7 thg 3, 2015

Kể chuyện nhân 8/3: Bạo hành gia đình từ góc nhìn của một luật sư Mỹ



Luật Khoa tạp chí

 Một mẩu tin được đưa vào đêm 15/1/2015 gây xôn xao cộng đồng người Việt và giới IT ở vùng Ashburn, bang Virginia (Mỹ): Ông Minh D. Nguyen, 38 tuổi, một chuyên gia công nghệ người gốc Việt, đã bị bắt ngay tại hiện trường sau khi bắn chết chồng mới cưới của cô vợ cũ trong nhà của họ. Vụ việc một lần nữa làm dấy lên những câu hỏi về tình trạng bạo hành trong gia đình và nhận thức của người Việt về vấn đề này. Dưới đây là những suy nghĩ của luật sư Vi Katerina Tran xoay quanh các quan niệm của xã hội Việt Nam về bạo hành gia đình.

 Luật sư Vi Katerina Tran 

- Nn nhân Minh D. Nguyen vn là đng sáng lp viên ca hãng Plaxo  vùng Silicon Valley từ năm 2002, cùng với Sean Parker (chủ tịch tập đoàn đầu tiên của Facebook). Trước đó, năm 1997, Minh D. Nguyen tốt nghiệp Đại học George Mason, ngành thiết kế đa phương tiện (multimedia design).

H sơ ca Minh D. Nguyen trên Linked.com cho thy ông là mt thương gia thành đt, tng làm c vn chuyên nghip cho nhiu công ty đìn t và k thut công ngh cao, cũng như được nhiu công ty khi nghip (start-up) tìm đến. Nguyen còn được c cơ quan v an ninh quc gia ca M mi làm c vn cho mt s vn đ.
Thm chí sau khi nghe tin ông b bt gi vì ti mưu sát cp 1 và không được ti ngoi hu tra, nhng người quen biết ca Nguyen – đa s là người làm vic trong cng đng công ngh k thut ca vùng Ashburn, Virginia – đã có ý đnh gây qu đ giúp ông có tin tr chi phí pháp lý. Tuy nhiên, trang mng được lp ra đ gây qu cho Minh D. Nguyen đã b tháo xung sau 1 ngày.
Câu hi mà nhiu người đt ra là ti sao mt người thành đt và được mi người yêu mến như vy li có th gây ra mt hành đng thiếu kim soát khi n súng bn chết người chng mi ca v cũ, trước s có mt ca cô v cũ và nhng đa con chung.
Điu gì đã khiến anh ta hành đng như thế? Đi vi tôi, hành vi ca Minh D. Nguyen tuy rt đáng tiếc, nhưng không có gì đáng ngc nhiên.
V án Minh D. Nguyen có th là kết qu ca bt kỳ v bo hành trong gia đình nào M, nếu nhng th tc pháp lý nhm bo v nn nhân ca bo hành không được s dng và nhng k có hành vi bo hành không b pháp lut can thip kp thi bng nhng bin pháp trng pht v mt hình s. Nhng k đó cũng cn c s giúp đ v tâm lý đ có th sa đi hành vi và to cho bn thân mt cơ hi thay đi.
                                         (ảnh: Leo - từ báo Anninh TĐ)
“Chc ti nn nhân làm gì sai…
Tuy nhiên, nói riêng v cng đng người Vit, có mt quan nim mà tôi thường thy c nn nhân ca bo hành trong gia đình ln công lun, đó là tâm lý phán xét: Chc hn nn nhân (ph n) phi “làm gì đy” thì mi khiến người chng ca h phi hành x như thế (!)
Ngay trong v án ca Minh D. Nguyen, không ch riêng cng đng người Vit mà ngay c bn bè, người quen ca anh ta trong công vic cũng có ý cho là v cũ ca anh ta và nn nhân – tc là người chng mi ca cô v – hn phi có hành vi gì đó khiêu khích, khiến Minh D. Nguyen quá gin và mt kim soát.
Đó là tâm lý oán trách nn nhân (blaming the victim) mà tôi luôn gp khi gii quyết h sơ v các v bo hành trong gia đình, hay khi làm c vn cho nhng nn nhân ca ti cưỡng hiếp hoc quy ri tình dc.
Nếu không có mt nhn thc đúng đn v bo hành trong gia đình thì rt d có suy nghĩ như trên vì nhng người có hành vi bo hành không theo mt kiu mu hay công thc chung nào. Có mt s như Minh D. Nguyen: là công dân gương mu, là người đàn ông thành đt, được bn bè và đng nghip yêu mến. Cuc sng hôn nhân mà h hay th hin trước xã hi thường là nhng lát ct đp và hnh phúc. Không có mt du hiu nào cho người ngoài có th biết được s tht v bo hành trong gia đình, cho đến khi nn nhân đ tin tưởng đ nói cho chúng ta biết.
Rt nhiu ph n nn nhân ca bo hành trong gia đình cũng cho rng cuc hôn nhân ca h hnh phúc và luôn t trách bn thân mi khi hành vi bo hành xy ra, vì h cho rng li là do h. Do h đã có nhng hành vi, c ch và li nói khiến cho người chng mt kim soát mà ra tay bo hành.

Ph n vi tâm lý “li ti tôi
Tôi tng phi c gng bình tĩnh khi nghe mt ph n trung niên, thân ch ca tôi, va khóc va bo rng ch mun hy h sơ v v bo hành, vì không mun ông chng đã sng vi nhau hơn 20 năm phi ngi tù vì ch. Người ph n đó đã tt nghip đi hc M và làm vic cho chính ph, vy mà vn không th có can đm và ngh lc đ vượt qua bn thân và quan nim trên.
Tôi phi liên tc nhc vi ch rng h sơ ca ch khá nghiêm trng. Người chng đã ung rượu say ri cm dao đe da ch. Khi ch khóa ca phòng ng đ gi đin cho cnh sát, anh ta đã đâm hơn 20 nhát vào cánh ca, c phá ca trước khi cnh sát đến. Tôi ngi rt nhiu gi trước người ph n đó, nhìn tht sâu vào mt ch và c gng gii thích cho ch hiu răng tôi rt lo lng cho ch. Ch có th đã b thương tích nghiêm trng hoc mt mng nếu cnh sát không đến kp thi và bt gi người chng vũ phu. Tôi biết đó không phi là ln đu anh ta ra tay vi v, dù đó là ln hành vi ca anh ta nghiêm trng hơn c và có th gây ra án mng.
Đo đc ngh nghip buôc tôi không th tiếp tc làm lut sư cho người ph n y nếu ch kiên quyết làm theo ý mình. Là lut sư ca ch, tôi có trách nhim phi đm bo cho s an toàn ca thân ch. Mun làm được vic đó, tôi không th nào làm theo ý ca ch mà xin rút li lnh cách ly ca tòa án dành cho chng ch được. Tôi đã may mn được con trai ca thân ch tôi giúp đ: Cu ta cùng ngi li gii thích là, mun chm dt tình trng bo hành hơn 20 năm, người ph n nn nhan cn có s bo v ca pháp lut và người chng cũ cn phi được giúp đ đ chm dt bo hành.
Bo v nn nhân bng pháp lut
Lut ca tiu bang California cho phép các nn nhân ca bo hành gia đình được xin s bo v bi mt lnh cách ly tm thi t tòa mà không cn thông báo vi người b cáo buc đã có hành vi bo hành. Lnh cách ly tm thi (ex parte temporary domestic violence restraining order, hay được gi tt là DVRO) được dùng trong nhng trường hp mà thm phán cm thy tính mng ca nn nhân và người nhà ca nn nhân đã và đang b đe da, và s bo v, cách ly là cn thiết.
Nếu nn nhân có con nh, nhng đa tr cũng lp tc được s bo v ca lnh cách ly tm thi cho đến ngày tòa có phiên x chính thc, thường là khong 15-30 ngày sau khi lnh này được ký, tùy theo lch x án ca tng tòa.
Thông thường, nhng h sơ yêu cu lnh cách ly tm thi s được gii quyết trong vòng 24 tiếng k t khi np h sơ cho đến khi thm phán ký lnh cho phép. Tt c các h sơ v bo hành trong gia đình đu được m min phí cũng như được min các loi án phí khác ca tòa án. Ngoài ra, nn nhân còn được s giúp đ ca nhân viên tòa án trong vic đin đơn m h sơ; nn nhân có th tìm kiếm s tr giúp t các t chc bo v nn nhân ca bo hành gia đinh ti qun ht nơi h cư ng cũng như được các t chc này giúp đ tìm lut sư đi din min phí.
Các th tc tòa gia đình song song, nhưng đc lp vi các th tc tòa hình s trong trường hp phía công t ca qun ht quyết đnh khi t đương s ca cùng mt h sơ. Tòa gia đình bo v nn nhân theo lut gia đình ca tiu bang California ngay c trong trường hp công t ca qun ht không khi t.
Sau phiên x chính thc, v thm phán có thm quyn ca tng v s quyết đnh xem nn nhân và lut sư có chng minh được đương s đã bo hành và cn phi b cách ly vi nn nhân trong mt thi gian dài hơn hay không. Nếu đ chng c, thm phán s ký lnh cm dài hn trong vòng 3-5 năm, không cho phép đương s được đến gn, sách nhiu hay liên lc vi nn nhân dưới mi hình thc, đng thi buc người đã phm ti bo hành phi tham gia các khóa hc v tâm lý liên tc trong 16 tun đ biết kim soát cơn gin ca bn thân, cũng như phi tham gia các khóa hc v bo hành gia đình trong vòng mt năm. Và trong nhng trường hp nghiêm trng, h có th b mt quyn nuôi dưỡng con cái tm thi cho đến khi các chuyên gia xác đnh là h đã biết và đã có c gng sa đi nhng hành vi sai lm ca bn thân.
Trong h sơ ca v thân ch mà tôi k trên, lnh cách ly dài hn và nhng khóa điu tr bt buc ca tòa án đã buc c hai – thân ch ca tôi và người chng cũ – phi xem xét li cuc hôn nhân ca h vi s giúp đ ca nhiu chuyên gia. Không rõ trong tương lai, h có hàn gn li được hay không, nhưng tôi biết, đã không có thêm s vic đáng tiếc nào xy ra na.
V v án ca Minh D. Nguyen, tôi nghĩ rng, nếu Minh D. Nguyen tham gia kp thi nhng khóa điu tr v tâm lý mt cách nghiêm túc đ có th khng chế cơn gin d ca ông thì s vic đã không tr nên đáng tiếc như vy. Bo hành trong gia đình và nhng căn bnh v tinh thn là điu có tht, và nó to ra nhng vết thương, đôi khi khó có th lành, cho tt c người trong cuc. Đc bài báo v Minh D. Nguyen, tôi lo s nht cho tương lai ca các con anh. Mt cuc sng đy đ vt cht chưa chc s làm lành được nhng tn thương v tâm hn ca nhng đa tr. Mà nếu tn thương không được cha lành, có khi nào quá kh s lp li tương lai?



Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét