Để khám phá hệ thống hang động Tú Làn nằm sâu trong núi rừng ở huyện Minh Hóa (Quảng Bình),
phải trải qua 5 ngày băng rừng, lội suối, bơi qua sông ngầm, leo vách
đá cao, để chạm vào các thạch nhũ triệu năm tuyệt đẹp, chưa từng được
công bố ở Việt Nam.
Nằm sâu trong núi rừng Tân Hóa, Minh Hóa, Quảng Bình, hệ thống hang
động Tú Làn có tuổi từ 2 đến 5 triệu năm được xem như kỳ quan của tạo
hóa ban tặng. Không phải là hang động lớn nhất, nhưng về vẻ đẹp, các
chuyên gia đánh giá nơi đây không thua kém hang Sơn Đoòng là bao. Ngoài
Tú Làn, hệ thống hang động còn các hang phụ như Song, Ươi, Chuột, Hung
Ton, Kim, Ken, Tổ Mộ...
Đáp chuyến bay từ TP.HCM - Đồng Hới rồi bắt taxi về Phong Nha nghỉ
ngơi, ngày hôm sau tôi di chuyển lên Tân Hóa tại trạm tập trung để từ
đây bắt đầu những ngày khám phá hang động kỳ bí ấy. Tôi háo hức khi biết
mình được tham gia hành trình trải nghiệm có một không hai, được thiết
kế tour riêng biệt. Đây là hang động mới chưa từng được công bố hay khai thác du lịch.
Đồng hành cùng chúng tôi có bà Deb Limbert - vợ của ông Howard Limbert -
thuộc đội thám hiểm hang động hoàng gia Anh. Cả hai vợ chồng bà đã có
hơn 26 năm gắn bó với Việt Nam, in dấu chân hơn tại 300 hang động ở
Quảng Bình và gần 200 hang động trên khắp cả nước. Một người bạn đồng hành thú vị khác là Ryan Deboodt nhiếp ảnh gia
hang động người Mỹ nổi tiếng thế giới. Anh từng chụp hình các hang Sơn
Đoòng, hang Én, hang Va, Tú Làn... xuất hiện dày đặc trên các tạp chí
danh tiếng như National Geographic, National Geographic Traveller,
Smithsonian, The Guardian, The Telegraph... Theo kế hoạch, dự kiến chúng tôi sẽ đi 5 trong 12 hang của hệ thống
hang động Tú Làn: hang Tiên 1 (2314 m), hang Tiên 2 (2519 m), hang mới
Sơng 2 (639 m), hang Tú Làn (2226 m), và hang Kim (829 m). Việc quan trọng đầu tiên là chuẩn bị trang phục sao cho phù hợp từng
hành trình. Đầu tiên, đoàn sẽ tập trung khám phá các hang động khô. Sau
đó, đoàn sẽ tiếp tục đến các hang động có nước. Việc phân chia như vậy
giúp chúng tôi giảm khối lượng hành lý khuân vác và thuận tiện khi chuẩn
bị trang phục. Với hệ thống hang động khô, chúng tôi sử dụng giày vải cổ cao với đế
nhiều gai để bám tốt, tất dùng loại dày cao qua bắp chân đế tránh côn
trùng cắn. Quần có độ co giãn tốt cùng áo thun và một áo khoác chống
thấm phòng trời mưa. Chúng tôi sử dụng loại găng tay có gai giúp tăng độ
bám khi leo núi, bảo vệ đầu bằng mũ bảo hiểm chuyên dụng có đèn để
thuận tiện di chuyển. Hầu hết trang thiết bị tôi đều nhờ các porter
khuân vác giúp và chỉ mang theo máy ảnh có hai ống kính chuyên dụng cùng
chân máy.
Lên non lạc lối hang Tiên
Đoàn lên đường với 15 người trong đó có đội khảo sát thu thập thông
tin và 6 anh em porter nhiều kinh nghiệm đi rừng và chiếu sáng. Chuyến
xe băng qua những xóm làng rồi thẳng tiến vào rừng. Con đường càng lúc
càng lầy lội, đến chỗ gặp vũng lầy quá to, bánh xe quay tít đành phải
dừng lại. Chúng tôi bắt đầu phải đi bộ. Nơi đầu tiên chúng tôi khám phá là hang Tiên 1, hết những con dốc lên
cao thăm thẳm rồi lại đến những dốc sâu hun hút. Càng đi, chúng tôi
càng thấm mệt và sự im lặng kéo dài bởi thở không ra hơi. Tiếp tục băng
qua những bãi đá to dài hàng trăm mét, con đường càng lúc càng dốc,
nhưng khi ngẩng đầu lên, ai nấy đều sửng sốt, ngỡ ngàng...
Cửa hang động nằm lưng chừng núi với vòm hang cao hàng chục mét hiện
ra trước mắt, nhìn những porter đi trước hóa người tí hon trong vương
quốc khổng lồ. Hàng nghìn thạch nhũ cắm ngược trên trần hang rồi đổ dài
cả mét, lung linh và kỳ ảo. Thế nhưng, đó mới chỉ là cánh cửa mở ra cả
thế giới huyền ảo, bởi khi tiến sâu vào trong hang còn đẹp hơn nhiều.
Trên mặt đất, nước xói mòn các lớp đá vôi qua hàng triệu năm tạo ra
những khe rãnh uốn lượn tuyệt đẹp, rồi những thảm rêu bám lên bề mặt tạo
nên dòng chảy xanh mướt. Trên trần hang những cột thạch nhũ cao gần 10
mét, lung linh dưới ánh đèn. Chúng tôi cứ thế mà len lỏi sâu vào bên
trong thế giới tuyệt đẹp ấy.
Ngày tiếp theo của hành trình là chinh phục hang Tiên 2, hùng vĩ và
rộng lớn hơn hang Tiên 1 rất nhiều. Vòm chính của hang dài hơn 400 m và
cao khoảng 30 m. Nơi đây còn được gọi là "Thiên đường vô danh" với chiều
dài 2.519 m, nơi sâu nhất 94 m so với mặt đất. Trước cửa hang có một
dòng suối nhỏ án ngữ.
Ở hang Tiên 2, điều gây ấn tượng hơn cả là khi ngọn đèn bật sáng,
hàng trăm con thiêu thân lao vào lung linh li ti trong bóng tối, tuyệt
đẹp.
Đêm giữa rừng núi hoang vu
Ở trong hang mải miết, chúng tôi quên cả thời gian, thoáng chốc trời
đã về chiều. Chúng tôi vội quay ra để kịp về điểm cắm trại trước khi
trời sập tối. Trại được hạ bên bờ suối. Buổi tối là lúc những con người
xa lạ trong đoàn quây quần trò chuyện bên bữa tối. Không còn khoảng cách
vùng miền hay quốc tịch, không còn rào cản ngôn ngữ.
Trưởng đoàn của chúng tôi là Hoàng Trung Kiên - người đảm nhận rất
nhiều vai trò trong suốt hành trình: dẫn đoàn, hướng dẫn viên, thông
dịch viên, kiểm tra viên, "chuyên gia", ánh sáng và kiêm luôn cả vai trò
hoạt náo viên... Kiên sinh năm 1989 và có 4 năm gắn bó với nghiệp "ăn
rừng, ở núi", đã đi toàn bộ 11 tuyến hang động đang khai thác hiện nay.
Anh tâm sự, bản thân mê nghiệp này vì tính thích hướng ngoại, khám phá,
say mê rừng núi. Cũng nhờ có công việc này mà Kiên có cơ hội giao lưu,
học hỏi và kết giao bạn bè khắp thế giới. Chưa kể mỗi lúc mệt mỏi hay
căng thẳng chỉ cần hòa mình vào núi rừng là anh lại thấy tràn đầy sức
sống.
Hang Sơng - thạch nhũ chưa từng thấy ở Việt Nam
Việc tìm ra hang Sơng cũng hết sức tình cờ. Trung - người dân bản địa
- kể một lần lên núi tìm mật ong, anh nhìn thấy có bầy ong bay vờn trên
đỉnh núi cao nên đã leo lên theo. Khi tới đỉnh, Trung bất ngờ phát hiện
một miệng hang khổng lồ bèn tò mò đi vào sâu, nhưng chỉ một đoạn thì
thấy vách đá giăng kín chỉ có một cái lỗ nhỏ vừa một người lách qua. Lấy
cục đá ném thử, không nghe tiếng động dội lại, đoán hang rất sâu, Trung
quay về rủ một số người có kinh nghiệm cùng trang thiết bị đầy đủ quay
lại khám phá ra hang động này.
Đường vào hang Sơng rất vất vả khi lối vào nằm tuốt trên đỉnh núi.
Tôi như muốn gục ngã vì kiệt sức khi đặt chân đến cửa hang, bởi con dốc
cao ngất gần như thẳng đứng đã rút hết sức lực của nhiều thành viên
trong đoàn. Đi tiếp khoảng 50 m, lách mình chui qua một lỗ hổng nhỏ, tôi như rơi
vào trạng thái mất tự chủ trước tòa lâu đài đá lộng lẫy hiện ra trước
mắt. Những cột thạch nhũ cao hơn 20 m óng ánh muôn sắc màu, không xếp
thành những trụ đơn lẻ mà như bức rèm đá khổng lồ quyến rũ. Càng tiến vào sâu khung cảnh lại càng biến đổi ngoạn mục. Trần hang
bắt đầu thấp dần, những cột nhũ bắt đầu tách rời nhau thành trăm nghìn
cột nhỏ nhưng sắp xếp theo một trật tự hoàn hảo, ngọc động bắt đầu xuất
hiện trên mặt đất. Những viên đá tròn xoe xếp cạnh nhau đều đặn, nằm
trong những đường vân đá triệu năm mà thành hình.
Bà Deb cho chúng tôi biết đây là hang động rất đặc biệt ở Việt Nam,
có những loại thạch nhũ mà ông hiếm khi nhìn thấy. Đặc biệt, trong hơn
350 hang ở Quảng Bình mà bà đã in dấu chân, đây là hang duy nhất có
thạch nhũ “san hô”. Tôi vội theo chân bà để mau chóng được chiêm ngưỡng
loại thạch nhũ kỳ diệu này.
Tú Làn - hang Ken, vượt sông ngầm, leo vách cao
Những ngày sau chúng tôi lại tiếp tục hành trình khám phá hang động Tú Làn và hang Ken. Tú Làn là hệ thống hang động ướt và khô giao nhau nên hành trình vất
vả hơn rất nhiều. Chúng tôi phải vừa bơi vượt hàng trăm mét sông ngầm và
leo vách đá. Vất vả và mệt mỏi là vậy nhưng cứ mỗi khi dừng lại để ngắm
vẻ đẹp của các khối nhũ muôn sắc muôn dạng thì bao nhiêu mệt mỏi lại
tan biến hết.
Nhiều đoạn khó chúng tôi phải sử dụng dây leo núi chuyên dụng để vượt
qua. Mỗi người leo luôn có 2 dây, một dây thả và một dây an toàn. Hai
dây đều được neo sâu tới 3 điểm vào vách đá, nếu có một điểm bất kỳ bật
ra vẫn còn 2 điểm neo giữ. Tôi vẫn khắc sâu hình ảnh tuyệt đẹp tại hang Ken khi đứng từ trên
cao, trước mắt là cột thạch nhũ khổng lồ, sâu bên dưới, hai chiếc thuyền
nhỏ in bóng trên mặt nước xanh kỳ ảo.
Gian nan để chụp ảnh
Chuyến đi này, Ryan được mời để chụp ảnh hang động mới. Máy ảnh của
anh thuộc loại chuyên dụng để chụp được không khí ẩm ướt trong hang.
Ngoài ra, anh cần có sự trợ giúp của hệ thống 6 đèn chuyên dụng, mỗi
chiếc trị giá hơn 6.000 USD. Thiết bị đầy đủ nhưng việc vận chuyển và
bảo quản cũng vô cùng cực nhọc. Tất cả máy móc đều được Ryan gói bọc cẩn
thận sau đó cho vào hộp khô để chống nước, rồi cuốn thêm hai lớp nylon
dày trước khi cho vào trong túi khô. Sắp đặt ánh sáng phù hợp là thử thách khó khăn nhất đối với Ryan. Tại
mỗi địa điểm, đoàn chỉ dừng khoảng 10-15 phút đề chuẩn bị, và thời gian
bấm máy chỉ trong 1-2 phút. Vì vậy, người chụp phải am hiểu rất sâu sắc
và có kinh nghiệm chụp hang động.
Để có những cảnh quay ấn tượng từ trên cao Ryan phải cho flycam cất
cánh trong điều kiện thiếu sáng, không có tín hiệu GPS, gió thổi mạnh,
ảnh hưởng của từ trường, phản xạ chống va chạm của cảm biến đều không
chuẩn nên khả năng va chạm và rơi rất cao. Tôi vẫn nhớ trong hang Ken cần có một cảnh quay cuối. Lúc đó pin
flycam chỉ còn 8% nhưng Ryan vẫn quyết định bay vì không có cơ hội nào
khác để quay lại. Chúng tôi ngồi trên chiếc bè nhỏ, Ryan cầm điều khiển
flycam bay mù trong hang. Rất may, cảnh quay hoàn thành khi pin báo còn
2%.
Hành trình 5 ngày lang thang rừng núi, lúc leo lên đỉnh cao, lúc trèo
xuống vực sâu, lúc bơi sông ngầm hay lúc lạc giữa rừng thạch nhũ là
những cảm giác không thể nào quên. Một ngày không xa, tôi phải quay lại
nơi này để tiếp tục khám phá, trải nghiệm vẻ đẹp kỳ vĩ của tạo hóa, cũng
như tôi luyện thêm ý chí, bản lĩnh và kỹ năng của chính mình.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét