Rất ít người biết rằng trẻ em Nhật được hưởng một nền giáo dục
vô cùng đặc biệt, chính điều đó đã khiến các em bé được học bao điều bổ ích, và
trở nên vững vàng với những kiến thức và kỹ năng sống được trang bị ngay từ
nhỏ.
Mẫu
giáo
Các lớp học về đạo đức
tại Nhật chính thức bắt đầu từ tiểu học, thế nhưng ngay từ mẫu giáo, trẻ em đã
được học các quy tắc ứng xử căn bản. Người Nhật đặc biệt chú trọng các câu chào
hỏi, xin lỗi, và cám ơn. Mỗi buổi sáng, trẻ xếp hàng trong lớp, trịnh trọng
chào giáo viên trước khi bắt đầu ngày mới. Trong quá trình học và chơi, trẻ
được hướng dẫn và nhắc nhở sử dụng các câu cám ơn và xin lỗi trong các tình
huống phù hợp.
Trẻ em
Nhật được học sử dụng các câu "cám ơn" và "xin lỗi" trong
các tình huống phù hợp (Ảnh: Internet).
Đến giờ ăn, trẻ được phân
công phục vụ đồ ăn cho các bạn: giáo viên sẽ múc thức ăn vào bát, đổ sữa vào
ly; và trẻ sẽ bưng đến bàn của các bạn. Trẻ mặc đồng phục như một người chăm
nuôi thật sự. Sau đó, những trẻ phục vụ của ngày sẽ tập trung đứng trước lớp và
đồng thanh chúc các bạn ăn ngon miệng, và các bạn sẽ đồng thanh cám ơn. Trước
khi ăn, người Nhật nói “Itadakimasu” (Tôi biết ơn vì được nhận đồ ăn), sau khi
ăn sẽ nói ”Gochisosamadeshita” (Cám ơn vì bữa ăn), và hai điều này cũng được
hướng dẫn ngay từ mẫu giáo.
Ngay từ
mẫu giáo, trẻ em Nhật đã có kỹ năng xếp hàng (Ảnh: internet).
Trẻ em từ 3 tuổi trở lên được hướng dẫn tự ăn mà không cần người
lớn bón, tự đem khay sau khi ăn đến nơi dọn dẹp, tự mặc quần áo, tự trải ga
trải giường, tự gấp gối và nệm sau giấc ngủ trưa. Có thể nói, ngay từ cấp mẫu
giáo, trẻ đã được học những bài học quan trọng đầu tiên về cách ứng xử lịch
thiệp (lời cám ơn và xin lỗi), tinh thần trách nhiệm với công việc (mặc đồng
phục), chia sẽ trách nhiệm trong tập thể (lần lượt đảm nhiệm việc phục vụ đồ
ăn), và sự tự lập (tự phục vụ bản thân).
Tiểu
học và Trung học
Ở tiểu học, trẻ em Nhật
bản được học về hành vi trong đời sống hàng ngày, sự cảm nhận và phán đoán về
đạo đức, phát triển nhân cách và thái độ sáng tạo, sự nhận thức về tầm quan
trọng của cách ứng xử văn minh.
Lên cấp hai, các chủ đề
được mở rộng cho phù hợp với sự phát triển tâm lý của học sinh, bao gồm các chủ
đề như cách phản ứng đối với lời phê bình, sự hiểu biết và tôn trọng giới tính,
thái độ tôn trọng sự thật, v.v.
Đạo đức ở Nhật Bản là một
môn học bắt buộc và được chú trọng nhưng lại không có giáo trình thống nhất.
Điều này giúp thầy cô linh hoạt thiết kế bài giảng cho phù hợp với học sinh.
Nhưng các chủ đề đạo đức trẻ em Nhật Bản được học phải bao gồm: phân biệt đối
xử người thiểu số, tình bạn, bắt nạt học đường, vai trò giới tính, v.v.
(Ảnh:
Internet)
Hoạt động lớp học bao gồm
các bài giảng, thảo luận các câu hỏi như “Liệu việc một người đàn ông khóc có
được xem là hành vi được chấp nhận?”, “Nếu bạn ngồi một mình trong lớp, em sẽ
làm gì?”, đến việc giải thích các thành ngữ, thăm quan bảo tàng, viết những lá
thư ẩn danh miêu tả những điểm tốt về các bạn cùng lớp...
Ngoài ra, trẻ em Nhật Bản
tùy độ tuổi còn được học cẩm nang hành động bao gồm những hành động nào nên làm
và không nên làm. Ví dụ: Thấy bất kỳ nơi nào vòi nước chảy không người dùng,
đóng vòi ngay; gặp quạt, gặp ánh sáng điện không người dùng, phải tắt điện
ngay. Không được làm tổn hại đến những sản phẩm/ vật chất công cộng, vì thế ở
Nhật Bản nhiều cây ăn trái chín trĩu quả, nhiều cây hoa cảnh khoe màu sắc hấp
dẫn ở công viên, ở hai bên đường đi không hề mất một quả, không bị bẻ một bông
đẹp...
Hoạt
động ngoại khóa
Quan trọng không kém là
việc giáo dục đạo đức thông qua các hoạt động ngoại khóa. Một trong những hoạt
động phổ biến tại Nhật là việc tổ chức các Lễ hội thể thao trường mỗi năm, bắt
đầu từ tiểu học. Tất cả học sinh được yêu cầu tham gia với tư cách vận động
viên hay cổ động viên. Gia đình cũng được khuyến khích tham gia.
Trẻ em
tiểu học Nhật đang được học nấu ăn (Ảnh: Internet).
Bắt đầu từ trung học, các
trường tổ chức nhiều câu lạc bộ thể thao, âm nhạc, và các câu lạc bổ theo sở
thích khác. Học sinh Nhật đặc biệt xem trọng các hoạt động ngoài giờ không kém
các lớp học chính thức. Chính những hoạt động tập thể này sẽ giúp học sinh hiểu
rõ về sự tập trung, nỗ lực vì bản thân, phát triển khả năng hợp tác và làm việc
nhóm, cũng như cách giải quyết các mâu thuẫn tập thể.
Các
hoạt động ngoại khóa... (Ảnh: internet).
... và
thể thao là một trong những hoạt động quan trọng trong nhà trường (Ảnh:
internet).
Ngoài ra, tất cả các hoạt
động hàng ngày đều được các thầy cô lồng ghép môn học đạo đức vào đó để dạy học
sinh. Trẻ em Nhật Bản không phân biệt trường công lập hay tư thục, trường nghèo
hay trường giàu, thành thị hay thôn quê đều phải tham gia lau dọn trường lớp,
lần lượt thay phiên trực nhật, quét dọn lớp học, và các khu vực công cộng như
sân bóng rổ, cầu thang, hành lang lớp học... Các hoạt động này sẽ giúp học sinh
hiểu về trách nhiệm với bản thân, chăm sóc người thân, và việc chia sẽ trách
nhiệm với cộng đồng.
Trẻ em
Nhật Bản không phân biệt trường nghèo hay trường giàu đều phải tham gia lao
động với những việc vừa sức (ảnh: Internet).
Việc thứ hai trong hoạt
động hằng ngày liên quan đến chăm sóc các sinh vật. Học sinh cho vật nuôi ăn
hoặc tưới nước cho cây suốt năm học, nhiều khi cả trong kỳ nghỉ. Học sinh được
làm quen và phát triển tình cảm đối với môi trường tự nhiên, động thực vật và
nhờ vậy học cách trân trọng đời sống.
theo afamily.vn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét