Một bạn nữ, người từng tốt nghiệp ĐH dược ở Huế, cũng đã có tuổi, vào còm trong 1 bài viết của tôi nhắc tới Quốc học Vinh với lời lẽ gay gắt. Bạn có ý nói viết về lịch sử là tốt nhưng tại sao tôi lại dám chuyển Quốc học ra Vinh. Vì chỉ có Quốc học Huế thôi chứ?
Nguyễn Thị Bích Hậu
Bạn không hề biết là thời Pháp có tới 3 trường Quốc học đã được lập ra ở nước ta, và chỉ có ở Trung kỳ.
Quốc học Huế, nơi duy nhất bạn biết được thành lập vào ngày 23 tháng 10 năm 1896.
Quốc học Vinh được thành lập từ năm 1920 tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Trường Quốc học Quy Nhơn được thành lập từ năm 1921 tại Quy Nhơn Bình Định.
Trước khi thành lập 2 trường sau tại Vinh và Quy Nhơn, học sinh các cấp dưới khi học lên cao thì phải vào Huế học rất cực khổ vất vả.
Dù sinh sau đẻ muộn hơn Quốc học Huế, nhưng Quốc học Vinh và Quốc học Quy Nhơn đều dạy rất nhiều nhân tài sau này đều là rường cột cho quốc gia về mọi lĩnh vực.
Ví dụ Quốc học Vinh thời Pháp có các cựu sinh là giáo sư Hoàng Xuân Hãn, Nguyễn Xiển, Đặng Thái Mai, Nguyễn Tài Cẩn, Lê Khả Kế, Vũ Ngọc Khánh, viện sĩ Nguyễn Cảnh Toàn, bác sĩ Nguyễn Khắc Viện, nhạc sỹ Nguyễn Văn Tý....
Còn Quốc học Quy Nhơn thời Pháp có các cựu sinh là nhà toán học Lê Văn Thiêm, viện sĩ Đặng Hữu, các nhà thơ Xuân Diệu, Chế Lan Viên, Quách Tấn...
Sau này thì còn rất nhiều anh tài học từ 2 trường này ra.
Nhân đây bạn cũng nên biết luôn là VN có tới 2 trường nữ sinh Đồng Khánh.
Một là nữ sinh Đồng Khánh Huế thành lập năm 1917 cho nữ sinh 13 tỉnh Trung Kỳ lúc đó.
Hai là nữ sinh Đồng Khánh Hà Nội cũng thành lập cùng năm 1917 luôn và đặt ngay tại đại lộ Đồng Khánh ở HN khi đó.
Và bạn ôn thêm lịch sử nước nhà cũng hay, tránh trường hợp nghĩ 2 trường này ( tức Quốc học và Đồng Khánh) chỉ Huế mới có thì không chính xác.
Hình một giờ học của Nữ sinh Đồng Khánh HN năm 1920. Tiện thể thì nói luôn là ông bà ngoại tôi cho mẹ tôi và các dì các bác gái của tôi đều được đi học trường này.
Nguyễn Thị Bích Hậu
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét