Archimedes: Triết gia, nhà toán học Hy Lạp cổ đại lừng danh

Nguồn: Historic figures, BBC
Biên dịch: Trần Mẫn Linh
Archimedes (khoảng 287 – 212 TCN) là một triết gia, nhà toán học và nhà phát minh người Hy Lạp, người đã viết nên các công trình quan trọng về hình học, số học và cơ học.
Archimedes sinh ra ở Syracuse thuộc bờ biển phía đông Sicily và học tập tại Alexandria, Ai Cập. Sau khi trở về Syracuse, ông gần như dành trọn phần đời còn lại vào việc nghiên cứu và thí nghiệm ở nhiều lĩnh vực.
Về cơ học, ông đã tìm ra nguyên lý hoạt động của đòn bẩy và được ghi nhận về phát minh ròng rọc hỗn hợp và vít thủy lực để đưa nước từ chỗ thấp lên chỗ cao. Đặc biệt, ông nổi tiếng vì đã khám phá ra định luật thủy tĩnh hay còn được gọi là “nguyên lý Archimedes”, rằng khi cơ thể ta đắm mình trong chất lỏng thì sẽ mất đi trọng lượng bằng đúng trọng lượng của lượng chất lỏng mà cơ thể đang thay thế. Người ta cho rằng phát hiện này ra đời khi Archimedes đang ngâm mình trong bồn tắm và ông bỗng thốt lên “Tìm ra rồi!”
Trong cuộc chinh phục Sicily của La Mã vào năm 214 TCN, Archimedes làm việc cho nhà nước và một số thiết bị cơ khí của ông đã được sử dụng để bảo vệ Syracuse. Trong số những máy móc chiến tranh ông sáng chế có máy bắn đá và phát minh được xem như huyền thoại – một hệ thống gương nhằm tập trung tia nắng mặt trời vào thuyền của kẻ thù và đốt cháy chúng. Sau khi Syracuse bị chiếm, Archimedes bị sát hại bởi một binh sĩ La Mã. Người ta nói rằng lúc ấy Archimedes đang rất mải mê với việc tính toán và ông đã yêu cầu kẻ giết mình đừng làm phiền ông.

* “Tìm ra rồi!” Eureka

Xem Thêm : 5 câu nói để đời nhà toán học vĩ đại nhất thời cổ đại Archimedes