VNTB- Anne Frank trong tâm hồn trẻ em Hà lan

Phương Thảo (Hà Lan)

(VNTB) - Tuyệt nhiên không có một em học sinh nào đề cập đến việc lên án người Đức hay khơi dậy lòng thù hận. Các em chỉ nói một điều rất đơn giản, “ Màu da nào, tôn giáo nào cũng như nhau vì ai cũng là con người.”

Sau sự kiện Charlie Hebdo ở Pháp và việc người Do thái lại trở thành mục tiêu của khủng bố, Anne Frank lại được đưa vào chương trình học của học sinh từ 12-18 tuổi ở Hà lan theo một cách thức mới. Các em học sinh được xem kịch miễn phí và học hỏi thêm về Anne Frank. Cha của Anne, ông Otto Frank đã nói, “ để xây dựng tương lai chúng ta cần phải biết về quá khứ.”

Anne Frank- một cô bé người Do thái- nổi tiếng nhờ quyển nhật ký được cô viết trong thời gian xảy ra cuộc thế chiến lần thứ hai. Sinh ra ở Đức, nhưng cả gia đình phải di cư sang Hà Lan khi cô mới được bốn tuổi nhằm trốn chạy khỏi các cáo buộc của người Đức đối với người Do thái về cuộc khủng hoảng kinh tế Đức những năm 1930 của thế kỷ trước.

Gia đình Anne Frank có được khoảng thời gian yên bình ngắn ngủi trước khi Đức quốc xã chiếm đóng Hà Lan vào tháng 5 năm 1940. Người Do thái bị phân biệt đối xử ở khắp nơi từ hồ bơi, rạp chiếu phim, trên tàu điện cho đến các công viên. Tất cả mọi người Do thái phải đi trình báo để chính quyền biết nơi nào có người Do thái sinh sống và trên áo phải đính một ngôi sao có chữ “Do thái”.

Ngày 12 tháng 5 năm 1942, Anne Frank tròn 13 tuổi và món quà sinh nhật mà cô bé nhận được là một quyển nhật ký và cô bé bắt đầu viết từ đấy. Vào một ngày mưa tầm tã của tháng 7 năm 1942, họ đến một căn phòng nhỏ phía sau công ty của bố Anne mà họ đã chuẩn bị trước từ lâu. Mỗi người cố mặc thật nhiều quần áo vào người và mang theo vài vật dụng cá nhân. Anne không quên mang theo quyển nhật ký viết dở và trong đó để đánh dấu ngày phải đi chạy trốn này cô viết “Khoảng thời gian vô lo thời học trò sẽ không bao giờ quay trở lại.” Căn gác xép chật hẹp trở thành nơi cư ngụ của hai gia đình tám người.

Trong hơn hai năm trời không được ra ngoài và giao tiếp với người khác, quyển nhật ký trở thành bạn của Anne. Cô bé viết thư cho một người bạn tưởng tượng có tên là Kitty để giải tỏa nỗi lòng. Ngày 4 tháng 8 năm 1944, một ngày hè nắng rực rỡ, hai gia đình bị bắt sau hơn hai năm trốn ở căn phòng trên gác xép. Tất cả mọi thứ quý giá đều bị lấy đi, quyển nhật ký của Anne bị rơi lại khi đổ bỏ các thứ vặt vãnh trong giỏ ra để lấy chỗ chứa các món đồ có giá trị. Quyển nhật ký nằm lại trên sàn nhà, Anne và những người sống cùng và cả những người che chở cho bọ bị đưa đi. Anne đã bị thủ tiêu khi cô 15 tuổi vào một ngày tháng 3 năm 1945 trong một trại tập trung ở Bergen-Belsen.

Sau chiến tranh, bố của Anne quay trở lại Amsterdam, nhận đươc quyển nhật ký của con gái ông không thể nào có thể tưởng tượng được con gái ông có thể trải lòng ra với tất cả cảm xúc nhiều được như vậy. Anne có viết rằng cô bé có ý định sẽ xuất bản quyển sách về những ngày sống trong căn nhà phía sau ấy. Bố Anne quyết định làm theo ý nguyện của con gái mình và ngày 25 tháng 6 năm 1947 quyển nhật ký của Anne Frank được xuất bản lần đầu tiên với 3.000 bản in. Kể từ đó vô số các bản in được tái bản nhiều lần, phim tài liệu, kịch... đã được làm ra dựa trên câu chuyện có thật này.

Căn nhà Anne Frank từng sống những ngày trốn tránh cuộc truy bắt của Đức quốc xã giờ đây trở thành một viện bảo tàng. Mỗi ngày du khách xếp hàng dài trước cửa để vào tham quan. Mùa đông cũng như mùa hè, mưa cũng như nắng, có khi phải chờ 90 phút mới được vào cửa là chuyện thường. Có người đến vì họ cũng là người Do thái, có người cũng đã từng phải sống trốn chạy như gia đình Anne dưới ách các chế độ độc tài ở Trung Đông, có người Mỹ gốc phi đến vì đồng cảm với sự kỳ thị màu da và chủng tộc mà họ trải qua trong những năm 60. Họ cùng học được một điều từ cô bé Anne: con người ai cũng có quyền như nhau, không ai được phép cho mình là thượng đẳng và trên hết là niềm tin vào tự do đồng thời biết nhận định rõ bản thân. Nhiều người bước ra khỏi viện bảo tàng nhỏ với đôi mắt ngấn lệ hay là đôi vai trĩu nặng vì họ cảm nhận được những gì cô bé phải trải qua.

Trẻ em Hà Lan được học về Anne Frank và các em phải tự tìm hiểu cũng như trình bày những gì các em biết về Anne Frank ở trường. Ngay trước khi dự án đặc biệt này được khởi xướng, có nhiều em 11, 12 tuổi đã viết rằng món quà sinh nhật mà em muốn được tặng là quyển nhật ký của Anne Frank. Dự án này dự định sẽ kéo dài cho đến tận mùa thu năm nay, mục đích là để giáo dục trẻ em về quyền bình đẳng của con người và mọi người nên đối xử với nhau ra sao cũng như sự tự do trong việc biểu lộ suy nghĩ. Tuyệt nhiên không có một em học sinh nào đề cập đến việc lên án người Đức hay khơi dậy lòng thù hận. Các em chỉ nói một điều rất đơn giản, “ Màu da nào, tôn giáo nào cũng như nhau vì ai cũng là con người.”