Họa Thanh Liên Chí Hiên nguyên vận.
Hồ Xuân Hương
Văn bản chép là họa Thanh Liên nguyên vận, nhưng Thanh Liên là bút hiệu thi hào Lý Bạch. Bút hiệu Thanh Hiên là của Nguyễn Du, từ khi về Quỳnh Hải cưới vợ năm 1797 mới sử dụng, năm 1796 Nguyễn Du còn dùng bút hiệu Chí Hiên. Có lẽ lúc này Nguyễn Du dùng bút hiệu Thanh Liên Chí Hiên chăng?
Bài thơ Hồ Xuân Hương viết:
Tay em còn chờ chàng dạy khúc Phượng cầu Kỳ hoàng, chờ chàng ngỏ lời cưới em,
Chàng như cánh phượng đường mây, chàng có tài cao, đường công danh thênh thang đã vội chi.
Chua xót đọc bài thơ chàng viết để lại cho em,
Sao chàng hững hờ duyên em bấy lâu nay mà nỡ bỏ đi.
Thử vàng đá, em treo giá ngọc mà đợi chàng,
Dù hoa có quý báu như phong gấm, hoa nở cũng có thời gian, em là gái chưa chồng, tuổi xuân cũng có lúc,
Lòng như đào thắm mận xanh còn nhiều niềm vui,
Chàng ơi, sao đành nỡ dứt ra đi.
*
Họa Thanh Liên Chí Hiên nguyên vận
Khúc hoàng tay nguyệt còn chờ dạy,
Cánh phượng đường mây đã vội chi.
Chua xót lòng xem lời để lại,
Hững hờ duyên bấy bước ra đi.
Thử vàng đá nọ treo từng giá,
Phong gấm hoa kia nở có thì,
Đào thắm mận xanh còn thú lắm,
Xuân ơi đành nỡ dứt chia ly!
Thơ Hồ Xuân Hương, Lưu Hương ký.
*
Bản chữ Nôm, Ngân Triều soạn:
和清蓮志軒厡韻
曲凰拪月群徐𠰺
𦑃鳳塘𩄎㐌踣之
咮㽾𢙱䀡唎底吏
𢷣哬緣閉𨀈迻
此鐄𥒥奴撩曽價
丰䌝花箕𦬑𣎏
桃𧺀槾𩇛群趣夦
春唹𢝜怒䋎衛
Nguyễn Du có dạy đàn cho Hồ Xuân Hương. Trong thơ Phạm Đình Hổ, bài Sở hữu cảm có câu:
Buông đàn cười chẳng gảy.
Ngại làm ai chạnh lòng.
*
Tốn Phong từ xa đi ngựa đến, đã nghe tiếng nàng đàn:
Phượng cầm tự khóm trúc vang thanh, bài 14.
*
Tốn Phong đã từng thổi sáo và Hồ Xuân Hương đánh đàn:
Thần vào sáo ngọc tung sao đẩu,
Hứng nhập ly quỳnh chén cổ kim.
Đàn chuyển tiếng thu vang tỉnh viện,
Mộng chuyền xuân bướm ngát thơm chăn, (bài 7)
*
Khi ấy, thuyền Nguyễn Du ra khơi, để lại một mình Xuân Hương Hồ Phi Mai trên Thạch Đình khóc nức nở, trông theo cho đến khi cánh buồm còn một chấm nhỏ, dần dần mất hút dưới chân trời, biển mênh mông, đầy sóng gió, xa mờ…
和清蓮原韻 – Họa Thanh Liên nguyên vận, Hoạ vần thơ Thanh Liên. Bài thơ này hoạ vần bài "Thạch Đình tặng" (được cho là của Nguyễn Du) chép ở trước. Có thể ở đây là một lầm lẫn do chép nhầm từ Chí Hiên,Thanh Hiên ra Thanh Liên? (Theo Ts Phạm Trọng Chánh)
*
Ngân Triều cảm đề:
Kỳ hoàng, kỳ vọng lời giao ước,
Cánh phượng đường mây, đã vội chi?
Lưu biệt bài thơ chua xót lắm,
Hững hờ duyên bấy bỏ ra đi,
Thử vàng treo giá chờ tri kỷ,
Phong gấm, đời hoa nở có thì,
Đào thắm mận xanh duyên đắm đuối,
Xuân ơi, sao nỡ biệt kinh kỳ!
*
Nguồn:
1. Đọc Lưu hương ký của Hồ Xuân Hương do Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích phiên âm và chú thích, TS. Phạm Trọng Chánh, 2012.
2. Bản sao từ bản chép tay của Nguyễn Văn Hoàn, do TS. Nguyễn Xuân Diện cung cấp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét