Gia Long là ghép hai thành phố lớn của Việt Nam là GIA-Ðịnh và Thăng-LONG.

Trung học Gia Long là một trường nữ trung học đệ II cấp lớn vào bậc nhất tại miền Nam Việt Nam trước năm 1975.

Ai cũng nghĩ rằng tên trường là tên của vị vua đầu tiên của nhà Nguyễn mà vị vua cuối cùng là Hoàng Ðế Bảo Ðại mới mất cách nay ít năm.

Nhưng theo nữ Giáo Sư Bạch Thu Hà, có lần trả lời phỏng vấn của chúng tôi, thì “Gia Long là ghép hai thành phố lớn của Việt Nam là GIA-Ðịnh và Thăng-LONG.

Nhưng dù là tên vị vua đầu nhà Nguyễn hay của hai thành phố ghép lại thì sau năm 1975, tên Gia Long không còn nữa, gieo biết bao u hoài cho những ai đã từng là nữ sinh trường Áo Tím Gia Long.”

Trường Gia Long khởi thủy là trường Nữ Học Ðường (Collège des Jeunes Filles Indigènes), thường gọi là Trường Áo Tím vì đồng phục của nữ sinh là áo tím.

Trường khai giảng niên khóa đầu tiên vào năm 1914, dạy chương trình Pháp, mà Việt ngữ chỉ có ít giờ. Tất cả có năm cấp lớp tiểu học. Ðến năm 1920 mới mở thêm Cao Ðẳng Tiểu Học, sau này gọi là Trung Học Ðệ I Cấp (từ lớp 6 đến lớp 10).

Năm 1942 bỏ cấp tiểu học để phát triển các lớp cao hơn. Mãi đến năm 1950 trường mới có hiệu trưởng người Việt đầu tiên là cô giáo sử địa Nguyễn Thị Châu, và chương trình Việt ngữ được bắt đầu áp dụng.

Có lẽ tên trường được đặt là Gia Long vào thời gian này. Ðến cuối năm 1952, do nhu cầu phát triển giáo dục, trường mở thêm các lớp thuộc đệ II cấp.

Niên khóa 1954-1955, trường Gia Long đã nhượng lại buổi chiều cho Nữ Trung Học Trưng Vương di cư từ Hà Nội vào trong hai niên khóa kế tiếp cho đến khi Trưng Vương có địa điểm mới.

Gia Long bình thường có tới gần 100 lớp với tổng số học sinh là trên 5,500.

Nữ trung học Gia Long được tổ chức khá chu đáo. Ngoài chương trình văn, sử, địa, sinh ngữ và khoa học, toán học, Gia Long còn có chương trình y tế học đường là một chương trình bảo hiểm sức khỏe đầu tiên tại Việt Nam, chương trình nữ công gia chánh với những phòng ốc thực tập chu đáo. Nữ công gia chánh gồm các môn học chính là nấu ăn, thêu thùa, may vá, tổ chức đời sống gia đình. Ngoài ra, Gia Long cũng là thành viên chính của Giải Văn Chương Phụ Nữ Việt Nam vào những năm trước 1975.

Với một lịch sử huy hoàng trong giáo dục và sự tổ chức quy mô như thế, được vào học nữ trung học Gia Long, học sinh phải qua những kỳ thi tuyển (Concours).

Một ít thuộc loại “con nhà” là những công tư chức cao cấp trong chính quyền.

Do đó, nữ sinh Gia Long thường có sự kiêu hãnh ngấm ngầm thêm vào cái duyên Nam Kỳ mặn mà trung thực làm tăng thêm nét quyến rũ của các cô gái miền Nam.

Nguồn Nguyên Huy/Người Việt)

(tc chuyển ) _