằn nắng cháy.
Ngày nay gần 25 ngàn người sống cô lập trong trại Rukban, hơn 80% là đàn bà con gái và trẻ em, theo lời ông Shehab, cư dân cũng là một thành viên của ban đại diện trại, ông , gia đình ông cũng giống như mọi người khác ở đây, chờ mong có được một loại giải pháp nào đó. Nhưng họ đã chờ quá lâu, lâu đến nổi hai người con trai lớn của ông đã lập gia đình tại nơi này, cháu của ông cũng sinh ra tại đây, gia đình hiện sống trong một căn có ba phòng ngủ vách bùn, mỗi cái cho hai cặp vợ chồng con trai và con họ, một cái cho ông và bà vợ với ba đứa con khác. Khoảng một tháng sau khi quân ISIS tuyên bố thành lập “vương quốc Hồi giáo” tháng sáu năm 2014, hình từ vệ tinh viễn thông của LHQ cho thấy có ít nhất 90 căn lều dựng lên ở Rukban, tới tháng Giêng năm 2019 đã lên tới con số 7800.
Bên trong trại Rukban, chuyện có nước uống và dịch vụ y tế rất giới hạn, không có hệ thống ống cống dẫn thải và giáo dục chính thức, chuyên chở đồ cứu trợ khi có khi không nhưng trong vòng năn tháng qua đã ngưng hoàn toàn, thực phẩm, thuốc men và các thứ nhu yếu phẩm khác không còn tìm ra nữa. Chỉ có hai lần phân phát đồ cứu trợ đến được Rukban từ đầu năm 2018, Damacus từ chối yêu cầu chuyến lần thứ ba của LHQ ngày 17 tháng Ba mà không cho biết lý do, LHQ gởi thêm yêu cầu nữa ngày 9 tháng Năm nhưng chính quyền Syrian không chấp thuận. Khi được hỏi vào đầu tháng này, tại sao Hoa Kỳ không đứng ra thay LHQ làm việc tiếp tế đồ cứu trợ, người đại diện cho Hoa Kỳ lo chuyện Syria cho biết, nếu họ nuôi ăn người tỵ nạn kiểu này, thì xem ra, có vẻ Hoa Kỳ sẽ ở lại đây mãi mãi và cần phải có sự chọn lựa khác cho họ, Hoa Kỳ không thể có mặt lâu dài ở al – Tanf, trại quân đội Hoa Kỳ đang trấn đóng hay bất cứ chỗ nào khác tại Syria. Cũng theo người đại diện này, chính sách của Hoa Kỳ đối với trại tỵ nạn Rukban là “bất can thiệp”, một khi bắt đầu cung cấp thực phẩn ăn uống cho người ở đây và lo toan mọi việc quản trị điều hành, sự hiện diện của Hoa Kỳ ở Syria mà họ luôn nói rằng, Hoa Thịnh Đốn không có ý định chiếm đóng, xem ra không khác gì đang là một sự chiếm đóng.
Trại tạm cư Rukban nằm ngay vị trí chiến lược ở ngã tư giáp ranh Syria, Jordan và Iraq và trong vùng hiện đang có 200 quân Hoa Kỳ đóng tại căn cứ quân sự al- Tanf, được xem là nơi chính yếu chống lại ảnh hưởng của Ba Tư ở Syria, thoạt mới đầu sự hiện diện của Hoa Kỳ nhằm tiêu diệt quân ISIS nhưng hiện tại nhắm vào mục đích đối đầu với Ba Tư, vì vậy trại tạm cư Rukban nằm kẹt giữa hai phía. Hoa Kỳ tiếp tục hổ trợ cho nhóm chống chính quyền Damacus hoạt động quanh vùng Rukban, Maghawir al –Thawra, còn theo đuổi việc tảo trừ quân ISIS. Vừa rồi hôm 29 tháng Bảy, nhóm này cho đăng một đoạn phim trên mạng Twitter cho rằng họ đã thành công trong việc huấn luyện sự hợp tác hành quân với lực lượng liên minh để bảo đảm an toàn cho vùng khỏi quân ISIS. Bắt đầu từ năm nay, Mạc Tư Khoa có vẻ quyết định đối phó với hiện tình Rukban, Syria và Nga đã tạo nên hai “hành lang nhân đạo” vào tháng Hai để thường dân tỵ nạn rời bỏ trại Rukban. Đã có hơn 17 ngàn, khoảng 42% của tổng số người rời Rukban từ tháng Ba, theo lời LHQ. Nga và Syria cáo buộc Hoa Kỳ đã ngăn chận sự ra đi của số người còn lại và cho rằng sự hiện diện của Hoa Kỳ trong vùng là một “sự chiếm đóng”, Hoa Kỳ bác bỏ lời cáo buộc này.
Sống trong vùng có quân đội Hoa Kỳ kiểm soát, người tỵ nạn Syrian được tạm xem là tránh được các vụ oanh kích, các vụ tấn công của quân ISIS và các vụ bắt bớ giam cầm tại các nơi khác, nơi thuộc chính quyền Damacus, nhưng theo sự thăm dò của LHQ thì, gần như mọi người Syrian sống tại trại Rukban đều muốn rời khỏi đó. Tuy vậy, cũng có nhiều người còn lo sợ, sẽ có thể bị bắt nếu trở về vùng chính quyền kiểm soát, nhiều gia đình lo sợ đám con cái trẻ tuổi của họ vì có tin đồn rằng, bọn nó sẽ bị cưỡng bức vào lính cầm súng. Theo lời ông Shehab, tình hình ngày càng xấu hơn, sức khỏe đứa cháu gái ông đã khá hơn sau mấy đêm không ngủ qua, vài tuần trước nhưng giờ thì xảy ra chuyện khác, mẹ nó không còn có đủ sữa cho nó, buộc ông phải chạy tìm chạy kiếm bất cứ chỗ nào để mua sữa bột em bé, cuối cùng ông cũng mua được hai thùng với giá chừng 30,000 tiền SYP (tiền Syria), khoảng 100 đô la.
Thực phẩm cũng được đưa vào trại qua đường dây buôn lậu và giá cả quá mắc nhưng cũng tốt vì ít nhất cái quan trọng nhất vẫn vào đây được. Trong những vùng bị quân chính quyền Syrian bao vây, người dân chỉ có một chọn lựa duy nhất, hoặc là đầu hàng hoặc chết đói, trong thời gian liên quân Hoa Kỳ và đồng minh càn quét quân ISIS, người dân có thể chạy lánh nạn hay ở lại chịu hiểm nguy với nhà cửa hoang tàn sụp đổ, khi đó tại vùng quân ISIS thì, sự chọn lựa cũng một, thề trung thành với ISIS hay là bị xử tử.
Ông Shehab đã từng đối mặt với những cái lựa chọn như thế này trước đây, ông chạy thoát khỏi ISIS và chính quyền Damacus tại hai thành phố trong vòng một năm trước, trước khi tới trại Rukban, dù khốn khổ nhưng ông sẽ không rời Rukban vì ông từ chối trở về nơi mà chế độ Assad đang kiểm soát, nhưng tiếc rằng, không hy vọng gì sẽ có một giải pháp tốt đẹp khả thi đến với người tỵ nạn trại Rukban một ngày gần đây.
Thuyên Huy
Thứ Hai 30.09.2019
Xem CCTG 23/9/2019 Miến Điện : Khi Quân Đội Wa Muốn Gì Được Nấy
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét