(GDVN) – Trong thế kỷ 21 này, ngành nào cũng
có biến đổi và biến đổi nhanh chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu
và không thay đổi gì hết, đó là sư phạm.
Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Du đã bôi nhọ cả ngành giáo dục“Từ 34 nghìn tỷ mà giờ còn hơn 400 tỷ thì tôi cũng sợ”Bộ Giáo dục biên soạn và thẩm định sách giáo khoa là không khách quan
GS.TSKH Hồ Ngọc Đại – người đã từng từ chối làm
Thứ trưởng để dạy tiểu học đã bình luận như vậy khi nói về vai trò của
người thầy – yếu tố thiên cốt tạo nên sức sống của nền giáo dục.
“Ai cũng dạy được, thất cơ lỡ vận có chữ là dạy được”
GS Hồ Ngọc Đại nhận định: “Ngay từ những năm 60
của thế kỷ trước, khi chúng ta bắt đầu chuẩn bị cuộc cải cách giáo dục
với nhiều ảo tưởng, Thủ tướng Phạm Văn Đồng hỏi về tôi cuộc cải cách
giáo dục như thế nào? Tôi trả lời ngay: “Sẽ thất bại, vì chiến lược về
nền giáo dục hiện đại dông dài, ly kỳ, khó hiểu. Cho đến bây giờ, Việt
Nam chúng ta nếu nhìn về mặt triết học thì ngang bằng lịch sử, nhưng
thực chất là đang tụt lùi 1-2 thế kỷ”.
GS.TSKH Hồ Ngọc Đại: Trong thế kỷ 21 ngành nào cũng
có biến đổi và biến đổi nhanh chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu
và không thay đổi gì hết (kể cả nguyên tắc lý thuyết) đó là sư phạm.
Ảnh: Ngọc Quang.
Nếu đặt ra câu hỏi: Trước quá nhiều chuyện xấu xí của
nền giáo dục, chúng ta phải chọn vấn đề gì cần phải làm trước để mở
đường cho một cuộc cải cách? Hẳn bất cứ ai có hiểu biết về giáo dục đề
sẽ trả lời: Cái lõi của sự đổi mới, không gì hơn được, đó chính là người
thầy. Nếu người thầy năng lực không tốt, không mẫn cán mà nói vui là
không chịu được áp lực “lái tàu cao tốc” thì hệ lụy là sẽ làm hỏng nhiều
thế hệ học sinh. Nhưng dường như ngành giáo dục chưa có một kế hoạch đủ
mạnh để thay đổi vai trò của người thầy. Do đó, GS Hồ Ngọc Đại đánh giá
rằng, trong thế kỷ 21 này, ngành nào cũng có biến đổi và biến đổi nhanh
chóng, nhưng có một ngành mãi vẫn lạc hậu và không thay đổi gì hết (kể
cả nguyên tắc lý thuyết) đó là sư phạm.
“Đi đến đâu tôi cũng kể lại câu chuyện ông bố
Kennedy mở lớp dạy cho trẻ con và nói rằng, dòng họ Kennedy sẽ làm tổng
thống nước Mỹ. Nếu không làm Tổng thống nước Mỹ mà làm bất cứ nghề gì,
kể cả đó là nghề móc cống thì cũng là người móc cống giỏi nhất nước Mỹ.
Điều đó có nghĩa là xã hội đòi hỏi sự chuyên nghiệp hóa, nhưng chúng ta
hiện nay không có tính chuyên nghiệp gì cả.
Khi nghiên cứu về tâm lý học, tôi thấy rất tự ái
về nghề, vì rằng ai cũng làm giáo viên được cả, kể cả thất cơ lỡ vận có
chữ là dạy được. Do đó, tôi muốn biến cái nghiệp vụ sư phạm thành công
việc chỉ có thầy giáo mới làm được, ngoài ra không ai làm được”, GS Đại
chia sẻ.
Đào tạo giáo viên dư thừa quá lớn
Song song với yêu cầu nâng cao chất lượng đời
sống cho người thầy thì công tác tuyển sinh ngành sư phạm cũng phải siết
thật chặt, không nên để điểm đầu vào quá thấp như mấy năm qua. Nói cách
khác, những ai không xứng đáng thì cũng đừng đứng vào hàng ngũ người
thầy.
PGS.TS Nguyễn Thám – Hiệu trưởng Trường ĐH Sư
phạm Huế cho hay: “Tôi thống kê hiện nay có 43 trường sư phạm, hoặc các
trường không sư phạm nhưng lại có khoa sư phạm đào tạo giáo viên, thậm
chí có những trường không có khoa sư phạm cũng đào tạo giáo viên. Năm
trước, chỉ tiêu đào tạo giáo viên của Bộ Giáo dục là 16 nghìn có ngân
sách nhưng các trường ở địa phương thì tăng lên 25.500 chỉ tiêu. Dù chủ
trương của Bộ Giáo dục là giảm chỉ tiêu đào tạo giáo viên, nhưng năm nay
vẫn có tới 25.250 chỉ tiêu đào tạo ở tất cả các trường trên cả nước.
Như vậy là quá dư thừa”.
PGS.TS Nguyễn Thám – Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Huế đề nghị ngăn chặn sự phát triển ồ ạt đào tạo giáo viên. Ảnh: Ngọc Quang.
Trước thực trạng trên, PGS Nguyễn Thám đề nghị Chính
phủ và Bộ Giáo dục cần phải ngăn chặn được sự phát triển ồ ạt vượt quá
hệ thống các trường đào tạo giáo viên.
“Nếu không kiên quyết điều chỉnh lại hệ thống các
trường đào tạo giáo viên, không kiên quyết giảm chỉ tiêu của các trường
đào tạo giáo viên thì đừng nói đến chuyện. Tôi biết rằng chuyện này
khó, nhưng phải kiên quyết làm cho được, đây là câu chuyện mang tầm quốc
gia và nếu chỉ có riêng Bộ Giáo dục thì không thể làm được”, PGS Thám
nói.
Chia sẻ về những lo lắng này với PV Báo Giáo dục
Việt Nam, GS Nguyễn Minh Thuyết – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa,
Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng nhận định rằng “đào tạo vẫn
rất nhiều và tuyển dễ dãi dẫn tới vàng thau lẫn lộn”.
GS Thuyết đánh giá, chương trình – SGK hay trang
thiết bị dạy học rất quan trọng, nhưng vai trò của nhà giáo luôn luôn là
số một. Chính vì vậy, trong lần đổi mới này, chúng ta cần đổi mới công
tác đào tạo và bồi dưỡng giáo viên, nếu không đổi mới được trước thì ít
nhất cũng phải song song với đổi mới chương trình – SGK.
“Trước hết, cần đổi mới ở khâu tuyển sinh. Lâu
nay, biện pháp miễn học phí cho sinh viên, học viên sư phạm đã tỏ ra hết
hiệu lực, không hấp dẫn được học sinh giỏi như trước nữa; bởi vì được
miễn vài triệu đồng học phí, lúc ra trường phải chạy hàng trăm triệu
đồng mới có một chỗ dạy học thì thầy cô lương ba cọc ba đồng lấy tiền
đâu để bù vào khoản “tiêu cực phí” ấy? Chi bằng họ chọn nghề khác, tuy
lúc ra trường vẫn phải “chạy việc” nhưng khả năng kiếm thêm, bù lại vẫn
nhiều hơn. Để hấp dẫn người giỏi vào ngành sư phạm, theo tôi, Nhà nước
cần xác định được tương đối chính xác nhu cầu giáo viên để không đào tạo
tràn lan và đảm bảo công ăn việc làm cho giáo sinh lúc ra trường. Xác
định điều này hoàn toàn không khó khi đã có số liệu về trường, lớp, môn
học, số trẻ sinh ra mỗi năm…
Sau khâu tuyển sinh là phương thức đào tạo. Công
tác đào tạo ở các trường sư phạm phải gắn với đơn vị sử dụng lao động.
Giáo sinh chỉ nên dành tối đa 60% thời gian học ở trường sư phạm, còn
40% thời gian học ở trường phổ thông. Có như vậy thì đào tạo mới gắn
liền với thực tế, giáo viên mới giỏi được”, GS Thuyết chia sẻ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét