nhungnguoibanspsg.: tháng 3 2019

31 thg 3, 2019

Một mình trên đảo hoang của Na Uy

Anisha Shah - BBC Travel

Hòn đảo lưu dấu của những người Viking nổi tiếng từ xa xưa.
"Quần đảo của chúng tôi không chỉ có cá, dầu và tài nguyên, mà các giá trị truyền thống của người đi biển cũng thành hình từ đây. Chúng tôi phải bảo tồn di sản này cho đất nước và tương lai," bà Gunn Åmdal Mongstad, thị trưởng Quần đảo Solund nói.
Đảo của người Viking

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Ở vùng viễn tây Na Uy, ánh sáng ban ngày dường như không bao giờ có thể xuyên qua lớp mây dày đặc của bầu trời mùa đông. Mỗi ngày, chỉ vài giờ để ta cảm thấy sự tuyệt vời của Solund, quần đảo vươn lên từ đáy biển như ảo ảnh với hơn 1.700 hòn đảo và vách đá hoang sơ, tất cả nằm cheo leo bên bờ biển của đất nước này. Chỉ có khoảng 20 trong số những đảo nhỏ này có người ở.

Sự cô độc bắt rễ rất sâu vào danh tính nơi này. Người Sulingen (tên gọi chỉ dân đảo Solund) có lịch sử là những người đi biển kiên cường và độc lập, và nhiều người trong số họ có tổ tiên từ Thời Viking. Bị tách biệt khỏi đất liền của Na Uy mãi đến năm 1960 khi một con đường được xây dẫn đến làng Hardbakke, trung tâm hành chính và kinh tế của Solund nằm trên Đảo Ytre Sula, biển đã luôn là nguồn sống của người dân nơi này trong nhiều thế kỷ.
"Biển là con đường duy nhất," Hjell Mongstad, người phụ trách hoạt động tài chính của Solund cho biết. "Biển cho đi và lấy lại. Biển luôn như vậy. Chúng tôi đã thích nghi đời sống của mình theo nhịp của biển."

Đời sống nổi trôi

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Toạ lạc ở vùng nhìn ra Biển Bắc, cơ quan hành chính của đảo nằm ở cửa Vịnh Sognefjord, vịnh biển dài nhất và sâu nhất ở quốc gia này. Vì sự xa xôi hẻo lánh, người ta chỉ có thể tiếp cận nhiều hòn đảo gió cuồng dữ dội này bằng tàu chuyển thư tín khởi hành từ Hardbakke.
Trong khi những dịch vụ tàu do gia đình vận hành là vô giá trong việc vận chuyển hàng thiết yếu như thuốc men, hàng tạp hóa và tin tức (tín hiệu điện thoại di động thường ngắt quãng ở đây), thì tàu cũng đem đến cho dân đảo cơ hội kết nối với con người khi hoa tiêu Hans Gåsvær hay người anh rể tên là Tom Færøy nhảy lên bờ trò chuyện với mọi người.
Hai con tàu của đảo, tàu Stjernesund có thể chở đến 28 người và tàu Sulejet chở được 16 người, cung cấp dịch vụ chở khách hai lần mỗi ngày cho dân đảo quanh năm, cũng như đem lại hành trình tuyệt đẹp và mới mẻ cho du khách đến khám phá quần đảo trong những tháng mùa hè. Là một trong số ít dân đảo, Gåsvær khá linh hoạt trong giờ giấc và hành khách có thể gọi cho anh trước để đặt chỗ trên tàu với giá 55 kroner (khoảng 5 bảng Anh).

Một mình trên thiên đường ở đảo hoang

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Với Roar Moe, tàu chở thư tín là phao cứu sinh. Trong hơn 20 năm qua, ông đã sống một mình trên Đảo Litle Færøy, trong môt ngôi nhà gỗ mà ông tự xây, chỉ có cừu hoang và rái cá biển làm bạn thường xuyên. Không có hàng xóm ồn ào và ô nhiễm, ông mô tả cuộc sống là đơn giản và vui thú điền viên, không có gì khác ngoài sự cô độc.
"Dù tôi chỉ có một mình nhưng tôi không cô đơn," ông cho biết. "Mọi người đến thăm và giúp đỡ tôi, và tôi thật sự trân trọng điều đó. Nó khiến tôi cảm thấy mình là kết nối với thiên nhiên, với những thành tố và cộng đồng quanh tôi."
Tình yêu với công việc

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah

Học cách cũ

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Người Viking học kiến thức đi biển và xây dựng di sản bằng trải nghiệm thực tế - như việc định hướng bằng trực giác và hiểu biết môi trường tự nhiên - và truyền kiến thức đó từ thế hệ này qua thế hệ khác. Tương tự như vậy, ông của Moe đã dạy ông nghề đi biển theo cách cũ, đã giúp ông vượt qua những khoảnh khắc nổi gai ốc trên biển.
"Ngày nay, ta có máy móc đóng tàu, nhưng nếu tàu hỏng trên biển, tôi muốn người trẻ biết cách sửa tàu bằng tay và suy nghĩ bằng cái đầu," ông cho biết.
Qua trại hè ông tổ chức, Moe khuyến khích người trẻ tự suy nghĩ, tạo ra giải pháp khi có vấn đề và từ đó có thêm tự tin. Đó là di sản mà ông ao ước để lại, là điều đã gần như biến mất trên quần đảo từ vài thập niên trước.

Trở nên giàu có

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Sau khi khám phá ra dầu mỏ ở Biển Bắc vào cuối thập niên 1960, kinh tế của quốc gia này đã phát triển đáng kể. Tuy nhiên, trong đất liền bắt đầu phát triển, đầu tư vào hàng không, xe lửa, nhà máy thép và nhà máy điện, nhưng quần đảo Solund xa xôi ít được hưởng lợi ích gì và hầu như bị lãng quên.
Quần đảo vẫn phụ thuộc vào ngành đánh cá truyền thống, và rất nhiều dân đảo đổ về thành phố lớn với hi vọng tìm việc làm tốt hơn. Theo Kjell Mongstad, dân số ở Solund giảm từ khoảng 2.000 dân trong thế kỷ 19 xuống còn 814 dân vào năm 2018. Cơ hội mới trên đất liền, cộng với công nghệ hải dương mới nhanh chóng đẩy những con tàu truyền thống vào viện bảo tàng và và loại bỏ di sản đi biển của cha ông người Na Uy vào ký ức xỉn màu.
"Dọc bờ biển Na Uy, người ta mua những con tàu mới và nhanh - trong nhà tàu của họ, họ có tàu cũ, thiết bị cũ, thiết bị đánh cá cũ, và tôi rất tiếc phải nói, họ đốt bỏ tất cả," Moe kể. "Kỹ năng và cách sống một cuộc sống gần gũi với mọi nhân tố đã biến mất," Điều này đã đánh vào tình cảm của Moe, và đó là lý do ông dành cả đời để bảo tồn quá khứ.

Sự công nhận đặc biệt

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Cùng với dự án tái tạo hàng hải của Moe, nhiều nỗ lực khác quan tâm đến quần đảo cũng đã xuất hiện trong những năm gần đây. Sau khi đi du lịch và xem xét nhiều nơi khác, dân đảo Solund đã nhận ra họ đang sống giữa thiên nhiên ban sơ không gì sánh kịp và bắt đầu bảo tồn bờ biển thông qua việc quản lý rừng, sử dụng kỹ thuật đánh cá sạch hơn và sử dụng cừu để quản lý cây thạch nam bản địa.
Họ đã sớm được tưởng thưởng khi vùng này được chỉ định là một trong 15 di sản tự nhiên ở Na Uy bởi Ban Môi trường của Chính phủ vào năm 2009. Năm 2017, Solund được vinh danh là Công viên bờ biển Sognefjord vì đả bảo tồn cảnh quan tự nhiên và là một trong tám công viên trong vùng được công nhận bởi Chính phủ Na Uy. Và Qua tổ chức Norske Parker (Công viên Quốc gia Na Uy), nơi này đã gây đủ quỹ để nộp đơn công nhận là Công viên Địa Chất Toàn cầu Unesco vào tháng Ba này, Kjell Mongstad nói.

Địa danh trong mơ

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Những sự công nhận này đã làm tăng lượng du khách khi dân du lịch đến để tìm kiếm trải nghiệm nguyên sơ ở vùng đất yên bình ở đất nước này.
Rất nhiều người tìm đến để thực hiện các chuyến thám hiểm ngoài trời trong những tháng có nhiệt độ vừa phải, từ khoảng tháng Tư đến tháng Mười. Vùng vịnh biển này thường được ví von là "Venice của Na Uy", và là thiên đường cho dân bơi thuyền, trong khi người yêu thích đi bộ được tưởng thưởng với nhiều cung đường được chỉ định, với góc nhìn qua những hòn đảo nhiều núi non và khám phá những cộng đồng nhỏ.
Tuy nhiên, mùa đông đem đến sự lãng mạn đỉnh điểm, với ngày tối đen và đêm dông bão, trong khi các căn phòng ấm áp trở thành nơi lưu trú hoàn hảo giúp tránh sức mạnh tàn phá của tự nhiên.

Dân số tăng dần

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Mặc dù sự tăng nhẹ của ngành du lịch được hoan nghênh, vì lượng người tới với mức độ phải chăng sẽ giúp duy trì môi trường nguyên sơ, không gây cảm giác quá tải cho dân cư bản địa, nhưng nơi này vẫn có nhu cầu thu hút thêm nhiều người đến định cư ở Solund.
Chính phủ tiếp tục cung cấp các dịch vụ thiết yếu, như dịch vụ tàu thư tín, nhưng vấn đề là nơi này có nhu cầu cần tăng đáng kể cư dân sinh sống. Thị trưởng Solund, bà Gunn Åmdal Mongstad nói bà rất chú ý đến nhu cầu có thêm người trẻ đến sinh sống, lập gia đình, chứ không phải là tình trạng bỏ lại dân số già trên đảo.
May mắn thay cho Solund, sự cân bằng trong công việc và đời sống được yêu thích ở nơi này cùng với sự gần gũi thiên nhiên giờ đây đang thu hút thêm người đến sống. Theo Gunn Åmdal Mongstad, Solund là nơi sinh sống của những người đến từ hơn 20 quốc gia, và ngày càng nhiều người trẻ trở lại và định cư, đem theo sức sáng tạo và các kỹ năng phong phú. Chẳng hạn ở nhà thờ địa phương, một người Nga tên là Lucy Savchenko chơi đàn piano chuyên nghiệp, đem lại những hoạt động âm nhạc cho các sự kiện cộng đồng. Đồng thời, một ban nhạc nam trẻ, gồm có Magnus Vangsnes Bjørgo, Thomas Frøyen và Bjarne Iestra, cũng vừa từ các nước Scandinavia khác dọn đến sống ở vùng này, đem theo vợ con và gia đình.
Họ đều nói rằng lối sống thiên nhiên trên đảo và cộng đồng gắn bó là điểm hấp dẫn lớn.

Cần một ngôi làng

Bản quyền hình ảnh Anisha Shah Moe nói cần đến cả ngôi làng để phát triển nơi đây. Sống một mình trên đảo là điều không thể nếu ông không có sự giúp đỡ của bạn bè và những người dân Solund khác, những người quan tâm lẫn nhau, đặc biệt trong thời gian hỗn loạn.
Và từ khi dọn đến Solund sống, ông nhận thấy nhiều cách để trở thành một phần của cộng đồng lớn hơn. Ông là thành viên của tổ chức lịch sử địa phương có tên Solund Sogelag, và đã bắt đầu đến nói chuyện hàng năm ở Hoa Kỳ, trình bày tri thức của ông về di sản của vùng biển Na Uy và văn hóa tại Tổ chức Những người bạn Na Uy ở Mỹ, một tổ chức khuyến khích tình bằng hữu giữa hai quốc gia.
Có vẻ như những người dân địa phương như Moe đang giúp quần đảo từng bị lãng quên này tìm được đường quay trở lại và đang lôi cuốn phần còn lại của thế giới đến với thiên nhiên và lối sống trên đảo của họ. Đó là nơi khiêu vũ theo nhịp điệu riêng với sóng, gió và sự hoang sơ tiếp tục làm chủ, như tự bao giờ chúng vẫn thế.

Bài tiếng Anh đã đăng trên BBC Travel.

Khám phá quan trọng nhất thời đại: Khống chế năng lượng ‘miễn phí’ từ thinh không

Mời Xem Tại :

http://huunguyenddk.blogspot.com/2019/03/kham-pha-quan-trong-nhat-thoi-ai-khong.html

Radio FM 974 – Melbourne: Syria: Những Đứa Trẻ Không Ai Nhận Của Các Bà Mẹ ISIS Ngoại Quốc

Chuyện Thế Giới Trong Tuần

Thứ Hai 25/03/2019

Có khoảng 7000 người đàn bà và trẻ con từ hơn 40 quốc gia, bao gồm Mỹ, Anh, Úc và Âu châu, đang sống tại các trại tỵ nạn ở vùng đông bắc Syria, nơi đây họ là những người “không ai muốn” vì họ là những người theo và ủng hộ cái gọi là “vương quốc hồi giáo ISIS”, trong số đó có vài trăm đứa trẻ không có cha mẹ theo hay bị lạc, nhiều đứa còn quá nhỏ không hơn 5 tháng tuổi.

Để làm giảm bớt phần nào tình trạng căng thẳng, dễ lưu ý hơn giữa các nhóm người có quốc tịch ngoại quốc, từ các quốc gia như Nam Dương, Kyrgyzstan, Somalia và Trinidad & Tobago, ban điều hành LHQ chia họ riêng vào hai trong hai trong ba trại , bao gồm Ain Issa, al –Roj và trại chật cứng người al- Hawl nơi em bé trai, con của cô Shamima Begum chết không hơn hai tuần trước đây. Theo người đại diện cho cơ quan UNICEF vùng Trung đông, Geert Cappelaere, không ai muốn họ tại trại tỵ nạn, các nước bản xứ cũng không muốn họ trở về, ở đó chờ nước thứ ba đến nhận cho đến định cư. Khoảng 5000 trẻ em tại các trại này được xem là con của người ngoại quốc, theo tổ chức “Save the Children Syria”, con số này không tính những đứa trẻ Iraq nhưng con số chính xác là bao nhiêu khó xác định được vì số người đến trại mỗi ngày quá nhiều. Giữ tài liệu theo dỏi trẻ con không có ai đi theo càng khó hơn vì bọn nó thường chuyền tay từ gia đình này sang gia đình khác.

Nội trong ba tháng qua đã có khoảng 58 ngàn người mới tới, 90% là đàn bà và trẻ con, phần lớn từ cứ điểm cuối cùng còn sót lại của quân ISIS, làng Baghouz, theo như lời của ông Ghassan Mediah, trưởng toán văn phòng UINCEF gần trại al- Hawl, sát biên giới Iraq. Đã có 123 người chết, kể cả 108 đứa trẻ trên đường tới trại này hay không lâu sau đó khi vừa đến. Con số người tới làm điên đầu các tổ chức cứu trợ vì hiện họ đang gặp trở ngại không ít trong việc cung cấp chỗ ở, thực phẩm, thuốc men và chuyện học hành. Điều kiện vệ sinh quá tệ cho nên người quản trị trại lo rằng sẽ có dịch bệnh kiết lỵ

xảy ra trong nay mai và vì quá đông người, hỏa hoạn cũng có thể xảy ra do nấu nướng và lò sưỡi, đã có ít nhất hai đứa nhỏ chết tuần qua vì chuyện này. Cũng theo người này, những gia đình từ vùng ISIS ra, đến trại tỵ nạn sau sáu bảy giờ ngồi chen nhau trên mấy cái xe vận tải cũ không mui, hôi hám thường dùng chở thú vật dưới cái lạnh dưới không độ, con nít đã chết trên đường tới trại hoặc trên đường tới bệnh viện, tất cả đều bị thiếu dinh dưỡng và thiếu nước.

Hầu hết những đứa trẻ mới tới im lặng tuyệt đối, không nói không cười, ngay cả có vết thương trên người hay không áo lạnh không giầy dép, dù trời đang buốt lạnh, bọn nhỏ này cũng không khóc. Đàn bà ngoại quốc và con cái của họ bắt đầu tới trại tỵ nạn 18 tháng trước đây nhưng số người đã tăng lên quá nhanh trong mấy tuần qua, khi quân Kurdish mở cuộc tấn công lớn dứt điểm cứ điểm cuối cùng còn lại của bọn ISIS, theo một nguồn tin đáng tin, giới cầm quyền ở đây quyết định tách rời nhóm người ngoại quốc khỏi các nhóm khác vì nhiều lý do khác nhau, nhưng chính yếu là vì xét họ là người của quân ISIS. Về phần những người đàn bà ngoại quốc, họ cũng đưa ra nhiều lý do, làm thế nào có mặt ở Syria, rất nhiều người trong số đó nói rằng, họ không biết chồng mình đưa đi đâu, họ nghỉ đi tới Thổ nhĩ kỳ nhưng cuối cùng lại vào Raqqa, có người thì nói họ được tuyển dụng trên mạng Facebook và các trang mạng xã hội khác trong đó thấy phong cảnh đẹp đẽ và đời sống thần tiên của “vương quốc Hồi giáo ISIS”. Số khác thì tự nguyện mang hành lý tìm đến theo ý muốn của mình, biết rõ cái gì họ đang làm, đi tới Raqqa với con cái không có chồng theo, rồi thì chuyện con gái vị thành niên đi theo cha mẹ lấy chồng ở đây sau những năm sống với quân ISIS và giờ thì đám con gái này lại có con cái của chính họ.

Bất cứ lý do gì viện dẫn cho sự có mặt tại các trại tỵ nạn hiện giờ, họ cũng cần được có chỗ ở tử tế, có thức ăn nước uống cũng như săn sóc y tế, nhưng theo nhân viên điều hành trại thì, nhà ở là điều mà họ lo trước nhất tại các trại tỵ nạn, con số người ở trại al – Hawl trong tháng 12 đã là 9500, hôm nay lên tới 68.000, họ nghỉ sẽ tới 75.000 trong nay mai, nhưng con số tối đa mà trại có thể lo liệu chỉ đủ cho 55.000 người mà thôi, đây là chuyện cần giải quyết trước nhất, bất cứ loại lều vải nào cũng cần, dù cũ hay mới hay đến từ đâu. Tại trại al- Hawl, nơi người mới tới và nơi chờ thanh lọc đã đầy hết, hàng trăm gia đình buộc phải ngủ bên ngoài, chịu đựng bùn lầy và mưa gió nhiều đêm trước khi lều vải được mang tới. Trường học cũng là một vấn đề khác, năm ngoái UNICEF đã chuẩn bị cho 4000 đứa trẻ ở tuổi đi học nhưng sau khi số người tăng lên nhiều quá, số học trò giờ đã là 22.000 em. Theo lời của một trong mấy nhân viên điều hành trại, mỗi một đứa trẻ mà người này hỏi tới, từ 6 tới 14 tuổi, đều trả lời chưa bao giờ tới lớp học vì chiến trận, loạn lạc gần như chiếm hết cả khoảng đời, một đứa trẻ như vậy, chưa hề biết trường học, người ta phải bắt đầu từ đầu, làm sao mang cho chúng nó trở lại tuổi thơ, chơi đùa, và hy vọng, một cuộc đời mới khác biệt với phần đời mà chúng đã thấy trước đây.

Nhóm “Save the Children” cho biết đã tố chức nhiều thứ sinh hoạt cho trẻ em ở ba trại tỵ nạn và nhắm tới việc giúp các người đàn bà ngoại quốc tham gia sinh hoạt với người khác, cho tới giờ này thì các hoạt động này chỉ giới hạn vào việc hàng ngày như nấu nướng hay đổ dầu vào để đốt lửa lò nấu, vì trời mùa đông khá lạnh nên không có gì làm nhiều hơn. Cái khó khăn khác của ban điều hành là vấn đề không ổn định về tâm thần của lớp người mới tới, nhất là với trẻ con. Quá nhiều em có tác phong cần lưu ý, hoặc là cọc cằng khiêu khích hay lánh xa, hay sợ hãi khi nhìn thấy phi cơ bay trên trời, là một thí dụ. Nhiều em cho biết đã chứng kiến nhiều vụ chặt đầu, hay bạo động khùng khiếp, giải pháp tốt nhất để hóa giải chuyện này là đưa trẻ em đến trường học, ở đây sẽ dẫn dắt chúng dần dần bình tâm trở lại một cuộc sống bình thường.

Trở lại với cô Shamima Begum, cô này di chuyển từ trại al – Hawl tới trại al- Roj không lâu sau khi sinh con tháng rồi, đứa bé tên Jarrah chết hôm thứ năm, người ta chôn em bên cạnh hai em khác chết vì phỏng lửa. Theo Ủy ban Cấp cứu quốc tế (IRC), có ít nhất 100 đứa trẻ chết trên đường tới trại tỵ nạn hai ngay trong trại, có khoảng 240 đứa tới trại không có cha mẹ hay thân nhân gì cả. Số phận của trẻ con tại hai trại này chưa biết sẽ ra sao một khi mà, chính quyền các quốc gia gốc của mẹ bọn nó, xem ra không thích thú gì chuyện nhận người này, Begum, người phủ nhận mọi giá trị cuộc sống Anh quốc nhưng lại yêu cầu cho phép trở lại nhà ờ Anh, được thông báo quốc tịch Anh của cô đã bị tước bỏ, có nghĩa là tình trạng quốc tịch của đứa con không rõ ràng và vì thế không có bất cứ một trách nhiệm hợp pháp nào từ Anh về việc trợ cấp phức lợi gì cả.

Hiện giờ, ngoại trừ chính phủ Pháp, cho thấy có thể đồng ý nhận con của ít nhất một cặp vợ chồng người Pháp. Gia nã Đại tuyên bố, các bà mẹ có quốc tịch nước này, nếu đến được tòa lảnh sự Gia nã Đại thì họ sẽ được nhận về, điều này khó mà xảy ra vì, muốn như vậy, đầu tiên họ phải trốn ra khỏi trại, rồi vượt biên giới Thỗ, Iraq, Jordan hay Lebanon, đem con theo suốt hành trình, nhưng làm sao trốn trại. Cho dù có được trở lại nhà, những người đàn bà này, chắc chắn sẽ phải đối diện với các tội danh nặng nề về khủng bố của luật pháp các nước sở tại.

Begum, mới 19 tuổi có hai đứa con khác với người chồng gốc Hòa Lan, hai đứa con này cũng đã chết trong cùng hoàn cảnh trước đó khi vợ chồng Begum ra đầu hàng quân “dân chủ Syria”, những người đàn bà ngoại quốc khác như Begum cho biết họ sợ số phận mình không khác gì. Một người đàn bà Gia nã Đại ở trại al – Hawl, ngao ngán, tuyệt vọng, thốt lên, chuyện gì sẽ xảy ra cho cô bây giờ đây, nhưng trẻ con vô tội, phải tìm cho nó một con đường sống.

Thuyên Huy

Mon 25.03.2019

Xem Thêm : Miến Điện: Shwe Kokko – Một Thành Phố Tàu Nữa Trên Đất Miến

Thư Giản Cuối Tuần ( Từ Dân Quyền )

Thiện Tùng sáng tác, sưu tầm, chế tác

1/ Thăm dò ý dân

Hai phóng viên của một tờ báo đi tìm hiểu điều gì người dân quan tâm nhứt. Khi đến cổng nhà một người dân, họ nhấn chuông, chủ nhà ra mở cổng và hỏi:

- Hai em đến nhà tôi có chuyện chi?

- Chúng tôi là nhà báo đến tìm hiểu xem bác quan tâm điều gì hơn cả về cái thế giới đầy biến động nầy?

Không chần chừ, chủ nhà nói ngay:

- Điều tôi quan tâm nhứt hiện giờ là cả 2 em đang đứng dựa vào cổng nhà mà tôi vừa mới sơn chưa khô! -/-

Đái vào miệng người mới xấu phải không mẹ ?

2/ Làm “chúa”

Khách hỏi: “Có chuyện gì mà mặt chồng chị ỉu xìu vậy ?” .

- Làm “Chúa” phải vậy đấy!

- Thời đại nầy mà còn “chồng chúa, vợ tôi” sao?!

- Còn lâu!

- Vậy chớ “Chúa” gì?

- “Chúa chổm” cá độ bóng đá đang thua cuộc ấy mà. -/-

3/ Rượu “đặt vòng”

Chồng vừa bước vào cửa, vợ hỏi: “Rượu chè, đàn điếm ở đâu mà mặt ông đỏ bừng như thế?”.

- Ở xã về chớ đàn điếm với ai. Bà lạc hậu quá!

- Lạc hậu về việc gì? – vợ hỏi.

- Hôm nay Xã mở Chiến dịch “Đặt vòng tránh thai” cho chị em.

- Đặt vòng tránh thai có liên quan gì đến cái mặt đỏ của ông?

- Này nhé: “Đã có Chiến dịch là có Liên hoan . Đã có Liên hoan thì phải có Rượu. Đã có Rượu thì có Mặt đỏ …, - đúng là bà lạc hậu quá rồi?! -/-

4/ Gõ cửa, gật đầu

Nửa đêm có tiếng gõ cửa, bà chủ nhà thức dậy hỏi:

- Ai đó ... Có phải ba thằng Tèo về đó không?

Im lặng. Lại có tiếng gõ cửa.

- Phải ba thằng Tèo đó không? Đừng làm tôi sợ chớ !

Tiếp tục im lặng. Tiếng gõ cửa càng dồn dập. Bà chủ nhà bậm gan ra mở cửa, thấy chồng đang đứng trước cửa. Bà vợ bực hét:

- Ông chết đi!... Tai sao tôi hỏi bao lần mà ông không trả lời làm tôi sợ muốn đứng tim rồi nè?!

- Thì mỗi lần bà hỏi tôi cũng đều gật đầu. Bà còn muốn gì nữa ?!

- Bộ thần kinh ông bị chập rồi sao?! Ban đêm, cách vách, cách cửa, ông gật đầu làm sao tôi thấy? Ông biết mà, vợ ông là người phàm mắt tục chớ đâu phải Thiên Lý Nhãn nhìn xuyên tối, thấu vật!!! – Bà siết nguyên băng.

- Ờ quên há! Thôi cho tôi xin lỗi. Bà nổ rung rinh đất hết rồi nè! -/-

5/ Cơm thập cẩm

Trước cửa nhà treo bảng ghi: “Hôm nay nhà hàng chúng tôi có món cơm thập cẩm ngon lắm! Mời quý khách dùng thử”.

- Cho tôi một suất cơm thập cẩm. Sao lâu nay không nghe nói món cơm nầy ? – khách hàng hỏi.

-Thưa ông, cứ mỗi lần người ta đặt tiệc ở đây, sau đó mới có cơm thập cẩm ạ. -/-

6/ Năm con Khỉ - Chúc tết vợ

Năm Khỉ, chúc em luôn hoan hỉ

Sức khỏe luôn bền bỉ

Ở cơ quan không bị sếp “dê” năn nỉ

Ở nhà khi bực không nhăn như Khỉ

Chồng sái quấy hãy khuyên thủ thỉ

Chồng bảo gì cũng nói “ừ nhỉ ”

Việc nhà thì luôn luôn chăm chỉ

Làm việc gì cũng đều tỉ mỉ

Người có nghị lực thì không ĩ (lại)

Sống khoáng đạt, không bao giờ vị kỷ

Trọng tình nghĩa, tiền … là đinh rỉ

Bạn hỏi mượn tiền, đưa ngay vài “chỉ ”

Chồng đưa lương không đủ số đừng rên rỉ

Tiết kiệm tiêu dùng để dành dụm tiền tỷ

Nếu chồng mệt thì cho chồng … nghỉ

Cuối năm sinh thằng “cu” nghịch như quỉ. -/-

Tác giả: Trần Mạnh Trung

Tưởng Nhớ Người Khai Sinh Email

Cha đẻ của thư điện tử và ký hiệu @ qua đời ở tuổi 74 - Hànộimới
Tưởng Nhớ Người Khai Sinh Email

Raymond Samuel Tonlinson (1941-2016).

Đã vào thập niên thứ hai của thế kỷ 21, mỗi ngày có hàng tỷ Emails được gởi đi. Có những Emails chuyên về thương mại, công việc. Có những Emails vô thưởng vô phạt, không ảnh hưởng đến hòa bình thế giới, hay hạnh phúc cá nhân, nhưng người đọc mệt mỏi với loại thư điện tử này, nên thẳng tay đưa vào thùng rác (spam mails). Có cả những bức thư tình ngắn gọn thời "dot com" của những người đang yêu. Cả tỷ người trên thế giới thi nhau gõ keyboard, gởi, nhận thư điện tử mỗi ngày.
Có cả phim "You got mails" với tài diễn xuất tuyệt vời của Tom Hanks, và Meg Ryan đưa về một lợi nhuận khổng lồ cho Hollywood.

Không biết có ai trong cả tỷ người nghĩ đến người phát minh ra Emails? Chắc là ít ai nghĩ đến "cha đẻ" của Emails. Người kỹ sư điện tài ba, người sáng tạo ra Emails, và dấu @ vừa qua đời hôm thứ bảy, ngày 5 tháng 3 vì bệnh tim.

Thật ra, trước khi ông Ray Tomlinson khai sinh dấu hiệu @ vào năm 1970, người ta đã có thể gởi information qua lại cho nhau, nhưng chỉ gởi và nhận được nếu cùng sử dụng một máy computer. Không thể gởi data cho một người khác ở ngay phòng bên cạnh nếu người gởi và người nhận ở hai máy khác nhau,

Anh chàng kỹ sư trẻ, tự nhận mình là "a nerdy guy from MIT" (trường Đại học Massachusetts Institute of Technology lẫy lừng khắp thế giới đã đào tạo cho Mỹ nhiều nhà khoa học tài năng.) cặm cụi làm việc với niềm đam mê của một người "chỉ biết học thôi chả biết gì" (a nerd).

Ray tốt nghiệp cao học (master degree) về ngành Điện (Electrical Engineer) ở MIT năm 24 tuổi, sau khi đã có cử nhân (bachelor degree) ở Rensselaer Polytechnic Institute vào năm 1963. Thời sinh viên, ông đi thực tập ở IBM và đã làm cho các kỹ sư ở đó khâm phục trí thông minh, và khả năng làm việc của một anh chàng mới bước vào tuổi hai mươi, thiếu cả kinh nghiệm làm việc lẫn kinh nghiệm sống.

Ra trường, ông về làm việc cho Bolt Beranek and Newman((BBN), sau này được Công ty kỹ thuật Raytheon mua lại. Tomlinson làm ở đó như là một programmer giỏi, một nhà khoa học được tất cả mọi người kính trọng. Hơn nửa thế kỷ qua, vẫn ở cùng một công ty, với nhiều thay đổi, các nhà lãnh đạo, đến rồi đi, anh kỹ sư trẻ Ray Tonlinson, bước vào tuồi trung niên, roi bạc tóc, vẫn làm việc ở văn phòng quen thuộc của mình, vẫn yêu những con số, những project khoa học cho đến lúc ông qua đởi vì bệnh tim vào ngày thứ bảy 5 tháng 3 năm 2016.

Ray thời 1970, khi khai sinh mạng lưới email toàn cầu.

Vào năm 1970, ở tuổi 29, anh kỹ sư trẻ Ray Tomlinson phải làm việc cùng lúc ở hai computer khác nhau, data không thể gởi từ máy này qua máy kia. Ngoài phận sự của mình, Ray dành thì giờ nghiên cứu cách gởi data từ các máy khác nhau. Anh dùng tên mình Ray ở máy 1 gởi cho Ray ở máy 2. Để đơn giản hóa, thay vì dùng chữ "at", Ray dùng ký hiệu @, có sẵn trên bàn phím. Và việc gửi email từ máy này tới máy kia thành công. Chính từ đây, mạng lưới email giữa người này với người khác (Person to person netward email) ra đời và ký hiệu user@host trở thành mẫu ghi phổ thông cho cách ghi địa chỉ email toàn cầu hiện nay.

Khi tự gởi email cho mình (ở hai máy khác nhau) thành công, Tomlinson chia sẻ với một kỹ sư đồng nghiệp khác. Người này vui mừng, định báo tin cho cấp lãnh đạo. Vốn khiêm nhường như bao nhiêu người có tài khác, Ray ngăn lại "Đừng nói cho ai hết, thật ra đây cũng không phải là việc mà mình phải làm". Nhưng phát minh đó quá tiện lợi, nên "tiếng lành đồn xa", Ray Tomlinson được cấp bằng sáng chế, và là một trong những người quan trọng phát minh ra Emails.

Ông cũng nhận được nhiều giải thưởng khoa học có giá trị về các nghiên cứu khoa học từ năm 2000 đến năm 2012. Riêng trong giới programmer về Internet, ông được coi là một trong những nhà phát minh tài năng.

Sau đó, dù luôn khiêm nhường và thầm lặng, ông nổi tiếng trong giới khoa học, được MIT xếp thứ 4 trong danh sách 150 cựu sinh viên tốt nghiệp MIT là những nhà phát minh có đóng góp quan trọng nhất cho khoa học.

Ông được mời đi nói chuyện ở các hội nghị khoa học, là một tên tuổi được kính trọng trong giới high tech, được các sinh viên trẻ coi như một thần tượng.

Dù vậy, nhà khoa học vẫn sống lặng lẽ với tình yêu khoa học, và trang trại nuôi một loại cừu nhỏ ở ngoại ô New York. Ngoài công việc, ông có niềm vui "ta dại ta tìm nơi vắng vẻ" với thiên nhiên vả bầy cừu nhỏ của mình. Cả cuộc đời ông gắn liền với tiểu bang New York, nơi ông sinh ra, lớn lên, đi học, làm việc, và qua đời.

Xin viết lại bài này với lòng ngưỡng mộ, và biết ơn người phát minh ra "@", giúp Emails phát triển hoàn thiện như hôm nay.

Và xin được nhắc nhở mọi người nhớ đến Ray Tomlison, người góp phần quan trọng trong việc đưa Emails đến cả tỷ người ở khắp nơi trên thế giới.
*

Raymond Samuel Tomlinson sinh tại Amtersdam, NewYork, ngày 23 tháng Tư năm 1941. Khi đột ngột từ trần vị bị kích tim vào ngày March 5, 2016, chỉ còn đúng 4 tuần nữa là Ray sẽ mừng sinh nhật thứ 75.

Tháng Ba, tháng Tư là ngày giỗ, ngày sinh của ông. Khi mở Emails, xin hãy góp phần cầu nguyện cho Ray Tonlinson, mong ông an vui bình yên ở một nơi không còn cần Emails, không cần bất cứ một điều gì ngoài sự nhẹ nhàng, thanh thoát.

Nguyễn Trần Diệu Hương

30 thg 3, 2019

NGÀY ẤY - Thơ Nguyễn Duy Linh (GS.SPSG )

Tóc mai sợi vắn sợi dài
Lấy nhau chẳng đặng thương hoài ngàn năm - Ca dao

Mai nở sớm mà xuân chưa đến vội
Trời lạnh se-biết ngoài ấy thu rồi
Nơi tôi ở,mùa đông không chịu tới
Chẳng nhạn về làm tín hiệu mùa vui

Thời gian như con nước,cứ chảy xuôi
Cuốn lịch đời đã vơi đi già nửa
Em cũng như tôi-đâu còn trẻ nữa
Tóc ngả màu,nhan sắc hẳn pha phôi
***
Đành nhẽ thế - ta chia tay ngày ấy
Gió heo may,thành phố đã vào thu
Tôi dạt tối phương này-em ở lai
Một dòng sông mà đất nước chia hai !

Đưa em về dọc con phố vào đêm
Dãy kè đá bên sông dài hun hút
Tiếng lá rơi ,chạm mặt đường khô khốc
Nghe như đang vở vụn ở trong tim

Em co ro đi khép nép một bên
Gang tấc đấy-mà đã xa vời vợi
Lời nhỏ nhẹ"cùng chị em ở lại
Chỉ hai năm lại thống nhất hai miền

Nói gì đây-thế nước đã an bài
Biết mai mốt ra sao mà ước hẹn
Để rồi lúc chia tay thêm bin rin
Đợi chờ nhau trong vô vọng mà thôi !

Mặt trái cuộc đởi-em sao hiểu nổi
Thành phố nầy không có chỗ cho tôi
Làng tôi nửa-bao tị hiềm nghi ngaị
Bít mọi ngả đường tôi tới tương lai

Đành thôi vậy-cứ cầm bằng theo gió
Ta xuôi theo,mỗi đứa một phương đời
Gửi phận mình cho nước chảy mây trôi
Dầu linh cảm-xa rồi là xa mãi

Tôi lặng lẽ ra đi không từ giã
Khi con tàu lầm lũi tiến ra khơi
Là tôi biết đã tiêu tan tất cả
Tình yêu và ước vọng ở trong tôi

Để từ đó,trong này khi trở lạnh
Biết Thu về ngoài ấy với heo may
Lai thơ thẩn dọc bờ sông hiu quạnh
Ngẩn ngơ nhìn mây trắng thẩn thờ bay

Quên sao được lần cuối cùng gặp gỡ
Lòng hoang mang không thốt nổi nên lời
Bao kỷ niệm đan xen thành nỗi nhớ
Cứ âm thầm đeo đẳng mãi không thôi

Nguyễn Duy Linh
1980
(những ngày cuối năm )