Những câu chuyện
Sài Gòn
Những ai đã từng
sống ở Sài Gòn chắc cũng từng quen thuộc với câu cửa miệng “chiện nhỏ” (phát âm
đúng theo giọng Sài Gòn là “chiện” chứ không phải là “chuyện”).
Đây là một bộ sưu
tầm những chiện lặt vặt về người Sài Gòn, cách cư xử của người Sài Gòn. Những
ai không phải người Sài Gòn thì đọc để hiểu thêm về người Sài Gòn nhá (đề nghị
ko phân biệt vùng miền). Đoc để thấy cuộc sống vẫn còn nhiều đều tốt đẹp.
Chuyện 1
Đó là một con hẻm
khá rộng rãi ở giữa nhưng hai đầu thì nhỏ xíu, chỉ chạy lọt chiếc xe máy, nối
hai trục đường chính ở quận 3. Trong hẻm nhà cửa san sát, nhà mới xây cao 3~4
tầng cũng nhiều mà nhà cũ, mái tole gác gỗ cũng sin sít, nhiều nhà dùng phía
trước để buôn bán nhỏ, bán đồ ăn hoặc tạp hóa, nhiều nhà mở tiệm gội đầu hoặc
đặt biển công ty mà chẳng có nhân viên. Dân cư trong hẻm hầu hết đều biết nhau,
cũng có một vài người mới dọn tới hoặc thuê nhà trong hẻm nhưng họ nhanh chóng
làm quen với cư dân hẻm. Bà chủ nhà trọ của tôi được gọi là cư dân lâu đời nhất
của hẻm, hơn 60 năm. Bà là người cất nhà đầu tiên trên đất này. Bà kể, lúc bà
vô Sài Gòn năm 16 tuổi, cả nhà bà đi trên một cái ghe. Lúc đó hẻm này, từ đầu
đến cuối, là một con rạch rộng và sâu, bơi chừng vài chục sải mới sang bờ, tuy
thông với nhiều rạch khác nhưng nước ở rạch này lại trong veo, đáy toàn cát. Bờ
bên này, chỗ nhà trọ tôi ở, là một cái bến thuyền tấp nập suốt ngày đêm. Cha
của bà đã dựng cái chòi đầu tiên trên bến, đúng chính chỗ căn nhà bây giờ, lúc
đó ban đêm gió từ những con rạch thổi lồng lộng đến nỗi muốn cuốn bay mọi thứ.
Có nhiều sông rạch, nhiều đầm lác, nhiều rừng dừa nước đã biến mất, nhường chỗ
cho phố xá và những con hẻm đầy nhà, đầy người, ở Sài Gòn.
Chuyện 2
Ở một showroom
sang trọng của một hãng xe hơi nổi tiếng mà giá của một chiếc xe nằm ngoài khả
năng đếm của nhiều người, vào một buổi trưa trời nắng gắt bên ngoài nhưng bên
trong vách kính thì mát lạnh. Anh nhân viên bán hàng mặc đồ vest với cà vạt và
dày da bóng lộn đang ngồi xem tivi. Có một cụ ông đi bộ ngoài đường mở cửa vào
showroom. Trông ông có vẻ không được khá giả lắm, tuy cũng vận áo sơ mi ngắn
tay cũ và một chiếc quần khaki ngả màu. Ông cụ bước vào, đảo mắt nhìn một lượt
rồi chắp tay sau lưng đi đến những chiếc xe trưng bày và bắt đầu xem xét. Anh
nhân viên bán hàng bật dậy đi theo cụ, anh đi nhẹ nhàng và tỏ vẻ lịch sự. Anh
gọi cụ là ngoại. Ngoại ơi, ngoại à. Mỗi lần cụ dừng lại ở một chi tiết anh lại
đề nghị được cho cụ xem rõ hơn, anh mở cửa trước, cửa sau, mở nắp capo để cho
cụ xem. Khi cụ tỏ ý thắc mắc thì anh lại nhẹ nhàng giải thích với cụ, cụ già cứ
gật gù lắng nghe nhưng có vẻ không hiểu mấy. Đi chán cũng mỏi, anh bán hàng mời
cụ già lại chỗ sofa có cái bàn kiếng sạch bóng và mời cụ dùng café, loại café
đá pha sẵn thôi. Mãi sau cụ già nói với anh: qua thấy chỗ bán xe hơi này sang
trọng quá, lại có máy lạnh nên qua vô xem chơi, chứ xe này cả dòng họ qua gom
tiền lại cũng mua không nổi. Anh nhân viên vẫn rất lịch sự: dạ con biết, sẵn
ngoại vô chơi thì con giới thiệu luôn để ngoại coi xe, đâu phải ai vô coi xe
cũng mua đâu ngoại. Anh cười, coi bộ hiền khô.
