(Dỗi Hờn)
Một ngày, rất khác với mọi ngày
Mây trắng trên trời xanh cứ bay
Nắng cháy Hạ vàng như thiêu đốt
Băn khoăn trong dạ xốn xang hoài
*
Một ngày, không thấy bóng anh đâu
Hoa tươi dần úa lá phai màu
Không nhớ không thương lòng hờn dỗi
Nhủ thầm thấy ghét gợi thêm sầu
*
Một ngày, em lo lắng bâng quơ
Chẳng tìm chẳng kiếm chỉ đợi chờ
Mỏi mắt chồn chân chiều dần tắt
Lời buồn trút xuống mấy dòng thơ
*
Một ngày, u uất cả buồng tim
Em biến mất tăm để anh tìm
Cho anh kêu khóc than trời đất
Em mỉm cười tâm thật bình yên
*
Dỗi hờn lo lắng suốt một ngày
Hai bốn giờ qua sao thật dài
Em ghét, ghét anh mai gặp lại
Thật lạnh lùng cho anh biết tay
Gió Biển
02-04-2014
Lời bình, Ngân Triều:
“Dỗi hờn” của Gió Biển là một bản tình ca nhiều cung bậc của một người con gái dễ thương... đang yêu.
Cụ thể là bốn đoạn, với điệp từ "một ngày" luyến láy, dặt dìu nhấn mạnh và một điệp khúc khả ái đầy nữ tính.
Đoạn một là cảnh và tình. Cảnh không bình thường là sự phản chiếu của nội tâm, vì lo lắng cho người ấy cũng nên:
Băn khoăn trong dạ xốn xang hoài (27)
Đoạn kế tiếp là khắc họa chủ đề của bài thơ: Dỗi Hờn. Hóa ra anh biến đi đâu mất? Sự đợi chờ của nhân vật trữ tình được tính bằng thời gian phôi pha của hoa, phôi pha của lá.
Thật dễ thương như tâm trạng của một người thiếu phụ trẻ trong một bài thơ Đường:
Khuê trung thiếu phụ bất tri sầu,
Xuân nhật ngưng trang thướng thúy lâu.
Hốt kiến mạch đầu, dương liễu sắc,
Hối giao phu tế mịch phong hầu
Khuê oán - Vương Xương Linh (? - 756?)
閨 中 少 婦 不 知 愁
春 日 凝 粧 上 翠 樓
忽 見 陌 頭 楊 柳 色
悔 教 夫 婿 覓 封 候
王 昌 齡
*
Thiếu phụ phòng khuê chẳng biết sầu,
Ngày Xuân trang điểm, bước lên lầu
Chợt trông sắc liễu bên đường thắm,
Tiếc đã khuyên ai kiếm tước hầu.
Trần Trọng San dịch
*
Riêng hai câu cuối bài thơ trên,
Hốt kiến mạch đầu, dương liễu sắc,
Hối giao phu tế mịch phong hầu
忽 見 陌 頭 楊 柳 色
悔 教 夫 婿 覓 封 候
Bà Đoàn Thị Điểm diễn Nôm:
Lúc ngoảnh lại ngắm màu dương liễu,
Thà khuyên chàng đừng chịu tước phong!
Lá xanh tươi như tuổi xuân phơi phới, hoa, úa lá, phai màu thì nghe như một lời hờn trách. Rồi lại băn khoăn...chắc là...chắc là người ta chẳng quan tâm...nên mới tỏ ra không nhớ không thương như vậy.
Đoạn ba lo lắng, chờ mong và buồn.
Lo lắng trong bâng quơ, lo là lo vậy thôi, chắc là người ta không phải vậy đâu.
Chờ mong thì mỏi mắt chồn chân, trong buổi chiều tắt nắng như dần tắt hy vọng trong ước mơ hội ngộ mong manh. Phải chăng như một ý thơ:
"Cánh Hồng bay bổng tuyệt vời,
Đã mòn con mắt, phương trời đăm đăm"
Kiều - Nguyễn Du, câu 2247-2248
Còn nỗi buồn chẳng khuây thì làm thế nào? Ta cứ tuôn trào trải lòng qua thơ vậy:
“Lời buồn trút xuống mấy dòng thơ”
Đoạn bốn: Chắc là...chắc là anh phải trả giá đó nghen! Em buồn, em trốn. Anh sẽ đi tìm em không phải chỉ vất vả, gian nan mà em còn Cho anh kêu khóc than trời đất... thì em mới thỏa lòng: Mỉm cười, tâm thật bình yên.
Quả là rất biết người, biết ta khi đang yêu!
Điệp khúc cuối:
Là lời kết với hai ý:
֎ Một: Lo lắng, đợi chờ anh mà sao anh vắng bóng. Điều đó chính là nguyên nhân dỗi hờn của em:
Dỗi hờn lo lắng suốt một ngày,
Hai bốn giờ qua sao thật dài.
Anh có biết không?
Một ngày không trông thấy nhau, dài như ba mùa thu chầy. (Ba năm)
"Nhất nhật bất kiến, như tam thu hề!"
一 日 不 見 如 三 秋 兮
֎ Hai: Cho anh biết tay!
Em ghét, ghét anh mai gặp lại,
Thật lạnh lùng cho anh biết tay.
Thay lời kết bài, tôi xin mạn phép cùng các bạn, xin nói nhỏ một chút như một "quân sư ...quạt mo" đồng điệu, mách nước cho chàng trai nhé!
Anh chàng kia ơi! Chắc chắn anh phải năn nỉ dài dài cho coi! Người yêu mà dỗi hờn...thì phải biết! Nhưng có thể đừng lo vì cứ năn nỉ mãi...rồi người đẹp cũng phải đoái trông... hết dỗi hờn như câu tục ngữ "nước chảy, đá mòn". Dấu hiệu hòa bình là nụ cười đáng yêu của nàng đó.
Và cũng an tâm đi! Dẫu cho nàng làm mặt lạnh ghét bạn ư? Đó là một tính cách tuy vậy... mà không phải vậy đâu. Hình như có câu hát..."con gái nói ghét... là yêu"!
Bài thơ có nhiều nét dễ thương, phản ánh trung thực tâm trạng trữ tình của người con gái trong tình yêu lứa đôi. Do đó, bản tình ca nhiều cung bậc Dỗi Hờn có nhiều âm ba réo rắt và dễ thương.
Xin cảm ơn "Gió Biển", phương Nam. ֎
Thân mến,
Ngân Triều
(17/04/2014)
Ảnh Ng.Bá Lân1. Ngân Triều 05:55 18 tháng 4, 2014
Ngọc Thúy Trần Thị
Đọc qua bài thơ Dỗi Hờn của Gió biển, và qua các lời bình của các bạn nhất là lời bình của huynh Ngân Triều, mình không biết nói gì hơn. Thơ hay mà bình cũng quá hay. Mình chỉ biết khen tất cả thật tuyệt quá. Mình chỉ nói một câu góp vui cùng mọi người là "Giận thì giận mà thương thì vẫn thương” đó nha.
2. Ngân Triều14:36 18 tháng 4, 2014
Nhân đọc bài Dỗi hờn anh bình, thấy anh có đăng bài khuê oán. Năm 2007 em có giới thiệu cho các bạn Mỹ về thiếu nữ trong thơ Đường, em dịch bài khuê oán cho họ đọc...
閨 怨
Khuê oán
閨 中 少 婦 不 知 愁
Khuê trung thiếu phụ bất tri sầu
春 日 凝 妝 上 翠 樓
Xuân nhật ngưng trang thượng thuý lâu
忽 見 陌 頭 楊 柳 色
Hôt kiên mạch đầu dương liễu sắc
悔 教 夫 婿 覓 封 侯
Hối giao phu tế mịch phong hầu
王 昌 齡
Vương Xương Linh
*
Nỗi oán hận trong khung cửa
Người thiếu phụ trong khung cửa chẳng có lo sầu
Ngày xuân lên trên lầu trang điểm
Chợt thấy sắc cây dương liễu đầu đường
Hối hận khuyên chồng đi tìm tước phong hầu
Bản dịch tiếng Anh:
Repenting of a lady
In the private sitting room a young married lady did not know worried
On the spring day she make-up on the green jade house
She suddenly saw the color of a willow at the road
She regret to ask her husband to seek confers graciousness
Wang Changling
Phat Tran-Lam
Class 1972, Faculty of Pedagogy, University Saigon.
3. Ngân Triều14:44 18 tháng 4, 2014
Cảm ơn Bạn Phát đã hảo ý đồng điệu... góp hương cho gió, để kiến thức và tư liệu thêm phong phú, để độc giả tham khảo. Mến chúc em luôn thỏa lòng trong công việc, quan trọng và bận rộn...của mình.
Thân ái, Ngân Triều
4. Ngân Triều 15:00 18 tháng 4, 2014
Sau đây, xin ghi nhận tâm tình của Tác giả Gió Biển, hiện ở Úc.
Bich Hai Tran 18 Tháng 4 9:47
Dạ em rất cám ơn Anh đã bỏ thời gian ra đọc thơ và bình thơ em. Cám ơn anh nhiều lắm, em cám ơn nhã ý của anh … Thơ em làm cho vui anh có thể lấy về blog của anh nếu anh thích không sao đâu… em cũng thường vô blog anh xem mà hihihi. Một lần nữa em cám ơn anh chúc anh luôn vui khoẻ anh nhé.
Thân, Bích Hải
5. Ngân Triều15:05 18 tháng 4, 2014
Và thêm một phản hồi của tác giả: (Trên FB)
Bich Hai Tran:
Sáng thức dậy phải nói rất tuyệt khi uống trà và được đọc những vần Thơ của bạn bè… nhưng sáng nay phải nói hơn cả tuyệt vời khi đọc lời bình của Ngan Trieu huynh cho bài "Dỗi Hờn". Vừa đọc vừa mĩm cười thích thú vì bị nói đúng... tim đen hết rồi hihihi… Người làm thơ hạnh phúc, vui nhất là được người đọc hiểu thấu ý muốn nói của mình... EM không biết nói gì hơn là Cám ơn huynh rất nhiều vì đã bỏ thời gian ra đọc thơ rồi lại viết lời bình rất dễ thương dành cho em. Em chúc huynh và gia đình có một mùa Phục Sinh vui. ֎
*
Ghi chú:
(27) Câu thơ bình dị, tự nhiên biểu lộ cảm xúc chân thành.
Ảnh minh họa:
Em ghét, ghét anh mai gặp lại
Thật lạnh lùng cho anh biết tay
Thơ Gió Biển
Mời Xem : 1./
2./
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét