6 thg 2, 2019

NĂM HỢI : TẢN MẠN ĐÔI ĐIỀU VỀ LỢN (tiếp ): Lợn Trong Văn Hóa Bốn Phương )

Trong Ấn giáo, Thần Vishnu hóa thân thành con lợn rừng Vahara để giết chết quỷ Hiranyaksha cứu nguy cho Trái Đất. Con quỷ này đã từng được Thần Brahma ban cho ân huệ không ai giết nổi, nhưng trong danh sách ấy Thần quên mất con lợn rừng.
Còn theo văn hóa Trung Hoa chữ “thỉ” (豕) là con lợn, khi đội một mái ngang là bộ “miên” (宀) thì thành chữ “gia” (家) là nhà. Chắc hẳn ý tứ không phải ngôi nhà là nơi che nắng che mưa cho lợn, mà có ý nói tới sự gần gũi của lợn như một vật nuôi trong nhà.


Trong tiểu thuyết “Thiên Long Bát Bộ”, người Liêu và người Tống ghét nhau đến mức nếu bên này gọi bên kia là “Liêu cẩu” (chó Liêu), thì bên kia gọi bên này là “Tống trư” (Tống lợn).
Ở tác phẩm “Tam Quốc Diễn Nghĩa”, lợn cũng nhiều lần bị đem ra bêu riếu. Ví như đoạn Tào Tháo đánh Đông Ngô báo thù trận Xích Bích: “Tôn Quyền ngồi trên chiếc thuyền to ở giữa, che một đôi tán vóc xanh, hai bên văn võ đứng hầu. Tháo trỏ roi nói: ‘Đẻ con nên được như Tôn Trọng Mưu, chớ như con Lưu Cảnh Thăng thì chỉ là đồ chó lợn mà thôi!’”.
Hay đoạn Quan Công đại phá quân của Bàng Đức, bắt Vu Cấm: “Quan Công vuốt râu, cười nói rằng: ‘Ta giết ngươi cũng như giết giống chó lợn thôi, chẳng bõ bẩn gươm của ta”.
Nhưng nói đến lợn mà quên Trư Bát Giới trong “Tây Du Ký” thì quả là thiếu sót lắm, có thể khiến họ hàng nhà lợn uất ức khiếu nại – vì hầu như chỉ trông vào hắn để được nổi tiếng.

Tạo hình nhân vật Chư Bát Giời trong bộ phim nổi tiếng Tây Du Ký (1986) của đạo diễn Dương Khiết.
Trư Bát Giới vốn là Thần trên trời, do phạm tội mà bị đày xuống hạ giới. Bát Giới có nghĩa là tám điều giới cấm của nhà Phật, bao gồm: Không sát sinh, không trộm cắp, không dâm dục, không nói bậy, không uống rượu, không trang điểm, không nằm ngồi giường quá rộng, ăn chay.
Tinh yếu của Phật giáo là “Giới, Định, Huệ”. Có Giới thì mới Định, Định rồi mới sinh Huệ, công quả cũng từ đó mà dần dần tăng tiến. Do vậy, Giới là việc đầu tiên, nghĩa là ngăn cấm và hạn chế những dục vọng, ham muốn, chấp trước… Nhưng Bát Giới lại có đủ mọi thói xấu mà người tu luyện phải từ bỏ: háo sắc, tham ăn, lười nhác, ngu si mê mờ, thiếu kiên định… Trên đường lấy kinh y hễ thấy mỹ nữ là “tâm thần mê mẩn, lòng dục xốn xang”, đi đến nhà ai hễ ăn là ăn đến thủng nồi trôi rế. Y có một cách ăn rất ngộ: trút tất cả đồ ăn thức uống vào chung một chỗ rồi sục vào đánh chén, y như con lợn ộp oạp trong máng. Quả nhân sâm hay cơm nguội đối với y cũng thế mà thôi, “ực” một cái là hết.
Bảo đi dò đường thì y như rằng Bát Giới sẽ chui vào bụi cỏ, rúc mõm vào ngực mà ngủ. Thức dậy là y sẽ nghĩ cách nói dối để lừa cả thầy, cả anh em. Thế mà mồm miệng y lúc nào cũng xoen xoét: “Con thật thà, không biết nói dối”. Bát Giới cũng hay trốn tránh việc gánh hành lý, bệnh này chỉ có dùng thiết bảng của Ngộ Không là chữa được.
Và khi sư phụ gặp nạn là y sẽ đòi chia hành lý: “Sư huynh về núi Hoa Quả, sư đệ về sông Lưu Sa, ta về Cao Lão Trang với mẹ đĩ, còn con ngựa bạch bán đi mua cỗ quan tài cho sư phụ”.
Y còn có tính đố kỵ, nhất là khi Ngộ Không nhìn ra chân tướng sự việc khiến y mất cơ hội thỏa mãn lòng tham dục, tham sắc. Lúc ấy nhất định y sẽ xúc xiểm cho sư phụ trừng phạt Ngộ Không.
Bát Giới cũng vô dụng nhất trong mắt các yêu quái, vốn chỉ coi Bát Giới là hòa thượng “tai to mõm dài” bất tài vô tướng, dẫu có bắt được thì cũng chỉ là loại phế phẩm da dày, thịt dai, xương cứng…
Đoàn lấy kinh nếu không có y, có lẽ về đích nhanh hơn. Cũng như một người tu luyện nếu bỏ được các tính xấu thì sẽ sớm đạt chính quả — Nhưng mấy ai mà không có ít nhiều Bát Giới trong mình?
Nhưng Bát Giới cũng có lúc được việc như khi dọn xú uế ở hèm Hy Thị, phá gai góc dọn đường ở núi Kinh Cức, xuống giếng để mò xác quốc vương nước Ô Kê… Ấy cũng là khai thác những điểm hữu ích của loài lợn.

Cứ 12 năm một lần khi xuân về, chúng ta lại gặp lại những chú lợn dễ thương trên các trang báo xuân với nhiều câu chuyện hấp dẫn. Nhưng ta lại quên một điều: Lợn là loài vật mà ta thường xuyên gặp gỡ trong bữa ăn gia đình. Lợn cũng hay được nhắc tới, có vẻ hơi bất công, trong lúc chúng ta bực dọc mắng nhiếc ai đó. Và khi ấy thì ta quên mất việc tri ân một loài vật đã nuôi sống con người từ mấy nghìn năm nay, đã góp mặt trong bao nhiêu vui buồn của loài người. Còn hơn thế, Trư Bát Giới – một chú lợn điển hình, chẳng phải đang nhắc nhở ta hoàn thiện mình hay sao?
Lợn không đẹp nhưng thật là hữu ích. Vì vậy, xin cảm ơn những chú lợn và chúc quý độc giả một mùa Xuân mới ấm no, thanh bình, thịnh vượng như hình ảnh những chú lợn Âm Dương trong tranh Đông Hồ.
Bình Nguyên

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét