6 thg 7, 2021

XIN HỌC Y KHOA (1) Ở MỸ - Bs. ĐẶNG QUANG TÂM

Mời Đoc - Có Giống Hoc Y Khoa Ở  Nam VN trước 1975 không...?

XIN HỌC Y KHOA (1) Ở MỸ

Ở Mỹ, việc xin vô học Y Khoa không dễ như những nghành khác. Nội hồ sơ nộp đơn xin học thôi cũng đã rất phức tạp.  Ngoài điểm trung bình học bạ (GPA), giấy giới thiệu của trường, của thầy dạy, giấy chứng nhận làm thiện nguyện trong nhà thương, giấy làm việc cho Bác Sĩ đờ đầu, giấy chứng nhận làm nghiên cứu sinh, còn có điểm thi MCAT (Medical College Admission Test). Trong số giấy tờ nộp đơn này, điểm thi MCAT và GPA là hai điểm quan trọng nhứt. Vậy thì MCAT là cái gì?  MCAT là kỳ thi trên toàn nước Mỹ để xin vào học trường Y Khoa (2). Điểm thi MCAT là điểm chuẩn dùng để lọc hồ sơ nộp đơn. Trừ một số rất ít học sinh trung học quá xuất sắc được tuyển thẳng vào trường Y (3), 99.9% phải học ít nhất 2 năm dự bị Y Khoa, rồi mới đi thi MCAT.

Đây là cuộc thi không có chuyện đậu hay rớt. Vấn đề là thi được bao nhiêu điểm. Tuỳ số điểm thi MCAT mà trường Y sẽ gọi đi phỏng vấn. Rất ít người chỉ học 2 năm dự bị rồi đi thi MCAT, 99% học hết 4 năm mới dám đi thi. Trường Y không cần bạn tốt nghiệp 4 năm Đại Học. Tuy nhiên, nếu bạn tốt nghiệp Cử Nhân Toán, Triết, Văn Chương hoặc Kỹ Sư Điện, Hoá, Cơ Khí hay bất cứ bằng cấp 4 năm nào khác, đơn của bạn sẽ được cứu xét ưu tiên hơn. Nhưng nếu bạn có bằng 4 năm (BS )hoặc cao hơn (MS, PhD) (4), mà điểm thi MCAT của bạn thấp thì hồ sơ của bạn sẽ có số phận hẩm hiu. Điều kiện bắt buộc để nộp đơn vô học Y là bạn phải có 2 năm Dự Bị. Trong 2 năm đó, bạn phải học:

-2 lớp Vật Lý
-2 lớp Hoá Đại Cương (General Chemistry)
-2 lớp Hoá Hữu Cơ (Organic Chemistry)
-2 lớp Vạn Vật (Biology 1 &2) hoặc 2 lớp Sinh Hoá (Biochemistry)
-2 lớp Toán (Calculus 1&2)
-1 lớp Toán Xác Xuất
-2 lớp Anh Văn
-1 lớp Tâm lý Học (Psychology)
-1 lớp Xã hội Học (Sociology)
Tất cả những lớp này đều phải lấy ở trường Đại Học của Mỹ.

Bài thi MCAT có 4 phần. Điểm tối đa mỗi phần là 132. Như vậy, điểm lớn nhất của MCAT là 528. Điểm thấp nhất là 472. Điểm trung bình là 500. Dưới đây là 4 phần của bài thi MCAT:

1. Căn bản Vật Lý và Hoá Học (Chemical and Physical Foundations of Biological Systems)
2. Đọc và hiểu Anh Văn (Critical Anlysis and Reasoning Skills)
3. Vạn Vật và Sinh hoá (Biological and Biochemical Foundation of Living Systems)
4. Tâm Lý học, Xã Hội Học và Cách ứng xử trong Vạn Vật học (Psychological, Social, and Biological Foundations of Behavior).

Trong 2 phần, Vật Lý Hoá Học và Vạn Vật Sinh hoá, 1/4 câu hỏi là câu hỏi đơn, 3/4 là đoạn văn dài, mỗi đoạn có khoảng 3 câu hỏi. Câu hỏi đơn là câu hỏi trực tiếp (stand alone) về kiến thức, nếu bạn giỏi, bạn sẽ dể trả lời trúng. Do Covid 19, bài thi MCAT bị rút ngắn, họ bỏ tất cả các câu hỏi đơn. Tôi biết một thí sinh gốc Việt, có bằng MS of Med Science (5), thi MCAT trước COVID 19 được 506, nộp đơn chỉ được 1 trường kêu đi phỏng vấn, được xếp dự khuyết, nhưng không được kêu vô nhập học. Năm sau đi thi lại MCAT, vì không còn những câu hỏi đơn, chỉ thi được 502, phần Đọc và hiểu tiếng Anh giảm từ 125 xuống chỉ còn 123. Thê thảm.

Đối với những thành phần thiểu số cần được nâng đỡ (Mễ, Mỹ gốc đen và dân da đỏ bản xứ) hoặc gia cảnh nghèo khó chỉ cần 499 là được kêu đi phỏng vấn, những thành phần khác, điểm được kêu đi phỏng vấn phải trên 506 là ít nhất. Điểm trung bình để vào học Y thường khoảng 510. Những trường Y có tiếng ở Texas như Baylor hoặc UT Southwestern đòi ít nhất 514 mới hy vọng được kêu đi phỏng vấn.

Đây là cuộc thi rất khó. Cách đây 4-5 năm, tôi có đọc một bài viết của vị phụ huynh ở Cali, trong bài đó, vị này khoe đủ thứ về đứa con học trường chuyên của mình ở VN, cậu con này chỉ mới qua Mỹ 2 năm là đi thi MCAT. Cậu về nói với phụ huynh là bài thi MCAT rất dễ, chỉ cần học xong trung học ở VN là đủ sức đi thi. Cái đó tôi cho là nói chơi. 38 năm trước, tôi đã dại dột vác đầu đi thi MCAT, nên tôi biết nó khó lắm. Hồi đó, thi MCAT tốn 2 ngày, bây giờ rút ngắn lại chỉ còn 1 ngày. Thi xong, bảo đảm ai cũng mệt mỏi và chỉ muốn ... đi ngủ. ĐIểm thi MCAT mỗi năm mỗi cao hơn. Số người nộp đơn xin học tăng mỗi năm, gắp đôi so với 4 năm về trước. Có nhiều sinh viên phải bỏ ra từ 6 tháng đến một năm để “gạo”. Đủ biết chuyện thi MCAT sanh tử thế nào.

Tại sao bài thi MCAT khó? Đối với học trò sanh đẻ ở Mỹ, bài đọc và hiểu Anh Văn đã khó, học trò ngoại quốc thì phải nói trăm lần khó hơn. Đừng thấy người ta nói tiếng Anh như “bắp rang” rồi nghỉ là họ sẽ thi bài này được điểm cao. Trong giao tiếp hằng ngày, chỉ cần 200 chữ là ta có thể đủ sức “nổ” tiếng Anh, nhưng muốn thi MCAT phải cần ít nhứt 1500 chữ.  Học sinh ngoại quốc thi phần này được 123-124 là quá giỏi, nhưng 124 là điểm dưới trung bình, nếu bạn không thuộc thành phần cần được nâng đỡ, dưới điểm này, hồ sơ của bạn sẽ khó được cứu xét. Tiếng Mỹ gọi điểm này là điểm cut off. Học trò gốc Việt sanh đẻ ở Mỹ, thi phần đọc Anh Văn này phần lớn được từ  124-127(6). Nhưng đâu phải chỉ bài thi Đọc và hiểu Anh Văn là khó thôi đâu, những bài khác cũng rất khó. Đó là những đề thi dài cả trang giấy, nội chuyện đọc không thôi là đã nhức đầu rồi, đừng nói đến trả lời mấy câu hỏi sau đó. Bài thì về Tâm Lý, Xã Hội cũng vậy. Đó là những đoạn văn dài bàn về các vấn đề dính líu đến Tâm Lý, Xã Hội nhưng sau đó là những câu hỏi hóc búa về với các đồ biểu (graph). Tức là nó thuộc loại problem solving. Bạn cần phải có khả năng phân tích dữ kiện để xử lý nó. Không dễ trả lời 59 câu hỏi trong 95 phút nếu bạn phải đọc tới đọc lui để hiểu câu hỏi. Tóm lại, bài thi MCAT là bài thi đọc tiếng Anh, loại tiếng Anh rắc rối. Nó hoàn toàn khác hẳn với những bài thi ở trường bạn học, những câu hỏi trong bài thi này, ngoài chuyện bạn phải hiểu rất rõ câu hỏi, bạn phải biết phân tích rồi mới trả lời trúng được.

Ở Mỹ, đi học dự bị Y Khoa không có nghĩa là đi học Y Khoa.  Cứ 30 người đi học dự bị, sau hai năm sẽ chỉ còn 10 người là có gan tiếp tục theo đuổi, phần còn lại phải bỏ cuộc. Tại sao phải bỏ cuộc? Dễ hiểu thôi. Nếu bạn học toàn điểm B hoặc bị 1-2 con C của “cua” Hoá Hửu Cơ (Organic Chemistry) hoặc Sinh Hoá (Biochemistry) là bắt buộc bạn phải bỏ cuộc, vì 2 con C này đủ để đưa điểm trung bình GPA xuống dưới 3.7, mà dưới điểm này, đơn xin học của bạn ít khi được cứu xét. Sau kỳ thi MCAT, thì chỉ còn 2-3 người có điểm trên 504 để nộp đơn. Ít hơn điểm này, nếu bạn không thuộc thành phần thiếu số hoặc con nhà nghèo, bạn nên đi thi lại hoặc bỏ cuộc. Trong 2-3 người còn lại nộp đơn, chỉ 1 người là vô được Y Khoa. Ở tiểu bang Texas, mỗi năm có khoảng hơn 9000 người nộp đơn, nhưng chỉ nhận chừng 1650 người.  Vì điểm MCAT là điểm chuẩn trên toàn quốc nên nó là điểm trường Y đùng để lọc hồ sơ. Nếu điểm MCAT của bạn thấp hơn điểm tối thiểu mà trường Y bạn nộp đơn đặc ra, thí dụ 507, thì hồ sơ của bạn sẽ vô thùng rác (trash). Trên điểm 507, người ta sẽ coi thêm điểm GPA rồi mấy giấy giới thiệu để quyết định có nên kêu bạn đi phỏng vấn hay không (7).

Nếu bạn nhận được giấy trường Y mời bạn đi phỏng vấn, cơ hội bạn được nhận vô học Y Khoa tăng từ 0% lên 50%. Càng nhiều trường gọi bạn đi phỏng vấn, xác xuất được nhận càng tăng. Tuy nhiên, cũng có trường hợp có người được 4 trường kêu đi phỏng vấn, nhưng chẳng có trường nào nhận. Mỗi một cuộc phỏng vấn sẽ dạy cho bạn kinh nghiệm để kỳ phỏng vấn tới bạn sẽ làm khá hơn. Hồi tôi đi phỏng vấn cách đây gần 40 năm, chỉ có 2 người phỏng vấn tôi. Bây giờ số người phỏng vấn có thể tăng lên 4 người hoặc hơn nữa, tuỳ trường. Cuộc phỏng vấn có thâu băng để hội đồng nhận sinh viên vô học xem lại nếu cần. Người Mỹ rất giỏi trong việc tìm kiếm nhân tài. Ở Mỹ, người ta vẫn nói học trò điểm C thường làm xếp của mấy anh điểm A. Người Á Đông mình cứ cho mấy anh học giỏi ở trường là số một, Tây Phương họ nghĩ khác. Giỏi không phải chỉ giỏi Toán Lý Hoá mà nó còn phải giỏi ở cách ăn nói, xử trí nhanh trong những hoàn cảnh khó khăn. Đây là cơ hội để bạn chứng tỏ cho trường Y, bạn là người xứng đáng được họ nhận vô học. Tôi sẽ không bàn về kỹ thuật trả lời phỏng vấn ở đây, vì nó là chuyện bạn phải tập luyện lâu ngày, mà cũng có thể nói, Trời có cho bạn khả năng để tập hay không.

Tóm lại, việc xin học Y Khoa ở Mỹ rất khó khăn, nó không dễ như có nhiều người nổ. Các phụ huynh không nên ép con mình nếu nó không có khả năng. Ở đời này, thiếu gì nghề khác cũng làm ra tiền, đâu cần phải học Y.

Bác Sĩ ĐẶNG QUANG TÂM, MD
Diplomate American Board of Anesthesiology


(1) Ở Mỹ có 2 loại trường Y: trường MD (Doctor of Medicine) và trường DO (Doctor of Osteopathic Medicine). Học trò tốt nghiệp ở 2 trường này điều đủ điều kiện để dự kỳ thi lấy bằng hành nghề Bác Sĩ ở Mỹ. Trường MD có lâu đời hơn, điều kiện xin vô học khó hơn trường DO. Cả hai điều học cùng một chương trình, nhưng trường DO còn phải học thêm 200 giờ OMM (Osteopathic Manual Medicine). Đây là phương pháp dùng tay để định bịnh, trị bịnh và ngừa bịnh. Hiện giờ, ở Mỹ có 154 trường MD và 38 trường DO.

(2) Nói rỏ hơn, dù bạn ở Cali hay New York, bạn sẽ thi cùng một bài thi, do dó điểm thi MCAT được dùng làm điểm chuẩn để so sánh. Trong khi đó, điểm GPA thay đổi tuỳ trường, tuỳ thầy dạy. Điểm GPA được nhận vào học trường Y càng ngày càng cao. Hiện giờ, ở những trường công trong tiểu bang Texas, điểm GPA của những bạn được nhận vào học là từ 3.8 trở lên.

(3) Nói là được nhận tuyển thẳng vô Y Khoa, nhưng những học sinh này cũng phải học 2 năm dự bị Y Khoa ở trường do trưởng Y chỉ định, phải thì MCAT và điểm MCAT phải trên 500 mới được chánh thức vô học năm thứ nhứt Y Khoa. Tóm lại, họ chỉ được bảo đảm vô trường Y mà thôi. Chứ không phải học xong Trung Học là đủ “sức” vô học Y Khoa ở Mỹ. Hiện giờ, chương trình loại này gần như đã chấm dứt, vì người ta rút kinh nghiệm: học giỏi ở Trung Học, chưa chắc học giỏi ở Đại Học.

(4) BS Cử Nhân
        MS Cao Học
        PhD Tiến Sĩ
Trong số những người nộp đơn xin học trường Y không ít người có bằng MS hoặc PhD.  Chuyện này thường thôi. Lớp tôi học có 6 người có bằng PhD, một người có bằng DDS (Nha Sĩ).

(5) MS of Med Science (MS=Master of Science) là chương trình hậu đại học, kéo dài 12-18 tháng, dành cho những ai không vô được trường Y. Ngoài một số giờ dạy luyện thi MCAT, phần còn lại học giống như chương trình năm thứ nhất của trường Y. Hiện giờ có vô số trường mở chương trình này vì nhu cầu xin học Y Khoa rất lớn.

(6) Đây là sự thật đau lòng. Muốn thi phần đọc Anh Văn này, bạn phải tập luyện từ thời còn học.... Trung Học. Nếu điểm thi SAT phần Anh Văn, ở Trung Học, của bạn không cao, nó là lời cảnh cáo quan trọng. Bạn phải đọc báo, sách để có thêm từ (vocabulary), phải biết cách nào để hiểu ý chánh của bài văn, để từ đó có thể đoán câu trả lời. Nếu cần bạn nên bỏ tiền ghi tên học những lớp dạy thêm. Phần lớn thí sinh mà Anh Văn không phải là tiếng mẹ đẻ, không học Trung Học ở Mỹ, thi bài Đọc và hiểu tiếng Anh chỉ được từ 120-121.

(7) Sau đây là 2 câu hỏi tiêu biểu cho ý chính của bài viết này. Nên nhớ bạn chỉ có 1 phút để trả lời 1 câu hỏi mà thôi.

1-Căn cứ theo bài viết này, tỷ số được dùng đề tính số sính viên còn lại sau 2 năm dự bị, sau kỳ thi MCAT và sau khi được nhận vào học trường Y là:
(A) 1/5
(B) 1/4
(C) 1/3
(D) 1/2

2-Điểm tối thiểu của bài thi Đọc và hiểu tiếng Anh để được trường Y cứu xét hồ sơ nộp đơn là
(A) 123
(B)  124
(C) 125
(D) 126

3-Theo tác giả bài viết, câu trả lời nào dưới đây sai về bài thi MCAT
(A) Phần thi đọc và hiểu tiếng Anh rất khó vì đòi hỏi nhiều từ (vocabulary) khó khăn
(B) Phần thi Vạn Vật, Hoá Học, Sinh Hoá và Vật Lý cũng là những bài thi đòi hỏi trình độ Anh Văn cao
(C) Phần thi Vạn Vật, Hoá Học, Sinh Hoá và Vật Lý đòi hỏi trình độ hiểu biết cao hơn chương trình dự bị Y Khoa
(D) Trong thời đại dịch Covid, bài thi MCAT bị rút ngắn và không còn những câu hỏi đơn (stand alone)

*Ảnh minh hoa từ dantri.com

Mời Xem : 1 Bài Viết của Đặng Quang Tâm :BỆNH ZỜi ĂN ( SHINGLES ) -
Ngoài ra BS.Tâm còn làm nhiều bài thơ,

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét