Giữ Tiếng Miền Nam Cho Con Cháu. - Nguyễn Gia Việt

Hàng ngày chúng ta vẫn gặp trên những bảng chỉ đường giữa Sài Gòn ghi rành rành là phải “rẽ trái, rẽ phải”, rồi “cấm vất rác”, “bãi đỗ xe”, nghe trên truyền thông từ tivi tới đài phát thanh và báo viết nói về “nước dùng”, “bố ơi bố!”, “ lễ ăn hỏi”, “thông gia”, “đội bê tráp”….

Ai cũng hiểu với người Miền Nam thì làm gì có “bê tráp”, “nước dùng”. Miền Nam chỉ có sui gia, bưng mâm quả, nước lèo, bùng binh, quẹo trái quẹo phải, đậu xe, quăng rác, đám hỏi…..

Nhưng biết sao được khi mà “bê tráp”, “nước dùng”, “rẽ trái”, “vòng xoay vòng xuyến”, “vất rác”….là ngôn ngữ “chuẩn” và được mặc định xài hay xử dụng trong truyền thông, giáo dục và được đem vô pháp luật

Thí dụ cụ thể là “rẽ trái rẽ phải” chứ không phải là queo , chữ rẽ được ghi trong văn bản pháp luật

Người Bắc thích rẽ trái, rẽ phải thì Nam Kỳ thích "quẹo trái","quẹo phải"

Quẹo trong văn hóa Miền Nam là khi đi đường phải quẹo trái, quẹo phải

Ra đường nghe thằng bán hàng phát loa la làng:"Áo sale đi bà con ơi! quẹo lựa quẹo lựa"

Ở Gò Quao Kiên Giang có Lộ Quẹo, Bến Tre cũng có cầu Lộ Quẹo

Nhiều bạn nói vậy Bà Quẹo ở Sài Gòn sao không kể?

Bà Quẹo là một trong những cái tên xứ có chữ Bà ở Sài Gòn Gia Định. Khu Bà Quẹo có cái chợ cùng tên, rất nhộn nhịp trên đường thiên lý xưa tên là Lê Văn Duyệt

Quẹo là gì?

Người Nam Kỳ định nghĩa và xài chữ này khá rộng

-Chỉ cơ thể không ngay ngắn: Thí dụ đau ốm quặt quẹo, tay chưn có tật quặt quẹo

-Miệng lanh lợi,nói nhiều: “Nói quẹo lưỡi “và “Dẻo quẹo”

-Chỉ hành động khi chạy xe trên đường: Bắc kêu rẽ trái thì Nam kêu ”quẹo trái”

Có giả thuyết nói Bà Quẹo là đọc chệch từ Bờ Quẹo hoặc Bàu Quẹo vì đường thiên lý Lê Văn Duyệt ngày xưa nay khúc chợ Bà Quẹo có một khúc lộ quẹo xéo rất rõ ràng

Dưới Miền Tây ngoài kêu "quẹo" thì bà con mình còn kêu "tẻ ra" khi đi đường

Xế xuống phà Vàm Cống ta có cái ngã ba Lộ Tẻ dẫn về Rạch Giá vang danh, rồi Lộ Tẻ Tri Tôn. Lộ Tẻ là gì?Tẻ là một động từ của miệt Hậu Giang , vì bạn ở Miền Đông sẽ không biết chữ này

Tẻ tức là queo, là đâm vô đường, là rẽ như người Bắc hay nói

Khi nhắc tới ngôn ngữ Miền Nam chúng ta chỉ nhắc nhớ nhau là ráng nói viết chữ hủ tíu chứ đừng viết hủ tiếu, nói nước lèo chứ đừng xài nước dùng

Ráng nhớ chữ sui gia và đừng xài “thông gia”. Ra đường làm ơn quẹo xin đừng “rẽ”….

Thiệt ra cũng đâu có bao nhiêu người Miền Nam “rẽ” đâu, họ vẫn quẹo trong ngôn ngữ thường ngày. Người Miền Nam vẫn quăng chứ không vất, có ai kêu con lăng quăng là bọ gậy đâu

Nhưng do ảnh hưởng truyền thông, giáo dục và từ ngôn ngữ luật pháp vẫn có một bộ phận người Sài Gòn, người Miền Nam kêu “bố” vang trời, vẫn có thói quen “chờ tí”, “nước dùng”, “con cá to đùng”, “vòng xuyến vòng xoay”, “vất rác”,….

Khi nhắc nhau trong những bài trên MXH, chúng ta không có hy vọng hay có ý định sẽ thay đổi truyền thông, giáo dục và ngôn ngữ luật pháp

Vì ba cái này được mặc định “chuẩn” chánh trị thì không dám nghĩ sẽ thay đổi nó

Cái chuyện “ga tàu thuỷ Bạch Đằng” là cái bất ngờ, thực ra cũng không nghĩ nó sẽ thay đổi. Có lẽ công ty tư nhân họ kinh doanh giữa Sài Gòn nên sợ ảnh hưởng doanh thu, thành ra họ thay đổi

Chỉ mong một số bạn Miền Nam ý thức ngôn ngữ, văn hoá của mình, nhìn và nghe trên truyền thông, ngó cái bảng chỉ đường rẽ trái phải vậy đó nhưng làm ơn mở miệng là “quẹo” dùm! Tự ý thức

Tức là ta giữ “ta” trong lòng ta, trong cuộc sống của ta. Mình giữ cái của mình thì không ngại. Không bài bác, nhưng không thể thay màu. Của ai nấy xài

Các bạn trẻ Miền Nam ghi nhớ là chúng ta chỉ có bùng binh, không có vòng xuyến, vòng xoay. Khi chạy xe chúng ta "quẹo theo bùng binh" hoặc "ôm cua theo bùng binh" chớ không có "chạy theo vòng xuyến"

Miền Nam chỉ có đậu xe, chỗ đậu xe mà không có "đỗ xe"

Xin hãy giữ hồn Miền Nam! Cái kiểu qua bao thăng trầm, lên voi xuống chó, biến đổi lòng người mà người Sài Gòn Gia Định vẫn yêu thương Đức Tả Quân Lê Văn Duyệt vậy! Qua bao biến động lịch sử và con chữ, người Miền Nam vẫn thương vua Gia Long, Võ Tánh, Phan Thanh Giản, Petrus Ký cùng nhiều nhân vật lịch sử khác

Như Sài Gòn thì vẫn Sài Gòn, lòng người ngời sáng qua năm tháng

Hãnh diện và tự trọng Tiếng Miền Nam, giọng Sài Gòn, những nhân vật lịch sử quê mình, giữ bằng được ngôn ngữ Lục Tỉnh quê mình.. !

ảnh: cô dâu và phù dâu xưa

 

LeVanQuy share từ FB cô Võ Thị Mỹ Linh