Chuyện 3
Một góc ngã tư
giao lộ giữa hay con đường thuộc loại đông nhất nhì Sài Gòn, nơi thường xuyên
bị kẹt xe, nhất là vào giờ cao điểm. Bên cảnh sát giao thông phân công hai anh
sĩ quan đến trực ở ngã tư này để giải quyết nạn ùn tắc và xử phạt mấy phương
tiên chạy ẩu, nhất là mấy chiếc xe hơi rẽ trái sai luật. Hai anh sĩ quan này có
lẽ thuộc loại vất vả nhất trong ngành vì thời gian của hai anh hầu hết đều phải
đứng ngoài nắng ngoài mưa để phân luồng và điều chỉnh đèn tín hiệu, chỉ cần hai
anh vắng bóng một lúc là cái ngã tư lại nùi nùi một mớ xe cộ.
Chỗ hai anh đứng
có một cái tủ điện chìm, lúc nào cũng có nước uống. Sáng thì café, nắng lên thì
trà đá, chiều thì có nước đá chanh… Mỗi khi uống hết nước thì anh sĩ quan trẻ
hơn băng qua đường đem trả những cái ly cho một quán cóc gần đó. Quán cóc vỉa
hè nhưng lúc nào cũng có khách ngồi. Lát sau bà chủ quán lại bưng qua một món
thức uống mới, đúng lúc tôi đứng gần đó. Anh sĩ quan lớn tuổi hơn quay qua nói,
hình như cốt để cho tôi nghe: bà này bả cho tụi tôi uống nước miễn phí cả tháng
nay, nói hoài mà hông chịu cầm tiền, mơi không uống nữa nghen bà. Bà già cười
lớn, ha hả, mấy chú làm việc cực khổ, tui đãi miếng nước, chuyện nhỏ xíu mà,
mấy chú uống cho tui dzui.
Chuyện 4
Dạo này Sài Gòn
trời nắng gắt, đi ngoài đường hay thấy mấy thùng ghi “trà đá miễn phí”, ai muốn
uống thì uống, dân xe ôm, xích lô là khoái dữ lắm, ghé uống ừng ực rồi cứ vậy
đi, không cần phải cảm ơn. Một lần ông xe ôm chở tôi xin phép tấp vô lê uống ly
trà đá, tôi mới biết là có trà đá miễn phí. Đó là thùng trà đá miễn phí tôi
thấy đầu tiên, nó ở gần bệnh viện 115, mặc dù nó không có bảng ghi “miễn phí”,
chỉ thấy một thùng trà đá để ngoài đường, ai qua lại nếu biết cứ tự động rót mà
uống. Uống hết có người ra châm trà, châm nước, bỏ đá vô.
Tôi hỏi ông xe ôm,
trà đá miễn phí kiểu vầy có nhiều không chú. Ổng nói cũng nhiều, tùy mình biết
chỗ mà ghé uống, trời nắng vầy có ly trà đã cũng đã lắm chú. Tui không phải
nghèo đến mức cần phải uống trà đá miễn phí, tui uống bị thấy khoái vậy thôi.
Chuyện 5
“Bây giờ cầm tờ
báo lên là rầu, hết muốn coi báo” – câu này của một đại gia Sài Gòn. Đại gia
này có lẽ đã về hưu, con cái đã thành đạt lấy vợ lấy chồng ở riêng hết. Đại gia
này thường hay ngồi ở quán café cóc của bà già ở mẩu chuyện số 3. Sáng nào cũng
có mặt, dù nắng hay mưa.
Sáng nào đại gia
cũng mua báo, chắc chắn là có Tuổi Trẻ, Thanh Niên, Người Lao Động, Công An,
Pháp Luật… thỉnh thoảng mua tờ tạp chí hoặc nguyệt san. Đại gia chỉ mua báo của
hai người, một con bé và một thằng bé quen, bữa đứa này bữa sau đứa kia. Hai
đứa trẻ bán báo không bao giờ cạnh tranh nhau quyết liệt hoặc tỏ ra giành mối,
chúng vui vẻ cùng phục vụ một vị khách hàng. Đại gia mua rất nhiều nhật báo
nhưng lúc ra về chỉ đi tay không.
Sau này, khi có
dịp ngồi ở quán café cóc đó suốt một buổi sáng tôi mới biết. Nếu hôm đó đại gia
mua báo của thằng bé, sau khi đọc xong ông sẽ gấp tờ báo lại như cũ và đem cho
con bé đi bán tiếp và ngược lại, nếu mua của con bé thì ông sẽ đem cho thằng bé
để nó đi bán cho người khác, tiền thì ông vẫn trả đủ.
Chuyện 6
“Cho nhiêu cũng
được” – câu này ai ở Sài Gòn chắc là biết, chắc thỉnh thoảng có
nghe, nhất là khi đi taxi, xe ôm, xích lô… nếu là khách đi quen rồi hoặc quãng
đường gần quá khó trả giá thì bác tài sẽ nói vậy: chú (cô) cho nhiêu cũng được.
Nói vậy chứ ai đành lòng cho ít, ví như đúng ra bảy ngàn thì khách sẽ đưa mười
ngàn cho chẵn tiền. Đó cũng không hẳn vì ít tiền quá mà nói vậy, cũng có khi
nhiều thứ giá trị hơn người bán cũng nói: cho nhiêu cũng được. Ví dụ như chuyện
có cô giáo nọ dạy văn ở một trường cấp hai, cô nổi tiếng là thương học trò như
con. Mỗi buổi sáng cô hay đi chợ ở gần nhà để tiện việc cơm nước. Trong chợ có
rất nhiều người biết cô là cô giáo, và họ thường gọi luôn là “cô giáo”. Nhiều
khi cô giáo cũng khó xử với các bà, các chị trong chợ, họ cứ bỏ vô giỏ cô khi
thì con cá, khi thì bó rau, khi thì ký thịt… khi cô đòi trả tiền thì họ không
chịu lấy hoặc nói: cô giáo cho nhiêu cũng được.
Chuyện 7
Ông là thương
binh, thương binh của chế độ cũ, ông bị thương gần ngày Sài Gòn giải phóng. Sau
giải phóng ông làm nhiều nghề để sinh sống và để nuôi ba đứa con ăn học. Một
lần nọ ông làm công việc bảo vệ ở một nhà hàng vào buổi tối, đó là một nhà hàng
lớn và có rất nhiều nhân viên và thực chất công việc của ông là chuyên đắt xe
cho khách đến ăn nhậu mà thôi. Chủ nhà hàng là một người đàn ông khá giả và cư
xử rất được. Một hôm có chuyện. Đêm khuya khi nhà hàng chuẩn bị đóng cửa và
người chủ cũng chuẩn bị ra về thì có một nhóm người hung dữ cầm mã tấu xông vào
nhà hàng truy sát người chủ. Người đàn ông tuy khá cao to và nhanh nhẹn nhưng
khó có thể chống cự với bốn năm tên sát thủ chuyên nghiệp, tất cả mọi người bỏ
chạy tán loạn. Ông thấy vậy không được nên đứng ra bảo vệ chủ mình, vừa đỡ đòn
vừa dìu anh này bỏ chạy. Nhờ sự giúp sức của ông, nạn nhân đã thoát thân tuy
cũng bị thương nhẹ, còn ông thì bị hai nhát chém nặng mà một nhát sau này đã
làm ông không thể cử động cánh tay phải. Người chủ mang ơn ông lắm dù ông nhiều
lần nói “chú ơi, tôi làm công
cho chú thì phải bảo vệ chú thôi, ơn nghĩa gì mà chú cứ nói hoài”.
Và mặc dù ông đã nhiều lần từ chối nhưng người chủ nhà hàng vẫn mua cho ông một
căn nhà nhỏ, chu cấp hằng tháng đủ nuôi cả gia đình ông và cho tiền ba đứa con
ông ăn học. Chuyện xảy ra đã lâu rồi. Hôm qua tôi ngồi trong ngân hàng, ngồi kế
bên cậu con trai lớn của ông và được nghe câu chuyện này. Cậu nói: chú đó sắp
đi Mỹ rồi nên bữa nay chú kêu con ra ngân hàng mở tài khoản để mai mốt chú
chuyển tiền về.
Chuyện 8
Chuyện này nghe
một bạn sinh viên kể. Bạn nói trước nhà bạn nghèo lắm, mẹ bạn bán vé số ở Quận
8 và bạn cũng đi bán phụ mẹ. Nếu bạn học buổi sáng thì sẽ phụ mẹ bán buổi chiều
và ngược lại, nhà chỉ có hai mẹ con. Có một chú thợ hồ ở gần nhà, nói là gần
nhà chứ thực ra là ở một cái chòi trong xóm hẻm sâu sát bờ kênh, chú này mỗi
khi nhậu thường hay mua vé số của hai mẹ con cậu. Chú này mua không nhiều, mỗi
lần chỉ mua hai vé, nhưng điều đáng nhớ là sau khi trả tiền hai vé thì chú sẽ
cho lại cậu một vé, và lúc nào cũng căn dặn: nhớ giữ lại hen mầy, phải thì cùng
đổi đời. Và cậu đổi đời thiệt, một lần cặp vé số định mệnh đã trúng giải độc
đắc. Người vợ của chú thợ hồ khi biết chồng mình trúng số độc đắc đã nổi lòng
tham và muốn đòi lại tờ vé số mà chú đã cho cậu buổi chiều trước đó. Nhưng chú
thợ hồ đã kiên quyết không đòi lại, chú còn dùng tiền trúng số đã cả xóm một
bữa nhậu linh đình. Có vốn, mẹ cậu không bán vé số nữa mà chuyển ra mở quán ăn
sáng và cuộc sống của hai mẹ con đã khá hơn trước rất nhiều. Chỉ riêng chú thợ
hồ thì vẫn làm thợ hồ, bây giờ chú mua vé số của người khác nhưng tật cũ vẫn
không bỏ, mua hai vé và cho lại người bán một vé. Chú luôn dặn: nhớ giữ lại hen
mầy, phải thì cùng đổi đời.
Chuyện 9
Ông chạy xe ôm ở
Quận 10 nhưng nhà ông thì ở tận ngã tư An Sương, vợ ông thì bán vé số nên ông
thường đậu xe kế bên bà. Hai người mang cơm theo ăn buổi sáng và buổi trưa,
buổi chiều thì trả vé về sớm rồi cùng ăn ở nhà. Quê ông bà ở Cần Giuộc. Bữa nọ
thấy có người trông dáng như ở quê lên, tới ghé cho ông bà hai con gà, một
buồng chuối và một giỏ đệm đầy cá trê phi, con nào con nấy mập ú, vàng óng. Tôi
tò mò hỏi: bà con dưới quê gửi lên hả chú? Ông cười, nói đúng ở quê gửi lên
nhưng mà hông phải của bà con, thằng đó nó chiếm đất của tui đó chớ. Nhà ông có
nhiều anh em, cha ông có chia cho ông ba công ruộng ở quê. Ruộng đất phèn nên
một năm chỉ trồng được một vụ mà lại có mùa trúng mùa thất nên ông bỏ đó lên
Sài Gòn chạy xe ôm. Ruộng bỏ hoang lại nằm xa xóm nên không ai coi. Một lần ông
về quê và phát hiện ruộng của mình có người chiếm mất. Đó là một gia đình
nghèo, hai vợ chồng và bốn đứa con nheo nhóc, trước họ sống theo ghe nhưng cái
ghe nát quá nên cả gia đình dắt nhau lên bờ kiếm đất hoang lập nghiệp, cũng bị
đuổi cùng đường mới tới đây. Mới đầu ông cũng làm căng, thưa lên xã rồi nhờ bà
con tới đòi kịch liệt lắm, nhưng do đất nhà từ xưa không có giấy tờ, lúc chia
cũng không lập di chúc nên khó nói lý. Rồi ông phát hiện bà vợ mình bị tiểu
đường nặng nên thời gian của ông chủ yếu ở bên bà, ông không thiết đòi đất nữa.
Một lần về quê đám giỗ ông đã ký giấy cho gia đình nghèo nọ ba công đất luôn.
Ông nói, mình cũng nghèo mà thấy tụi nó còn nghèo hơn. Mình già rồi, sống nay
chết mai, thôi coi như làm phước cho tụi nó. Cũng được cái là vợ chồng nó cũng
biết điều, nhận tía má luôn, đem lên cho đồ hoài, ăn hổng hết.
Đàm Hà Phú
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét